Kritiek op Parelli Natural Horsemanship
In de paardensport is er op elke methode wel kritiek, als het niet over de manier van rijden gaat, dan gaat het wel over de omgang met het paard zelf. Zo is er dus ook kritiek op de methode van Pat Parelli, die we Parelli Natural Horsemanship noemen.
Kritiek op het touwhalster
Een voorbeeld van een hulpmiddel van Natural Horsemanship, is het touwhalster. Dit is een halster gemaakt van touw, zoals de naam al zegt. Een normaal halster is gemaakt van stof en bestaat uit ‘platte repen’, een touwhalster is echter alleen maar touw. Hierdoor kan het touw in de huid van het paard snijden. Veel mensen vinden de werking van een touwhalster veel te scherp. Een kleine ruk aan het halster en het touw snijdt in het paard. Met een gewoon halster gebeurt dit niet. Bij Natural Horsemanship, of Parelli, wordt gebruik gemaakt van een touwhalster. De echte ‘dressuurmensen’ zijn hierdoor ook tegen Natural Horsemanship, ze vinden het touwhalster bijna dierenmishandeling door de scherpe inwerking.
Bij een touwhalster is de werking afhankelijk van de ruiter. Met een touwhalster kun je heel veel pijnlijke druk op het paard zetten, hierbij zijn de drukpunten voornamelijk de neus en achter de oren. Het touw snijdt in de huid van het paard als je er druk op zet. Hierdoor zal het paard sneller doen wat jij van hem vraagt, om zo onder de pijn en druk uit te komen. Dit is natuurlijk alleen als je heel veel druk zet. Bij Natural Horsemanship wordt bijna geen druk gebruikt en de werking van het touwhalster valt hiermee dus reuze mee.
Kritiek op fase vier van Parelli
Parelli werkt bij The Seven Games met vier fasen. Dit zijn de fasen van lichte druk tot zoveel druk als nodig is. Dit kan ritmische druk zijn of fysieke druk. Er is vooral heel veel kritiek op de vierde fase bij het achterwaarts gaan bij
The YoYo Game. Hierbij moet het paard door slingeren in de leadrope achterwaarts gaan bewegen. In het begin zijn dit nog hele lichte slingeringen, die voor het paard niet voelbaar zijn. Vanaf fase 3 zal de slingering het paard bereiken, dit is echter nog heel licht en niet pijnlijk voor het paard. Bij fase 4 wordt de leadrope zo hard geslingerd als nodig is. Dit kan soms heel hard gaan, waardoor de gesp van de leadrope, waarmee hij vastgeklikt zit aan het touwhalster, hard tegen het kinbot van het paard klapt. Dit kan voor een paard heel pijnlijk zijn.
Filmpje Linda Parelli
Deze kritiek is begonnen door een filmpje van Linda Parelli:
Parelli training. Dit filmpje is een stukje uit één van de Dvd’s van Parelli. Hierop is te zien hoe een leerling en Linda een paard aan het ‘trainen’ zijn. Het desbetreffende paard mist een oog, waardoor hij blind is aan één kant. Het paard heeft een touwhalster om met daaraan een leadrope. De bedoeling is dat het paard achterwaarts gaat, maar hij reageert niet op de eerste 3 fasen. Hierdoor moet de vierde fase toegepast worden. Deze vierde fase moet zo hard als nodig zijn, in het filmpje is dit duidelijk te zien. Het paard krijgt harde klappen tegen zijn kin van de gesp van de leadrope.
Bij elke klap die het paard krijgt, beweegt hij zijn hoofd omhoog. Dit is duidelijk een teken van pijn, om die pijn te ontlopen doet hij zijn hoofd omhoog. Het ziet er erg agressief uit, de man in het filmpje zet heel veel kracht achter de slingering van de leadrope.
Ook de timing van de man is niet erg goed, zodra het paard de goede reactie geeft (achterwaarts) stopt hij niet met het geven van druk. Hierdoor snapt het paard niet wat hem gevraagd wordt. Het paard ziet er heel gestrest uit en heeft zijn oren in zijn nek liggen.
Daarna zie je dat Linda de leadrope overneemt. Het paard is vrij dominant en loopt bijna over haar heen. Ze geeft hem met het eind van de leadrope klappen op zijn kont. Het paard cirkelt om haar heen, terwijl hij aan één oog blind is. Hij ziet dus niet wat er aan die kant gebeurt. Het is niet duidelijk wat Linda aan het doen is op het filmpje. Het paard heeft echter geen oog voor Linda, waardoor hij op zijn plek gezet moet worden. Aan het eind van het filmpje is wel te zien dat het paard rustiger is geworden en doet wat hem gevraagd wordt. Het lijkt meer alsof het paard het opgegeven heeft in plaats van dat hij daadwerkelijk snap wat er bedoeld wordt.
