De blauwe anemoon in Nederland en België

Onder de nog kale takken komt een zee van blauw tevoorschijn. Een vrolijke en blauwe voorjaarbloeier bloeit. De blauwe anemoon. Blauwe bloemen met een geel hartje. Niet de witte bloemen van de bosanemoon, maar echt blauw. Het is een knolgewas dat elke lente bloeit, en wanneer de blauwe anemoon op de goede plek staat, elk jaar terugkomt. De blauwe anemoon breidt zich echter maar langzaam uit. De oorsprong van de blauwe anemoon is Zuid-Europa (Noord-Italië, Zuid-Frankrijk) maar doet het in Nederland en België al eeuwen best goed, in bossen (loofbossen zoals stinsentuinen en in rivierdalen), bosranden en zeeduinen.

• Beschrijving van de blauwe anemoon (Anemone apennina)
• Bloemsteel en blad
• Bloem
• Voorkomen in Europa en in Nederland
• Naamgeving (Anemone apennina)

Beschrijving van de blauwe anemoon (Anemone apennina)

De blauwe anemoon is een lage, vaste plant uit de ranonkelfamilie (Ranunculaceae) en hoort bij het geslacht van Anemone (Anemoon). De plant komt van oorsprong uit het Zuiden van Europa. De plant komt in België en Nederland voor op beschaduwde grond in loofbossen en verwilderd in tuinen en hoort bij de stinsenplanten. In de 16de eeuw is de blauwe anemoon vanuit het zuiden als tuinplant gekweekt en deed het zo goed dat de eerste verwilderde blauwe anemonen in de 19de eeuw, in Nederland en België werden gevonden. De blauwe anemoon lijkt heel veel op de oosterse anemoon (Anemone blanda). Het verschil met de oosterse anemoon is dat de blauwe anemoon

• behaarde bloembladen heeft
• de steel is tijdens en na de bloei niet geknikt en
• de slippen van de wortelbladeren gesteeld zijn.

Bloemsteel en blad

De blauwe anemoon heeft een zwarte, knolvormige en kruipende wortelstok. Hier komen in het vroege voorjaar de drietallige bladeren uit; dicht aan de grond aan het eind van de kruipende wortelstok. De wortelbladeren zitten dus aan de voet van de plant en zijn drietallig. De wortelbladen hebben kort gesteelde slippen en zijn behaard aan de onderkant. De drie gesteelde stengelbladen zijn ook drietallig, gespleten en hebben gekartelde slippen. De bloemstelen staan ook na de bloei rechtop. Elke bloemstengel draagt één bloem. Een prachtige, mooie blauwe bloem.

Bloem

De gemiddelde hoogte van de blauwe anemoon is 15-25 centimeter en wanneer in maart en april de plant bloeit, is de hoogte zo’n 30 centimeter. Bovenaan de bloeistengel staan dan 12 tot 16 langwerpig bloembladeren en een geel hart. De langwerpige bloembladeren zijn aan de buitenkant iets behaard en van binnen iets lichter van kleur.

Knikkende bloemen
Wanneer de bloemen nog in de knop zijn knikken ze en wanneer de bloem bloeit of is uitgebloeid, staat de bloemsteel fier rechtop. De gekweekte vorm is er ook in het roze en de verwilderde vorm ook in het wit. De gele krans in het midden zijn de vele helmdraden met bovenop de helmknoppen. De bloemen zijn tweeslachtig en hebben een bovenstandig vruchtbeginsel.

Voorkomen in Europa en in Nederland

De blauwe anemoon heeft als oorsprong Zuid-Europa. Van nature vinden we deze plant op rotsachtige bodem. Een stinsenplant dus die het in Nederland en België ook goed doet in beschaduwde, matig voedselrijke, kalkhoudende loofbossen, rivierdalen en zeeduinen. In de zestiende eeuw werd de plant al gekweekt en anno 2015 is deze ook volop te koop bij kwekerijen met namen bijvoorbeeld als 'Blue Shades' 'White Splendour' 'Radar' (donker roodpaars met een wit hart) en 'Charmer' (zacht rozepaars met een wit hart’).

Naamgeving (Anemone apennina)

Anemone komt van het Griekse woord Anemos wat wind betekent. En apennina is de plek waar de bloem in het wild te vinden is, de Apennijnen.

Giftigheid
De blauwe anemoon is giftig. Het melksap in de plant bevat de stof protoanemonine. Protoanemonine ia een natuurlijke stof en zit in alle soorten van die bij de ranonkelfamilie horen, zoals de anemonen.