Panda-diplomatie: hoe zit dat?

China leent reuzenpanda's uit aan andere landen. Een ander woord voor de handel in panda's wordt ook wel panda-diplomatie genoemd. De dieren worden verhuurd aan een dierentuin voor een bepaald bedrag per jaar. De dieren blijven daarom eigendom van China. Wat is de geschiedenis van het uitlenen van panda's door China aan andere landen? Wat is de reden dat China panda's verhuurd en zijn er meer voorbeelden van deze zogenaamde dierendiplomatie?

De reuzenpanda

Het woord "panda" komt van poonya. Poonya betekent bamboe-eter. De reuzenpanda komt alleen voor in Azië en leeft endemisch in China. Door de mens die steeds meer landbouwgrond nodig had, is de panda een bedreigde diersoort geworden. In het wild leven ongeveer tussen de 1000 en 2000 panda's.

Voedsel

Panda's eten vrijwel alleen bamboe. Soms worden andere planten of kleine dieren gegeten. De reuzenpanda heeft een maagdarmstelsel van een roofdier, maar de panda eet vrijwel alleen plantendelen. Daarom moeten panda's grote hoeveelheden plantendelen eten.

Voortplanting

Reuzenpanda's leven het grootste deel van de tijd solitair. Panda's zoeken elkaar alleen in de paartijd op. Vrouwtjes zijn maar één tot drie dagen per jaar vruchtbaar. Het is dus heel moeilijk voor panda's om voor nageslacht te zorgen. De draagtijd is ongeveer 4 tot 5 maanden.

Panda-diplomatie

China leent panda's uit om handelsrelaties op te bouwen met andere landen en geeft zelf aan dat het ook getuigt van vriendschap tussen de landen. Vaak wordt bij de panda's die worden uitgeleend ook wel gesproken van bruikleen, maar eigenlijk is er bij deze panda-diplomatie helemaal geen sprake van daadwerkelijke bruikleen. Voor de panda's moet immers jaarlijks een groot bedrag aan China betaald worden. Bij bruikleen is een vergoeding echter niet van toepassing en verhuren of uitlenen lijkt daarom een betere term. Een ander doel is dat de panda's zich voortplanten in de dierentuinen zodat de soort in stand gehouden kan worden.

Geschiedenis

Tijdens de Koude Oorlog is China begonnen met de "pandapolitiek". In totaal zijn er 23 panda's naar 9 landen gegaan in de periode van 1958 tot 1982.

Panda's naar de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk

In 1972 kreeg de dierentuin van Washington voor het eerst twee panda's genaamd Ling-Ling en Hsing-Hsing na het bezoek van de Amerikaanse president Nixon aan China. President Nixon reageerde hier vervolgens op door het geven van twee muskusossen. Toen de twee panda's aankwamen in de dierentuin van Washington kwamen er meer dan 20.000 bezoekers de dieren verwelkomen. Gedurende het eerste jaar waren er ongeveer 1.1 miljoen bezoekers om de panda's te bekijken. Het cadeau van China werd gezien als een groot diplomatiek succes. Dit was het bewijs dat China daadwerkelijk een goede relatie wilde opbouwen met de Verenigde Staten.

In 1974 kwamen de twee panda's Chia-Chia en Ching-Ching naar de London Zoo nadat de minister-president Heath van het Verenigd Koninkrijk om twee panda's had gevraagd gedurende zijn bezoek in China.

De shift van schenking naar huren van panda's

Bovenstaande voorbeelden gaan nog over schenkingen die puur om diplomatieke redenen waren. In 1984 veranderde dit en werden de panda's niet meer geschonken. De panda's konden vanaf 1984 alleen nog maar voor 10 jaar gehuurd worden door andere landen. Deze huur kon oplopen tot 1 miljoen dollar per jaar en nog een provisie voor China indien er nageslacht van de panda's werd geboren.

World Wildlife Fund

In 1998 is er besloten dat er in de Verenigde Staten alleen een panda naar een dierentuin in de Verenigde Staten gaat als China belooft dat de helft van de betaalde huurkosten wordt geïnvesteerd in het behoud van de wilde panda's en hun leefgebied.

Diplomatieke symbolen

Toen China in 2008 aangaf dat er twee panda's naar Japan zouden gaan zei de president van Japan dat de reuzenpanda's erg geliefd zijn onder de Japanse bevolking en dat de panda's symbool staat voor de vriendschappelijke banden tussen Japan en China.
Op 16 april 2014 zouden er twee panda's genaamd Fu Wa en Feng Yi naar Maleisië gaan vanwege 40 jaar lang goede diplomatieke banden tussen China en Maleisië. Dit werd echter uitgesteld door de tragedie met de MH370. De twee panda's kwamen een aantal weken later aan op 21 mei 2014 en kwamen vervolgens in de National Zoo of Malaysia terecht.

Ouwehands dierenpark

Sinds 2017 verhuurt ook twee panda's aan Nederland. De panda's heten Xing Ya en Wen Wu. De panda's hebben hun intrek genomen in Ouwehands dierenpark in Rhenen. De dierentuin moet elk jaar één miljoen dollar betalen aan China. Het is niet bekend tot wanneer de panda's zullen blijven.

Dierendiplomatie: andere voorbeelden

Deze dierendiplomatie komt niet alleen voor bij panda's en bestaat al duizenden jaar. Rond 1800 gaf de Egyptische leider Muhammad Ali Pasha al giraffes als cadeau aan King George IV van Engeland, de leider van Oostenrijk en King Charles X van Frankrijk. Een aantal voorbeelden van dierendiplomatiek zijn:

Bulgarije

In 2010 gaf de Bulgaarse premier na het sluiten van een gasdeal met Rusland een Bulgaarse herderpup aan de Russische president Poetin.

Rusland

De Russische president Poetin deelt regelmatig honden uit om in naam van Rusland zijn vriendschap te tonen of om zijn medeleven te uiten. In 2012 gaf Poetin een drie maanden oude zwarte terriërpup aan Chavez van Venezuela om hem te bedanken voor een oliedeal. Poetin schonk in 2015 na de aanslagen in Parijs een herderspuppy aan Frankrijk. Tijdens de terreuraanslagen was namelijk de herdershond Diesel, die werkzaam was als politiehond, gedood.

Australië

Australië staat bekend om de koalabeer en zet dit dier regelmatig in als diplomatiek middel. Tijdens de G-20 bijeenkomst in 2014 stonden de wereldleiders in de rij om de wollige koala's uit een wildpark vast te houden. Australië leende vier koala's uit aan Singapore voor een half jaar. De vier koala's Chan, Idalia, Paddle en Pellita, werden verhuurd om 50 jaar diplomatieke relaties tussen de twee landen te markeren.

Indonesië

Indonesië staat bekend om de diplomatiek met komodovaranen. In 1990 gaf de Indonesische president Suharto een komodovaraan aan de toenmalige president Bush van de Verenigde Staten. Bush doneerde het vervolgens aan de Cincinnati Zoo.

Hierboven staan dus een aantal voorbeelden genoemd, maar er zijn nog veel meer landen die gebruik maken van deze zogenaamde dierendiplomatiek.