Hier is dus heel veel kritiek over geweest. Zeker voor iemand die niets weet van Parelli, lijkt dit erg op mishandeling. Als je meer kennis hebt van Parelli, kun je een aantal dingen terug zien en horen in het filmpje. Zoals de vier fasen, hoewel deze heel moeilijk te zien zijn. Er wordt vooral gebruik gemaakt van de vierde fase, de andere fasen worden haast niet gebruikt.
Het paard is blind aan één oog, waardoor de training aangepast zou moeten worden. Dit gebeurt hier niet. Er wordt bijna geen rekening gehouden met de blinde kant van het paard.
Misverstand of vooroordeel
De meeste kritiek op dit filmpje komt van mensen die niks weten van Parelli of Natural Horsemanship. Ze zien alleen het filmpje en oordelen aan de hand daarvan. Het filmpje heeft een uitleg nodig om het te kunnen begrijpen, maar zelfs met uitleg blijft het mishandeling voor veel mensen. Dit is te begrijpen omdat het een vrij schokkend filmpje is. Het is een stukje wat niet zonder uitleg gepubliceerd zou mogen worden, zo wordt het filmpje totaal uit zijn verband gerukt. Het komt uit een Dvd set van Parelli, hierin staat alle context waarmee het filmpje uitgelegd wordt. Eigenlijk is deze kritiek dus een soort misverstand, of misschien zelfs vooroordelen.
Geldklopperij
Er wordt vaak gezegd dat Parelli geldklopperij is. Om aan de theorie en materialen van Parelli te komen, moet je een grote smak geld neerleggen. Hierdoor is het voor veel mensen een onbereikbare methode. Parelli is heel erg commercieel geworden, je betaalt eigenlijk voor de naam en niet meer voor het product. Hoewel de kwaliteit van Parelli producten zeker beter is dan de kwaliteit van goedkopere dingen, is het niet nodig om echte Parelli producten aan te schaffen. De werking van de goedkopere producten is precies hetzelfde.
Parelli materiaal
Om Parelli te kunnen volgen heb je echt de pakketten en theorie nodig. Hierin staat uitgebreid beschreven en uitgelegd hoe je te werk moet gaan. Deze producten zijn echter heel erg duur, waardoor veel mensen het niet zo snel aan zullen schaffen. Zeker als je net begint met Parelli is het veel geld om neer te leggen, je weet immers niet of het wel bij jou en je paard past. Als je de pakketten toch hebt gekocht, kom je er al gauw achter dat je later alsnog een instructeur nodig hebt. Deze zijn er in Nederland maar heel weinig en ze zijn erg duur. Veel instructeurs hebben niet eens de bevoegdheid om les te geven, zij hebben zichzelf de bevoegdheid gegeven. Mensen zullen dus niet gauw les gaan volgen van een instructeur, ze gaan vaker zelf aanmodderen en uitzoeken hoe ze verder moeten gaan. Op deze manier kun je niet ontdekken wat er mis gaat en of je het wel goed doet.
Doordat het dus zo enorm duur is, is het voor veel mensen onbetaalbaar. Daarmee is de hele methode ook eigenlijk onbereikbaar, want zelf uitzoeken hoe en wat is geen slim plan. Je kunt zeker beginnen met Parelli zonder pakketten of instructeur, maar op een zeker punt heb je toch echt een instructeur nodig om verder te komen. De basis is vaak geen probleem.
Lange termijn
Parelli is geen methode om snel even moeilijke paarden aan te pakken. Het is een methode waar je voor kiest en uiteindelijk altijd mee verder gaat. Hierdoor is het een methode van lange termijn. Het duurt lang voordat je op een bepaald niveau bent, zeker als je nog een echte beginner bent. Toch denken veel mensen dat Parelli een goede methode is om hun onhandelbare en gevaarlijke paard aan te pakken. Hierdoor gaat het vaak fout, als je Parelli niet goed toepast en je er niet in verdiept, dan kun je het paard mentaal slopen. Zeker met een paard dat al zogenaamd onhandelbaar en gevaarlijk is, is dat niet iets wat je wil. Het is niet echt een kritiek punt, maar wel een nadeel van Parelli.
