De kat: van bevruchting tot bevalling

Kittens worden bijna door iedereen leuk gevonden. Is het niet specifiek het jonge katje, dan toch zeker het jonge dier in zijn algemeenheid. Vertederend, lief en speels zo worden ze veelal gezien en niet geheel onterecht. Een reis door kittenland, van bevruchting tot bevalling.

Krols

Met een aantal poezen en enkele katers moet je altijd op je hoede zijn voor poezen die krols kunnen worden. Als de poezen geen pil krijgen en de katers niet altijd opgesloten, kan de kater eerder in de gaten hebben dat de poes krols wordt dan het baasje van de poes. Met meerdere katers kan dat dus betekenen dat er meerdere katers de poes kunnen bevruchten.
Daarmee gesteld dat het beter is de katers of apart te houden of de poezen op de pil te zetten.

Bevruchting

Als er toch een poes is uitgekozen om een nestje te mogen krijgen, is het goed te weten dat de poes helemaal gezond is en sterk genoeg om een nestje te baren. De kater komt beter helemaal niet in de stamlijn van de poes voor. Minder kans op afwijkingen en de lijnen blijven zuiver. Voor de fokker van raskatten kun je ook nog kijken naar welke kleuren bij elkaar te zetten, zo kan je gericht een nieuw nestje fokken. Dit geldt ook voor de fokker die het voor de lol doet en met de poes naar een “externe” kater gaat.

Als de poes en de kater bij elkaar zitten zullen ze – als ze elkaar niet of niet goed kennen – aan elkaar moeten wennen en dat wil in de praktijk zeggen dat de poes behoorlijk uit kan halen. De kater incasseert, want die wacht zijn kans af om de poes te bespringen, haar in haar nekvel te grijpen met zijn bek en haar te dekken. Er wordt stevig gegromd, maar dat hoort er nu eenmaal bij. Als de poes na de dekking over de grond begint te rollen, dan is ze meestal gedekt, daarmee niet gezegd dat het meteen raak is qua bevruchting. Laat de poes en de kater enkele dagen bij elkaar, zodat de kater de poes meerdere keren kan dekken … en daarna is het afwachten of ze opgenomen heeft.

Zwanger

Als je er eenmaal achter bent dat de kat zwanger is, bij de ene kat merk je het heel snel en bij de ander merk je de eerste weken helemaal niets, is het een kwestie van afwachten (vaak zie je na zo’n 3 weken wel de tepels van de poes groter worden). De kat gaat meestal meer eten na verloop van tijd en zorg dat ze goede voeding krijgt (is altijd belangrijk, maar tijdens de zwangerschap helemaal), kittenvoeding is bijvoorbeeld extra energierijk, en enig moment zal ze een netje gaan bouwen in je huis. Veel mensen zetten al iets klaar, maar het is niet gesteld dat de kat dit ook als haar nestje ziet. Laat haar, ze poes weet wat goed is voor haar kittens.

Verder zal de ene poes meer aangehaald willen worden en de ander helemaal niet, dit is erg verschillende per poes. Laat de poes in haar waarde en haal haar niet aan als ze het echt niet wilt.

Wanneer bevallen?

Je kunt ongeveer uitrekenen wanneer ze zal bevallen. Je weet wanneer ze gedekt is en meestel tussen de 62 en 67 dagen na bevruchting bevalt de kat (vanaf zo’n 58 dagen zijn de kittens levensvatbaar). Geef de kat de ruimte voor het nestelen, want anders zal ze alleen stressgedrag gaan vertonen en dat is sowieso niet goed voor de zwangere poes.

Bevalling

Als het moment van bevallen aangebroken is, is het goed dat alle spullen klaarliggen (steriele schaar, schone doeken, afbindmateriaal, gekookt water). Hoewel de poes het meestal allemaal zelf doet, kan je wel eens moeten helpen. Een persoon in de buurt van de kat is voldoende en wacht de weeën af. De ene poes legt ze achter elkaar neer en de ander heeft het moeilijk. Zo moeilijk dat je moet overwegen de dierenarts in te schakelen en dan kan deze helpen of zelfs een keizersnede overwegen (het is een operatie en dus met risico en daarnaast komt de melk vaak wat later op gang). Soms kan het echter niet anders.

Als de poes de kittens aan het baren is en ze is niet te gestresst, dan kan je haar haar gang laten gaan. Let goed op dat ze het vlies van het katje haalt en de navelstreng doorbijt. Als ze dit niet doet, kan je het zelf afbinden en afknippen. Het kleine stukje wat aan het katje achterblijft, droogt in en valt er vanzelf af.

Als je op voorhand weet hoeveel kittens ze draagt en ze zijn er uit, kan je de kat een schoon onderkomen geven en haar met haar kittens goed aanleggen (dat ze gaan drinken), maar soms is dat laatste niet eens nodig. Een ervaren moeder zal ze direct bij zich leggen, schoon en droog likken en zorgen dat ze het goed hebben (en anders kan je de moeder een handje helpen).
Als je niet in hoeft te grijpen, doe het dan niet en zorg dat er maar een mens en dus bekende geur voor de kat aanwezig is. Deze zal ze ook dulden bij haar kittens.

En dan…

Als de kittens eenmaal goed bij de moeder liggen kan je ze door de dierenarts nog even laten controleren en weeg ze in ieder geval iedere dag. Ze moeten langzaam aankomen (vaak beginnen ze rond de 100 gram). Mocht de moeder niet genoeg melk hebben, dan is het een kwestie van bijvoeren met een pipetje. Het werkt wel, maar is arbeidsintensief ... en kan soms ten kosten van je nachtrust gaan.

Een kittenprikje voor de normale inenting en een controle voordat ze het nest verlaten (rond de 12 weken) is belangrijk. Geef het nieuwe baasje altijd een gezond kitten mee. Succes … naast spannend is het vooral erg gezellig met de kittens en de moederende poes. Geniet er van!