De schrik van de buurt: wat te doen tegen agressieve honden

Ze lopen los, vallen aan, buiten door en hun baasjes doen helemaal niets: oftewel honden met heel korte lontjes, waarvoor u met uw eigen viervoeter maar al te graag een blokje omloopt. Welke mogelijkheden zijn er om op te treden tegen agressieve honden?

Agressieve honden

Even voor de goede orde: dit artikel gaat niet over een rassenfilosofie, niet over de statistiek van bijtincidenten, en ook niet over de discussie tussen eigenaren van doodgebeten kleine honden en eigenaren van grote honden die de hoge staartjes van de kleine honden de schuld geven. Dit artikel gaat niet eens over hondengedrag, maar puur over de juridische mogelijkheden die de overheid heeft om een agressieve hond aan te pakken. En over de gevolgen voor u als inwoner van in dit geval Nederland, als dan niet als hondenbezitter.

Voordat ik de regels rond agressieve honden ga bespreken, struiken we meteen al over het eerste probleem. Wat is een agressieve hond? Een hond die uitvalt aan de lijn? Een hond die zich verweert tegen een kind dat bovenop hem gaat staan? Een hond die blaft tegen een grotere hond? Of juist de hond die de buurtkeffer eens goed te grazen neemt? In welke wet je ook zoekt, geen van de wetten geeft een definitie. Nu komt het wel eens vaker voor dat een wettekst niet alle oplossingen biedt die we graag zouden willen.

Omdat er voldoende mensen zijn die hun probleem aan de rechter voorleggen, kunnen we op basis van deze uitspraken (jurisprudentie) soms een conclusie trekken. Maar let op: in het verleden behaalde resultaten bieden ook in juridisand geen enkele garantie voor de toekomst.

Algemene plaatselijke verordening

De gemeente, de laagste overheid, is gerechtigd om voor haar eigen 'huishouding' regels op te stellen. Openingstijden van de horeca, afsteken van vuurwerk en inzamelen van huisvuil zijn bijvoorbeeld typisch onderwerpen die op gemeentelijk niveau worden geregeld. De regels zijn opgeschreven in de Algemene Plaatselijke Verordening, kortweg APV. Nu gaan ambtenaren dit echt niet allemaal zelf verzinnen. Meestal maken ze bij het opstellen van de APV gebruik van het model dat door de Vereniging Nederlandse Gemeenten is opgesteld.

Een van de standaardbepalingen die we in de meeste APV's aantreffen, zijn bepalingen tegen gevaarlijke of hinderlijke dieren. Daarbij moet u dan vooral denken aan duiven, kippen die loslopen op de openbare weg en dergelijke. Voor gevaarlijke honden is in de meeste APV's een apart artikel opgesteld. Dat artikel geeft het bevoegd gezag (meestal het college van burgemeester en wethouders) de mogelijkheid om een hond als gevaarlijk aan te wijzen, en de hond de toegang tot de openbare weg te verbieden, tenzij de hond kort aangelijnd en/of gemuilkorfd is.

Aanwijzing

De eerste stap die moet worden gezet, is dus een aanwijzing van een gevaarlijke hond door het college van burgemeester en wethouders. Het college moet dan de hondenbezitter een brief schrijven met de mededeling dat zijn hond als gevaarlijk is aangewezen, en wat daar de gevolgen van zijn. Maar wanneer doen burgemeester en wethouders dat? Dat mogen ze zelf bepalen!

Zo kan het gebeuren dat een hond die het voetbalveld oprent en daar een paar leren voetballen versnippert als 'gevaarlijk' wordt aangewezen en voortaan alleen nog aangelijnd en gemuilkorfd buiten mag komen. Andersom kan ook: de hond die een buurthond verscheurde, maar gewoon mag blijven rondlopen. Toen dezelfde hond het gezicht van een vriendje dat kwam spelen verminkte, kwam de politie langs om de hond met stroomknuppels dood te slaan. Ja, allebei recht uit de praktijk!

Ingrijpen

Op basis van de APV is ingrijpen in ieder geval mogelijk, al staat niet helemaal vast wanneer dat dan moet gebeuren. Het veelgehoorde excuus van de politie dat 'ze pas iets kunnen doen bij drie keer bijten' of aanverwante uitvluchten hebben in ieder geval geen juridische achtergrond. Als het college van burgemeester en wethouders wel ingrijpt, betekent dat meestal dat de betreffende honden niet meer op de openbare weg mogen, tenzij ze kort zijn aangelijnd en een muilkorf dragen. Kort aangelijnd wil zeggen: een riem die korter is als 1.50 meter, en onder een muilkorf wordt een echte muilkorf verstaan, geen hoofdhalster als een halti of soortgelijke uitvinding.

Houdt de eigenaar van de hond zich na de aanschrijving niet aan de hem opgelegde regeles, dan kan dat het einde van de hond betekenen. De hond kan dan worden 'onttrokken aan het verkeer', oftewel in beslag worden genomen en afgemaakt. Dat komt ook voor, zeker als de hond zonder lijn en muilkorf opnieuw schade aanricht.