Een rouwende hond begeleiden als zijn maatje is overleden

Als u meerdere honden heeft en één van uw trouwe viervoeters komt te overlijden, dan heeft dit een grote impact op zowel mens als hond. Het verdriet om het verlies van de overleden hond is groot bij de baasjes. Maar ook honden ervaren emoties als ze een maatje verliezen. Honden maken echter een ander rouwproces door, dan mensen. Hoe begeleidt u een rouwende hond zo goed mogelijk? Hoe rouwen honden eigenlijk? Hoe lang duurt hun rouwverwerking? Wat moet u wel en niet doen als een hond in de rouw is?

Als een lid van de roedel wegvalt

Het overlijden van een hond is voor de meeste hondenbaasjes bijzonder ingrijpend. Vaak heeft de hond vele jaren lief en leed gedeeld met de baas. Tot de dag komt, dat u uw hond moet laten inslapen en er een einde komt aan de vele mooie jaren, die u samen heeft doorgebracht. Het verdriet is vaak hartverscheurend en het kan lange tijd duren, voor de baas de draad weer kan oppakken. De rouwende hondenbaas wordt steeds serieuzer genomen. Vroeger werd het verdriet vaak afgedaan als: "het is maar een hond". Tegenwoordig is dat niet meer zo. Rouwen om een overleden hond wordt niet meer als zonderling beschouwd. Het rouwproces kan net zo verlopen, als na het overlijden van een (menselijke) geliefde. Goed rouwen is belangrijk voor het verwerkingsproces.

Ook honden hebben gevoelens van rouw en verlies. De rouwende hond verwerkt de dood van zijn maatje anders dan mensen. Sommige emoties bij honden lijken op die van de mens. De beleving verschilt, maar voor zowel de mens als de hond, kan het afscheid heel zwaar zijn. Voor honden is het op een goede manier verwerken van de dood heel belangrijk. Om uw hond zo goed mogelijk te steunen in zijn rouwproces, is het belangrijk te begrijpen hoe dit verloopt.

Iedere hond rouwt anders

Als een hond uit de roedel is overleden, krijgen de honden die achterblijven te maken met een plotse, ingrijpende verandering. Iedere hond is anders en gaat op zijn eigen manier om met een dode hond in de roedel. De ene rouwende hond is de andere niet. Er is geen standaard rouwverwerking bij honden. Die is er ook niet bij mensen. Sommige honden kwijnen weg, andere honden tonen helemaal geen zichtbare symptomen van rouw. Hoe een en ander in de praktijk verloopt, is afhankelijk van diverse factoren:

• Hoe de baas omgaat met de achterblijvende hond(en)
• Hoe lang de honden bij elkaar hebben gewoond
• Hoe hecht de onderlinge band was
• Het karakter van de achterblijvende hond(en)
• Of de hond(en) het lichaam van de dode hond hebben gezien
• Of de achterblijvers al eerder te maken hebben gehad met de dood

Hoe u als baas omgaat met het verlies van uw hond is van grote invloed op het rouwproces. Dit spreekt voor zich.

Hoe langer honden hebben samengeleefd, hoe groter de kans, dat er sprake is van intense rouw. Naarmate honden langer samen een roedel vormen, groeit de onderlinge band. Of die nu goed is of slecht is hierbij niet van belang. Hoe meer honden gewend zijn aan elkaars gezelschap, hoe meer de hond die wegvalt gemist zal worden. Zelfs als de band niet vriendschappelijk was. Toch speelt de hechtheid van het contact tussen de honden zeker een rol na overlijden. Als die band heel sterk was en de honden heel intens met elkaar hebben gespeeld en alle andere "hondendingen" samen hebben gedaan, komt de klap veel harder aan.

Het karakter van de individuele hond is ook van belangrijke invloed. Als de achterblijvende hond erg individualistisch is, zal het verwerkingsproces veel sneller verlopen. Het kan dan zelfs zo zijn dat hij helemaal geen tekenen van rouw vertoont. Een socialere hond zal in de regel veel meer last hebben van het gemis van zijn maatje. Een onzekere hond zal meestal intenser en langer rouwen dan een stabiele(re) hond.

