De ontwikkeling van een veulen: op stal of in de kudde?
Er bestaan veel verschillen tussen het opgroeien van een veulen op een natuurlijke wijze in een kudde en het opgroeien van een veulen op stal. Beide hebben hun voordelen en nadelen, hoewel een zo natuurlijk mogelijke omgeving altijd nagestreefd zou moeten worden. In dit artikel zal daar verder op ingegaan worden.
Gecontroleerde omgeving: voordelen en nadelen
In Nederland worden de veulens vaak op stal geboren en soms ook in de wei maar in de meeste gevallen altijd dicht bij stal of huis. In de meeste gevallen gaat het dus om een gecontroleerde omgeving dichtbij mensen en is er vroeg contact tussen het pasgeboren veulen en de mens. Het voordeel hiervan is dat er veel controle kan worden uitgeoefend op de geboorte en men kan er snel bij zijn als er iets mis dreigt te gaan, zodat men op tijd een dierenarts kan bellen om complicaties op te lossen. We houden van onze dieren en willen dat ze gezond zijn en blijven.
De kudde: voordelen en nadelen
In landen als bijvoorbeeld Portugal leven de kudde merries, bijvoorbeeld bij lusitanofokkers, vaak op grote stukken land van hectaren groot. Er is dan weinig controle mogelijk bij de geboorte van de veulens en alles gebeurd op de natuurlijke manier zonder tussenkomst van een dierenarts. Dit kan een nadeel zijn wanneer er complicaties optreden. Het komt dus ook meer voor dat er een veulentje overlijdt. Maar het kan ook op een andere manier bekeken worden. Want op deze manier maakt de natuur een natuurlijke selectie, de sterksten overleven en de zwakkere halen het misschien niet. Dit zorgt er voor dat het ras sterk blijft en er dus ook niet doorgefokt zal worden met de zwakkere dieren die misschien later in hun leven problemen krijgen of gezondheidsproblemen doorgeven aan hun kinderen.
Gezond opgroeien
Wanneer veulens in de buurt van mensen opgroeien en vanaf het begin af aan contact hebben met mensen, geeft dit vaak voordelen in het begin van de africhting van een jong paard. Het paard is al gewend aan het contact en zal niet bang meer zijn. Wel is het belangrijk dat een jong paard genoeg ruimte krijgt om paard te zijn en veel buiten in de wei kan lopen. Wanneer veulens geboren worden in een kudde zal het veulen wanneer het uit het land wordt gehaald om beleerd te worden meer tijd nodig hebben om aan het contact met mensen te wennen. Maar het opgroeien in een kudde in een zo natuurlijk mogelijke omgeving kent ook veel voordelen voor de ontwikkeling van het veulen. Het veulen komt op een natuurlijke manier aan zijn beweging en krijgt de beweging die hij nodig heeft. Hij kan vrij spelen met leeftijdgenootjes en dit is een goede training voor een sterkt lijf. Hij zal sterke benen ontwikkelen vanwege de natuurlijke ondergrond met vaak oneffen ruig terrein.En hij zal ook sterk worden door de wisselende weersomstandigheden waaraan hij zich aan moet passen, regen, kou, hitte etc. Wat ook belangrijk is, is dat de veulens na een tijdje leren te grazen en dus hun rug ontwikkelen doordat ze die op een natuurlijk wijze rond moeten maken omdat ze gaan grazen en dus met hun hoofd naar de grond moeten en dus hun rug rond maken. Wanneer veulens op stal groot gebracht worden is naast voldoende beweging het ook een goede tip om hooi op de grond te voeren en niet in een hooiruif. Op die manier zullen ze hun rug op een natuurlijkere manier ontwikkelen.
Opvoeding door soortgenoten
Een ander voordeel van het opgroeien in een kudde is dat ieder dier in een kudde een functie heeft. Er bestaat een rangorde en op die manier zullen de dieren elkaar opvoeden. De oudere paarden zullen de jongere paarden hun plek wijzen. De eerste en belangrijkste africhting die een paard krijgt, is de opvoeding van de moeder. Daarna zullen ook de andere paarden zich ermee gaan bemoeien. Het opgroeien in een kudde is een goede manier voor een paard om, om te leren gaan met regels en dat geeft voordelen in de latere africhting wanneer het paard uit de kudde wordt gehaald om door de mens beleerd te worden. Voor veulens die niet de mogelijkheid hebben om op te groeien in een kudde op een natuurlijke manier, zoals vaak het geval is in Nederland, bestaat de mogelijkheid om een veulen naar een opfokbedrijf te brengen. Daar kan een veulen de eerste jaren (meestal 2,5 tot 3 jaar) opgroeien in een kudde met meerdere leeftijdsgenoten.