Niets nieuws
Volgens veel mensen is Parelli niets nieuws. Pat Parelli zou een naam gehangen hebben aan iets wat eigenlijk allang bestaat. Op deze manier zou hij makkelijk geld kunnen verdienen. Vaak wordt gezegd dat Parelli gewoon de normale omgang met paarden is, maar dan met een speciale naam en een stappenplan. Pat Parelli zou dus zogenaamd het wiel opnieuw hebben uitgevonden. Maar eigenlijk zou je dit van alle methodes kunnen zeggen. Iedereen heeft een eigen visie op de omgang met paarden en deze zijn echt niet allemaal hetzelfde. Ze zullen misschien deels overeenkomen, maar er blijft een groot verschil. Zo is ook de Parelli methode simpelweg een visie van Pat Parelli. Alleen is deze visie van Pat zo groot geworden, dat het een eigen naam heeft gekregen en zelfs eigen producten over de hele wereld. Het is commercieel geworden. Dit is ook de reden dat het zo duur is. Voor veel mensen is het feit dat Parelli niks nieuws zou zijn, een goede reden om niet aan Parelli te beginnen.
Learned Helplessness
In het Nederlands: aangeleerde hulpeloosheid. Hiermee wordt bedoeld dat een paard geen enkele reactie meer geeft op wat hem gevraagd wordt, hij sluit zich compleet af. Het paard weet dan dat er geen uitweg meer is en geeft zich eigenlijk over. In dit geval is er nergens ‘release’, de druk wordt niet losgelaten van het paard. Paarden die last hebben van Learned Helplessness zullen op een gegeven moment zelfs helemaal niets meer doen. Vaak zullen deze paarden gaan liggen.
Mensen die totaal geen kennis hebben van Parelli, zullen de stempel Learned Helplessness gauw op deze methode plakken. Er bestaat altijd wel zoiets als Learned Helplessness, maar dit heeft zeker niet met Parelli te maken. Het is een losstaand iets wat bij elke methode kan voorkomen. Learned Helplessness wordt vaak als argument genoemd dat Parelli een slechte methode is, dit is echter onzin. Iemand die zich heeft verdiept in Parelli zal weten wat Learned Helplessness inhoudt en dat dit niet iets is wat voorkomt bij Parelli.
Oogkleppen of tunnelvisie
Iemand die ‘aan Parelli doet’, ziet deze methode vaak als de enige en beste methode. Volgens hen bestaat er geen andere methode die goed genoeg is. Deze mensen hebben vaak oogkleppen op, alleen wat zij doen is goed en de rest is fout. Ze zijn niet om te praten en zullen altijd proberen om een ander te overtuigen dat deze methode het beste is. Dit hoeft uiteraard niet altijd zo te zijn, er zijn genoeg mensen die Parelli als methode gebruiken maar ook heel veel andere methodes. Iemand die geen verstand heeft van Parelli zal van veel mensen snel zeggen dat hij oogkleppen op heeft. Er bestaan altijd extreme gevallen, maar over het algemeen wordt Parelli niet als enige methode gebruikt.
Paard moet in de methode passen
Een methode wordt ontwikkeld voor het paard, deze moet bij het paard passen. Toch kiezen mensen vaak voor een methode die zij zelf leuk vinden of die hun aanspreekt. Het paard moet dan maar in de methode passen in plaats van andersom. Ze gaan zichzelf en het paard verplichten om deze methode uit te voeren. Het kan heel goed zijn dat Parelli helemaal niet bij het paard past, niet elk paard zal het een fijne manier van trainen vinden. Toch zijn er genoeg mensen die hun paard er in meeslepen, het paard moet en zal meewerken. Op deze manier zal Parelli waarschijnlijk niet goed gaan, je zult dan geen band krijgen met het paard. Als dat gebeurt, wordt vaak meteen gezegd dat Parelli slecht is en niet werkt. Dit ligt dan echter geheel aan de mens zelf, die proberen het paard in de methode te krijgen in plaats van opzoek te gaan naar een methode die wel bij het paard past.
De term ‘Natural Horsemanship’
Deze term krijgt heel erg veel kritiek. Veel mensen zeggen dat ‘Natural Horsemanship’ niet bestaat, maar ‘Horsemanship’ wel. Het ‘Natural’ zou er dan niks mee te maken hebben. Dit is vrij simpel uit te leggen, het gaat hier namelijk vooral om de term ‘Horsemanship’. Het gaat om de relatie tussen paard en mens. ‘Natural’ heeft er in principe niks mee te maken, het zou zeggen dat deze relatie op een natuurlijke manier tot stand komt. Maar in hoeverre is iets natuurlijk? Wij houden onze paarden als huisdieren, zetten ze op stal of in een klein weiland. Dit is alles behalve natuurlijk. Waarom zouden we dan de term ‘Natural Horsemanship’ gebruiken? Je kunt deze term dus eigenlijk zien als een soort merknaampje. De hele omgang met paarden heeft al te maken met ‘Horsemanship’. We plakken er ‘Natural’ voor en we hebben een nieuwe methode uitgevonden waarmee veel geld te verdienen valt! De term ‘Natural Horsemanship’ is dus vooral uitgevonden om het een naam te geven en er geld mee te verdienen.