Het maakt ook een groot verschil uit of de achterblijvende hond het dode lichaam heeft gezien en geroken. Honden verwerken de dood beter, als ze zelf ervaren dat hun maatje is overleden. Als het mogelijk is, betrek uw hond dan bij het laten inslapen van de hond. Kan dit niet, dan is het een optie, het lichaam mee terug naar huis te nemen, zodat daar afscheid kan worden genomen. Dit verloopt meestal heel snel. Na het ruiken en zien van de dode hond weten de achterblijvers wat er aan de hand is. Op deze manier voorkomt u verwarring. Honden die niet weten dat hun roedelgenoot is overleden, ervaren meer stress als deze er plots niet meer is. Ze hebben dan vaker de neiging de hond die plots weg is te gaan zoeken.

Als honden al eens te maken hebben gehad met het overlijden van een roedelgenoot, kan dit zowel een positieve als een negatieve invloed hebben. Honden leren uit ervaring. Als die eerdere ervaring een pijnlijke ervaring was, dan is de kans groot, dat dit een volgende keer ook zo is. Andersom geldt dit vanzelfsprekend ook. Alle factoren bij elkaar bepalen hoe uw hond reageert.

Het gedrag van een rouwende hond

Hondengedrag is niet te voorspellen. Als de achterblijvende hond zijn maatje erg mist, dan kan hij dit op diverse manieren uiten. In het algemeen ervaart iedere hond stress na zo'n ingrijpende verandering in zijn dagelijks leven. Het signaleren van stress bij uw hond is belangrijk. Let op de volgende signalen van een rouwende hond:

• Lusteloosheid zoals zielig in een hoekje/mand e.d. blijven liggen
• Niet of nauwelijks meer willen eten/drinken
• Geen zin om te spelen of wandelen
• Overmatig hijgen
• In de eigen staart bijten
• Overdreven krabbelen en/of likken (bijvoorbeeld aan de poten)
• Dwangmatig rondjes lopen/door het huis rennen
• Janken en/of blaffen
• Plotselinge verlatingsangst
• Andere gedragsveranderingen die nooit eerder zijn vertoond

Als uw hond, na het verlies van zijn maatje, één of meer van bovenstaande symptomen vertoont, is het altijd verstandig om naar de dierenarts te gaan. Er kan namelijk een andere, medische, oorzaak zijn. Stress kan bij honden (ernstige) lichamelijke klachten veroorzaken. Zeker als uw hond eten en/of drinken weigert is het noodzakelijk om zo snel mogelijk deskundige medische hulp in te schakelen!

Hoe een rouwende hond te begeleiden en steunen

Het op een goede manier begeleiden van een hond in de rouw is belangrijk. Doet u dit verkeerd, dan kan de stress die gepaard gaat met het rouwen, chronische vormen aannemen. Met alle gevolgen van dien. Dit gebeurt vooral als menselijke emoties om de hoek komen kijken. Natuurlijk gaat het door merg en been als u merkt dat uw hond verdriet heeft. Het is hartverscheurend om te zien dat een hond lijdt onder de nieuwe omstandigheden.

De neiging kan dan groot zijn om uw hond te troosten. Dit is echter niet verstandig om te doen. Honden begrijpen weinig van goed bedoelde menselijke troost. Het knuffelen en aaien van een hond die bijvoorbeeld jankt of hijgt, versterkt zijn gedrag. Het kan zijn stress vergroten, omdat een plotse overvloed aan liefde heel verwarrend is voor uw hond. Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen, maar de meeste honden zijn niet gebaat bij extra aandacht!

