Winterharde balkonplanten: Gaultheria procumbens of Bergthee

De zomer is voorbij en je moet helaas afscheid nemen van de bloemenpracht op het balkon... Berg de lege bloembakken en potten niet op, ook in de herfst en in de winter kan je kleur en groen brengen op je terras of balkon. Winterharde planten fleuren het balkon op in de grijze herfstperiode en de koude wintermaanden. De felrode bessen van de Gaultheria procumbens of bergthee geven het balkon een vrolijk tintje! In de huiskamer brengt dit decoratieve plantje sfeer tijdens de kerstperiode.

Beschrijving van de Gaultheria procumbens

De Gaultheria procumbens behoort tot de plantenfamilie Ericaceae of Heidefamilie. De Latijnse benaming is afkomstig van de Franse botanicus Jean François Gaulthier (1708 - 1756) en van het Latijnse woord procumbens dat liggend, kruipend betekent. De plant komt oorspronkelijk uit de droge bossen van Noord-Amerika. Het is een groenblijvend laag heestertje, wordt niet hoger dan 10 tot 15 cm, en groeit vooral in de breedte uit. De glanzend groene blaadjes zijn ovaal- of lancetvormig en verkleuren in de herfst soms roodbruin tot paars. Vanaf juni draagt de Gaultheria witte of lichtroze hangende bloempjes. In de herfst verschijnen dan de felrode bessen die de hele winter blijven hangen. Omwille van deze mooie combinatie van felrood en groen is de Gaultheria heel geliefd in de kerstperiode. Met dit aantrekkelijke heestertje breng je een warme kerstsfeer in je interieur.

De Nederlandse benaming van de Gaultheria procumbens is Bergthee. Deze benaming verwijst naar het feit dat er van de blaadjes thee kan worden getrokken. In de landen van oorsprong worden de kleine blaadjes gedroogd en gebruikt om er een kruidenthee van te trekken. De smaak doet wat denken aan muntthee. De olie in de blaadjes wordt verwerkt in oliën en zalven tegen reuma, ischias en verstuikingen. Ook de bessen zijn eetbaar en worden soms verwerkt in snoep en kauwgom. In de wouden van Noord-Amerika zijn de bessen tijdens de koude wintermaanden een welgekomen lekkernij voor vogels, beren, vossen en herten.

Standplaats en verzorging

De Gaultheria doet het in de tuin uitstekend als bodembedekker onder bladverliezende struiken. Zo kan hij in de wintermaanden toch nog de zon opvangen. In de zomer daarentegen wordt het zonlicht gefilterd door de hogere struiken en zo staat hij niet in direct zonlicht. Als je hem in de tuin zet doe je er goed aan om turf en humus toe te voegen aan de grond. De bergthee houdt namelijk van zure en luchtige grond. Ook als balkonplant is de Gaultheria heel geliefd. Zet hem in een schaal of een brede pot zodat hij in de breedte kan uitgroeien. Geef hem een plekje in de halfschaduw. Voor de grond kan je standaard potgrond gebruiken.

Met zijn glimmend groene bladeren en felrode bessen is de Gaultheria procumbens uitermate geschikt als kerstdecoratie. In de kerstperiode kan je hem in de huiskamer zetten maar je moet wel een lichte plek uitkiezen. Een plekje aan het raam is ideaal. Zorg er ook voor dat de grond vochtig blijft zodat de plant niet verdroogt. Als je die twee voorwaarden, licht en vocht, in acht neemt, houdt de Gaultheria het wel een paar weken uit binnenshuis. Na de feestdagen kan hij terug naar buiten maar je zet hem best eerst een aantal dagen op een beschutte plaats, in de schuur bijvoorbeeld of onder een afdak. Zo kan hij langzaamaan wennen aan de koude. Daarna kan hij weer op zijn gewone plekje.

Bergthee vermeerderen

De beste periode om te vermeerderen is het najaar of het voorjaar, meer bepaald september of april. Het vermeerderen gaat heel makkelijk, je hoeft er echt geen plantenkenner voor te zijn. Snijd gewoon de worteluitlopers af en zet ze in een nieuwe pot of in de volle grond. Zorg ook hier voor zure, luchtige grond.

Snoeien

Snoeien is niet echt nodig want de bergthee wordt sowieso niet hoger dan 15 cm. Eventueel kan je elke twee jaar de plant verjongen door wat topjes weg te snoeien.

Mooie combinaties

De Gaultheria procumbens is heel mooi in combinatie met winterheide, een andere plant uit dezelfde familie van de Ericaceae. Het voordeel is dat ze allebei dezelfde zure grond nodig hebben. Ook de combinatie met de Skimmia japonica of met miniconiferen is heel geslaagd.

Lees verder

• Balkonplanten: Balkonplanten voor elk seizoen (special)