Hoe herkent mijn hond/kat mij?

Vraag jij je wel eens af hoe jouw hond/kat kan herkennen dat jij het bent? Ze kunnen jou prima onderscheiden van anderen op verschillende manieren, maar ze doen dat wel anders dan mensen! Als jij je kat hoog in een boom ziet zitten, herken je hem/haar aan de uiterlijke kenmerken. Maar bij onze huisdieren, met een compleet ander systeem zintuigen, werkt het herkennen anders.

Honden: voornamelijk geur

Een hond herkent je sowieso aan je geur en dit gaat verder dan je denkt. Een getrainde hond kan de zelfs geur van een wildvreemde tot mijlenver volgen, en vervolgens de persoon herkennen als hij tussen anderen staat.

Het bijzondere is dat honden ook geuren kunnen opslaan in hun geheugen van mensen en dieren die ze een lange tijd niet meer hebben gezien. In een studie uit 2015 werden 10 honden getraind om stil in een MRI machine te zitten. Vervolgens lieten wetenschappers hen geuren van verschillende mensen en honden ruiken. Eén persoon waarmee ze ooit samenleefden, één hond waarmee ze ooit samenleefden en ook een persoon en hond die ze nooit gekend hebben. Hun huidige baasjes deden niet mee. De honden lieten duidelijk meer breinactiviteit op de MRI scan zien bij de vaag bekende persoon/hond, in tegenstelling tot de compleet onbekende mens en hond. Ook was de respons van het brein het grootst bij de geur van de bekende mens, versus de bekende hond.

Ook door gezicht?

We zijn geneigd te denken dat honden alleen afhankelijk zijn van hun neus bij mensherkenning, maar het lijkt erop dat ze ook echt veel met hun ogen werken. Dit blijkt bijvoorbeeld uit een studie uit 2010 waarin onderzoekers honden lieten zitten in een ruimte, terwijl hun baasjes en vreemden ook door de ruimte liepen. De honden keken veel meer naar hun baasjes dan naar de vreemden. Maar zodra de baasjes en vreemden een zak om hun hoofd droegen, keken de honden veel minder naar hun baasjes! Ook is er een studie uitgekomen in 2014 uit Oostenrijk waaruit blijkt dat honden blije en kwade mensengezichten kunnen onderscheiden. De honden moesten met hun snuit tegen een scherm aandrukken als daarop een lachend persoon te zien was, of juist een kwaad persoon. Ze scoorden goed in wel 70 tot 80% van de gevallen. Uit dit soort dingen blijkt dus dat honden meer op je gezicht letten dan velen in de eerste instantie dachten!

Evolutionair gezien is dit volgens sommige dierenexperts ook te verklaren. De voorouders van honden waren afhankelijk van mensen. Als hun roedels vroeger warme plaatsen nodig hadden, zochten ze dat vaak bij menselijke kampvuren en dan was het nodig dat ze goed met mensen konden omgaan. Hiervoor moesten ze een knobbel ontwikkelen voor het lezen van gezichtsexpressie/lichaamstaal.

En katten?

Dat een kat je herkent is ook wel duidelijk. Gedragsexperts en diereneigenaars hebben beiden geobserveerd dat katten precies weten wie ze ‘s morgens te eten geeft, wie er een zakje snoep bij zich heeft en wie het juiste plekje weet om ze te krabben.

Katten kijken waarschijnlijk niet echt naar ons gezicht om ons te herkennen. Volgens een studie uit 2005 uit Pennsylvania, zijn ze niet echt in staat om gezichten te onderscheiden zoals honden. Wanneer katten foto’s van menselijke gezichten zagen, kon slechts 54,5 % van de katten hun verzorger onderscheiden van vreemden, terwijl bij honden dit 88,2% was. De katten waren daarentegen beter in het herkennen van gezichten van soortgenoten, wat ze succesvol deden in ongeveer 91% van alle gevallen, maar bij honden 85,1%.

Je stem

Door sommige dierenexperts wordt daarom gezegd dat gezichten gewoon niet zo belangrijk zijn voor katten. Katten zijn tot de samenleving toegetreden op hun eigen voorwaarden. Knaagdieren kwamen naar dorpjes om de graanschuren te plunderen en katten kwamen hierop af, maar konden zichzelf prima redden voor de rest. Voor katten is het waarschijnlijk nooit nodig geweest om de menselijke expressies te lezen op de manier waarop honden dat deden.

Het is daarom verklaarbaarder dat katten ons op andere manieren herkennen, zoals geur, aanraking en geluid. Vooral je stem blijkt een belangrijke indicator. Een studie uit 2013 liet bijvoorbeeld zien dat katten hun oren spitsten bij het horen van geluidsopnamen van hun baasje, maar bij vreemde geluidsopnamen deden ze niets. De katten gingen echter niet hun baasje zoeken, maar bleven lekker doorslapen.