Het is belangrijk niet anders te doen dan u normaliter zou doen. Blijf rustig, positief en wees geduldig met uw hond. Respecteer dat hij uit zijn doen is en zich anders gedraagt. Uw hond zal uw rust en positiviteit zeker waarderen. De meeste honden herstellen vrij snel na de dood van een roedelgenoot. Er staat geen vaste periode voor. Meestal pikken honden de draad na een paar weken weer op. Dit doen honden uit zichzelf. Het hoort bij hun natuur. Honden rouwen korter dan mensen. Gun uw hond de tijd die hij nodig heeft. Bedenk dat het niet zielig is, als u uw hond niet extra knuffelt. Hij heeft juist rust nodig.

In de praktijk zal dit niet altijd meevallen. U heeft ook te maken met uw eigen rouwproces. Hoe lastig het ook is, probeer naar uw hond toe toch om zo normaal mogelijk over te komen. Uw hond heeft niets aan u, als u zichtbaar uit balans bent. Ga zeker niet uithuilen bij uw hond. Doe dit bij mensen die begrijpen wat u doormaakt. Zit er niet mee als het niet altijd lukt. Niemand is perfect. Fouten maken is menselijk. Doe in ieder geval zoveel mogelijk uw best om uw kalmte te bewaren.

Als uw emoties opborrelen, zonder u dan even af. Loop naar de keuken, trek u terug in de slaapkamer. Ook u heeft recht op rouwen, maar voor uw hond is het beter, als hij dit zo min mogelijk ziet. Het menselijke rouwproces is veel emotioneler. In de ogen van uw hond is dit soort gedrag onstabiel. Hij snapt er niets van. Die verwarring kan zijn stress verergeren. Probeer u hier zo goed mogelijk van bewust te zijn.

Wat te doen als de gevoelens van stress en rouw bij uw hond te lang duren of verergeren

Soms lukt het een hond niet om uit de rouwfase te komen. Als uw hond na een periode van 4 weken nog altijd ernstig uit zijn doen is, dan is het belangrijk om in te grijpen. U kunt dit doen door de hond meer activiteit aan te bieden. Maak een extra wandeling. Bezoek nieuwe plekken, waar nieuwe luchtjes te besnuffelen zijn. Doe meer spelletjes met uw hond. Dit is afhankelijk van zijn interesses. Een balletje, een zoekspelletje, het aanleren van kunstjes, etc. zijn enkele voorbeelden. Motiveer uw hond door u vrolijker dan normaal te gedragen. Maak het aantrekkelijk. Als de hond een bal weigert kunt u de bal bijvoorbeeld een uur laten weken in kippenbouillon. Mogelijk wordt op die manier zijn interesse wél gewekt. Een klein likje smeerworst op een balletje (of ander speeltje) kan ook wonderen doen.

Sommige hondenbazen denken dat het introduceren van een nieuwe hond helpt. Dit is echter onjuist. Zolang uw hond zich nog niet heeft hersteld is het niet verstandig een vreemde hond toe te voegen aan de roedel, die nog in rouw is. Dit geldt ook voor uzelf. Zolang u nog erg veel emoties ervaart om het overlijden van uw geliefde viervoeter, is het beter even te wachten. Als uw eigen partner zou overlijden, verdwijnt uw verdriet niet als u binnen een paar weken hertrouwt met een nieuwe man/vrouw. Zo werkt het ook bij honden.

Neem contact op met uw dierenarts, als niets lijkt te helpen en u er alles aan heeft gedaan. Soms heeft een rouwende hond extra hulp nodig om te herstellen en terug in balans te komen. Bijvoorbeeld met behulp van medicatie. Er zijn tevens alternatieve mogelijkheden. Bijvoorbeeld Bach bloesem therapie of homeopathie. Ga in ieder geval nooit zelf dokteren. Zoek hulp bij een deskundige therapeut of (dieren)arts! Ook een hondengedragsdeskundige kan uitkomst bieden voor een individueel advies op maat.

Alles heeft tijd nodig. Gun uzelf en uw hond de tijd om te rouwen. Tijd en geduld en het normale dagelijkse ritme behouden zijn vaak de beste remedie. Het beste wat u uw hond kunt bieden is rust. Dit heelt de meeste wonden.