Een nestje fokken: kennismaking tussen de honden

Aan de hand van ervaringen met Australian Shepherds beschrijf ik hier wat er allemaal bij het fokken van een nestje komt kijken. Om te beginnen: éérst bezinnen. Want weet u wel hoeveel herrie tien pups kunnen maken?

Loops! en nu?

Een teef wordt één tot drie keer per jaar loops: haar vulva zwelt dan op en er is sprake van een bloederige uitvloeiing. Tijdens de circa drie weken durende loopsheid is de teef enkele dagen vruchtbaar. Door bij de dierenart het progesterongehalte in het bloed te laten meten kan het juiste dektijdstip worden bepaald.Bij een waarde van 5-6 ng/ml vindt de ovulatie (eisprong) plaats, bij een waarde boven de 10 ng/ml moet de dekking plaatsvinden.

Naar de reu

Wanneer de teef op haar hoogtepunt en dus 'dekrijp' is, kan ze naar de reu worden gebracht. De teef gaat altijd naar het adres van de reu en niet andersom. Een teef voelt zich op eigen terrein sterk en zou de reu daar kunnen weigeren. Een teef kan sowieso een reu weigeren omdat ze hem niet mag. Haar afkeer kan zo hardnekkig zijn, dat er niets anders op zit dan elders naar een meer antrekkelijke partner uit te kijken!

Daarnaast komt het voor dat een reu de teef niet wil of kan dekken. Bijvoorbeeld omdat hij eerder is gestraft voor 'dekneigingen', de teef te dominant is, de omgeving te afleidend of bedreigend (andere reuen vlakbij) of de teef niet op haar hoogtepunt blijkt. Soms helpt het als de twee een tijdje met elkaar aleen kunnen zijn om kennis te maken. De teef moet bij de dekking blijven staan. Haar staart moet vanzelf opzij gaan, een teken dat ze dekrijp is.

Als er te veel moet worden geholpen wordt het een geforceerde dekking en is de kans dat er niet wordt opgenomen erg groot. De reu zal op de teef klimmen en enkele korte, stotende bewegingen maken. Het moment dat zijn penis de vagina binnen gaat is voor veel teven wat pijnlijk. Ze piepen of gillen even en willen zich dan losrukken. Het is daarom belangrijk dat de teef juist op dit moment even goed wordt vastgehouden. Als de reu stil op haar rug blijft hangen, is de dekking gelukt en vindt de voor honden zo karakteristieke 'koppeling' plaats.

De aanstaande moeder

Na de dekking is de teef dus waarschijnlijk drachtig. Het is niet nodig haar tijdens de eerste weken van de dracht al extra bij te voeren. Het kan zelfs voorkomen dat de teef rond de dertigste dag van de dracht juist enkele dagen weinig eet. De drachtigheid is het best vast te stellen tussen de 28ste en 32ste dag na de dekking. Dit kan door middel van een buikpalpatie (het laten bevoelen van de buik) door een dierenarts. Met een echoscopie is een drachtigheid op drie weken voor het eerst te zien. Het beste tijdstip voor een echoscopie is 28 dagen na de dekking. Het kan ook eerder, maar in dat stadium vindt nog de zogeheten embryonale sterfte plaats, waardoor de teef aan het einde van de dracht alsnog leeg kan zijn. Het aantal embryo's is met behulp van een echo niet precies vast te stellen. Je kunt echter wel zien of het een groot of een klein nest wordt.

Aftellen

De dracht duurt ongeveer 63 dagen, bij weinig pups een paar dagen langer en een groot nest kan iets eerder worden geboren. Het is verstandig de teef tijdens haar dracht vast te laten wennen aan de werpkist, waarin de pups worden geboren en de eerste paar weken van hun leven zullen doorbrengen. Ze moet zich in die kist gemakkelijk kunnen bewegen en er dienen beschermende randen in te zitten, waar de pups onder kunnen als ze achter hun moeder terechtkomen. Dit voorkomt dat pups door hun moeder, die vaak met haar rug tegen de wand van de kist ligt, onverhoopt worden doodgedrukt.

De kist moet een goed toegankelijke ingang hebben: niet te hoog zodat de moeder bij het in- en uitstappen haar tepels niet bezeert, maar ook niet te laag om te voorkomen dat de pups eruit kunnen klimmen. Vanaf zes weken dracht moet de teef worden bijgevoerd. Vanaf nu is het ook verstandig haar het wat rustiger aan te laten doen.