Het Arabisch Volbloed paard: mythen en herkomst

De arabische volkeren noemen de Arabische Volbloed (Arabier) 'Keheilan', wat 'door en door zuiver bloed' betekent. Het Arabische Volbloedpaard is het oudste raszuiver gefokte paard ter wereld en bestaat uit onvermengde zuivere bloedlijnen, die alle hu oorsprong vinden bij de bedoeïnen in de woestijn op het Arabisch schiereiland.

Mythen en legenden

Over de herkomst van de Arabische Volbloed bestaan heel wat mythen en legenden.

De Grieken

Volgens de Grieken ontstond de Arabier uit de spetters zeewater die Poseidon (de zeegod) veroorzaakte door met zijn drietand op het water te slaan.

Koning Solomon

De koningin van Sheba schonk Koning Solomon van Oud-Israël een puur Arabisch-type merrie, genaamd Safanad (de zuivere). Zij trachtte hem te verbluffen met haar rijkdommen, waaronder dus een Arabische merrie. Een andere versie is dat Solomon zijn beroemde hengst, Zad el-Raheb of Zad el-Rakib (geschenk voor de berijder) aan het Banu Azd volk schonk toen ze hulde brachten aan de koning. Deze legendarische hengst zou sneller geweest zijn dan zebra's en gazellen; en elke jacht met hem was een succes. De Arabieren gebruikten hem als dekhengst en zo werd Zad el-Raheb een van de stamvaders van het ras.

Bijbelse figuren

Men zegt ook dat de Arabische Volbloed zou ontstaan zijn in de tijd van Ishmael, de zoon van Abraham. De engel Gabriël kwam uit de hemel neergedaald en wekte Ishmael met een winderig onweer dat naar hem waaide. De engel beval de donderwolk te stoppen met stof en regen te verspreiden. Het onweer pakte zich samen tot een beeldschoon wezen - een paard - dat de grond leek op te slokken. Ook zou Bax, een verre achterkleinzoon van Noach, bij de eerste fok betrokken geweest zijn. Bax was een bekende paardentemmer en hij zou rond 3000 v.C. een merrie, genaamd Baz, gevangen hebben in het huidige Jemen. Zij zou gedekt zijn door de hengst Hoshaba en dit zou de eerste fok richting Arabisch Volbloed geweest zijn.

De bedoeïnenverhalen

Een bedoeïnenverhaal vertelt dat Allah het Arabisch Volbloedpaard samenstelde uit de 4 windrichtingen: met de geest uit het noorden, de kracht uit het zuiden, de snelheid van het oosten en de intelligentie van het westen. Terwijl hij dit deed, sprak hij:"Oh, Arabier. Op uw voorlok bind ik overwinning in de strijd. Ik maak u als een van de glorieën der Aarde... Ik laat u vliegen zonder vleugels." Een andere versie luidt dat Allah de Arabier schiep uit een handvol zuidenwind. Hij sprak:"Verdicht je, ik wil van jou een nieuw wezen scheppen, ter ere mijner heiligen en ter vernedering van mijn vijanden." De zuidenwind antwoordde:"Schep het, o Heer." Toen nam Allah een handvol zuidenwind, beroerde die met zijn adem en schiep zo een kamyat gekleurde (bruin - donker vos) dier en sprak:"Ik noem je Paard; Uw naam zal Arabier zijn en ik geef u de kastanjekleur zoals de mier. Ik heb geluk gehangen aan de voorlok die tussen je ogen hangt. Gij zult de Heer van de andere dieren zijn. Mensen zullen je volgen, waar je ook gaat; je zal even goed kunnen vluchten als achtervolgen. Rijkdom is op je rug en fortuin (geluk?) komt door jouw meditatie. Ik verkies je boven alle andere lastdieren. Je zal je meester tot je vriend maken. Je zal vliegen zonder vleugels en zegevieren zonder zwaard. Je rug zal de zetel zijn van mensen die mij vereren en gebeden naar mij zullen opzenden." De bedoeïnen vertellen ook over de 5 stammerries die de profeet Mohammed koos door een proef van moed en trouw. Ook van dit verhaal bestaan er een aantal varianten. Ik heb gekozen voor de meest gehoorde. Na een lange tocht door de woestijn gaf Mohammed bevel de paarden vrij te laten, zodat ze naar de oase konden lopen om hun grote dorst te lessen. Nog voor de kudde de oase bereikte, riep Mohammed zijn kudde terug; 5 merries gehoorzaamden. Omdat ze zo trouw terugkeerden naar hun meester, ondanks hun wanhopige dorst, werden deze 5 merries Mohammed's favorietes. Hij noemde ze Al Khamsa (de vijf) en ze werden de legendarische stammerries van de 5 stammen van de Arabische Volbloed. Tot op vandaag zijn er fokkers die beweren dat de moderne bedoeïn Arabieren van deze merries afstammen. Mohammed maakte van het raszuiver fokken van het Arabisch Volbloedpaard een religieuze verplichting.

Herkomst

Zelfs de feitelijke herkomst van de Arabier is min of meer speculatief; waarschijnlijk is de Arabische Volbloed een kruisingsproduct van Mongoolse paarden en Tarpans uit Klein-Azië. Vanaf de 6de eeuw kweekten de zwervende bedoeïnen in Arabië (Nedjebgebied) weerstandbiedende woestijnpaarden; de paardenfokkerij en -ruiterij werd door Mohammed (570-643) verplicht in het kader van de Islamitische veroveringstochten. Ook het raszuiver fokken was een religieuze verplichting. De paarden werden gehard tegen barre omstandigheden: schrale voeding, waterschaarste, grote temperatuursverschillen (30°C) tussen dag en nacht. Men selecteerde op hardheid, soberheid, wendbaarheid en handigheid onder de ruiter. Tijdens de lange trektochten bleef vaak maar 1/3 van de veulens in leven. Zo onderscheidt de Arabier zich door een onverwoestbaar weerstands- en recuperatievermogen en niet zozeer door snelheid over korte afstanden. Het was een semi-mytisch dier en maakte deel uit van het gezin, waarbij het in dezelfde tent sliep. Brutale omgang van ruiters met hun paarden werd niet getolereerd (het bit was eerder een foltering, maar werd slechts weinig aangespannen; enkel hoefijzers aan de voorvoeten).
Alle bloedinmenging met andere paarden wordt vermeden: de Arabische Volbloed vormt een gesloten populatie en alle individuen lijken nogal sterk op elkaar. Het begrip volbloed(igheid) steunt op deze raszuiverheid en op dominantie in kruising, m.a.w. de Arabier drukt duidelijk zijn stempel op zijn gekruiste nakomeling.