De zeekoe: de verschillende soorten op een rijtje

De zeekoe is een bijzonder beest. Het is het enige herbivore zeezoogdier op de wereld. Daarnaast is de zeekoe het enige waterdier dat verwant is aan landzoogdieren, zoals de olifant, de klipdas en het aardvarken. Zeekoeien leven in tropisch water. Er wordt veel op de dieren gejaagd. De dieren zien er lomp uit, maar zijn verbazingwekkend snel. De zeekoe kenmerkt zich door een buitengewoon groot hoofd en een dik lijf. In tegenstelling tot andere zeezoogdieren heeft de zeekoe geen rugvin, maar wel voorpoten die eruit zien als een soort roeispaan. De soort doejong heeft een staartvin die doet denken aan de staartvin van een walvis. De zeekoe komt in verschillende soorten voor.

Doejong

De doejong leeft in de Tropische Indische en Stille Oceaan en heeft een maximale lengte van 4,1 meter, maar is doorgaans tussen de 2,5 en 3 meter lang. Het hoofd van de doejong ziet er uit als een nijlpaard. Het beest heeft een leigrijze tot grijsbruine kleur. De huid is glad en bedenkt met kleine haartjes en littekens. De doejong wordt vaak aangezien voor de Indische bruinvis of de irrawadydolfijn. Het gewicht van een doejong is 250 tot 420 kilo. De doejong komt voor van Zuid-Afrika en Madagaskar tot Australië en Zuid-Japan. Het is niet bekend hoeveel doejongen er zijn, maar de grootste populatie leeft waarschijnlijk bij Australie. Daar komen ongeveer 85.000 doejongen voor. De dieren leven in kleine groepjes. Een doejong is geslachtsrijp op de leeftijd van ongeveer negen jaar. Een vrouwtje heeft een draagtijd van twaalf tot veertien maanden. Kalfjes blijven jaren bij de moeder in de buurt. Een doejong kan ongeveer 73 jaar oud worden.

Stellerzeekoe

De stellerzeekoe is uitgestorven. Het ras kenmerkte zich door de enorme lengte van 7,9 meter en een gewicht van tussen de 4.500 en 5.900 meter. Er zijn fossielen gevonden met een lengte van 10 meter. Door de enorme afmetingen deed de stellerzeekoe denken aan een walvis. De zeekoe had een donkere of zwarte huid met wit op de buik en zeer kleine ogen. De stellerzeekoe stierf uit rond 1766 en kwam voor in de Stille Oceaan. Het beest is ontdekt door Steller in 1741. Doordat pelsjagers het massaal voorzien hadden op de diersoort stierf de stellerzeekoe snel uit. Het ras leefde in grote groepen en at zeealgen.

Amazonelamantijn

De amazonelamantijn leeft in de Amazonerivier en heeft een lengte van maximaal drie meter en is daarmee de kleinste zeekoe. Het dier heeft een kleine staart en een grote kop met een ronde snuit. De amazonelamantijn komt voor in de kleur donker tot zwartgrijs en heeft soms witte of roze vlekjes op de buik. Kenmerkend zijn de roeispaanachtige voorpoten. Deze zeekoe leeft solistisch of komt voor in kleine groepjes. De amazonelamantijn weegt ongeveer 450 kilo. Het dier leeft in meren in Brazilië, het zuidoosten van Colombia, het oosten van Ecuador en het oosten van Peru. Het is niet bekend hoeveel amazonelamantijnen er voorkomen. Het dier blijft in leven door het eten van watergrassen, maar kan zeven maanden zonder eten leven. De amazonelamantijn heeft een levensverwachting van tussen de zestig en zeventig jaar oud.

Caribische lamantijn

De Caribische lamantijn heeft een groot lomp uiterlijk en typeert zich door roeispaanachtige voorpoten. Wat opvalt is de dikke hals en de relatief kleine kop. De kleur van de Caribische lamantijn is grijsbruin. De kalfjes zijn vaak donkerder dan volwassen exemplaren. Het beest leeft in zoet en brak water en duikt niet diep. De Caribische lamantijn kan verward worden met de Amazonedolfijn. Mannetjes en vrouwtjes verschillen weinig met elkaar. De Caribische lamantijn kan een lengte halen van 3,9 meter en weegt zo’n 1.590 kilo. Het beest leeft in groepen van ongeveer vijftien exemplaren, maar worden ook wel eens gespot in troepen van meer dan tweehonderd Caribische lamantijnen. Het dier wordt geslachtrijp rond het derde jaar. Het diersoort heeft een levensverwachting van ongeveer zestig jaar.

West-Afrikaanse lamantijn

De West-Afrikaanse lamantijn is een bedreigd diersoort. Kenmerkend is de relatief slanke bouw en de smalle kop. Het dier heeft roeispaanachtige voorpoten en een staart die de vorm heeft van een spatel. De West-Afrikaanse lamantijn komt voor in de kleur grijs of bruingrijs en valt op door de twee halve cirkelvormige neusgaten. Deze zeekoeien kunnen vier meter worden en wegen maximaal 750 kilo. De doorsnee West-Afrikaanse lamantijn is tussen de 2,5 en 3 meter lang en weegt tussen de 400 en 500 kilo. Dit diersoort leeft voor de oevers van West-Afrika en in grote rivieren in Mali. Het is niet bekend hoe groot de populatie is, maar er komen redelijk grote groepen voor in de buurt van Kameroen, Gabon, Guinee-Bissau, Ivoorkust en Senegal. De tijd voor een dracht duurt voor de West-Afrikaanse lamantijn een jaar. De levensverwachting is ongeveer zestig jaar. Het dier eet vooral drijvende grassen.