De gatenplant (Monstera Deliciosa): stekken en verzorgen
Als je een oerwoud wilt aanleggen in de woonkamer dan is de gatenplant of Monstera Deliciosa, zoals de Latijnse naam luidt, de perfecte plant. Deze plant is oersterk, kan zeer groot worden en heeft zeer grote bladeren. Echter de plant verhuizen wordt, gezien het formaat, op den duur lastig. Stekken kan dan uitkomst bieden.
Was de gatenplant bij aankoop in de winkel nog een fraaie kleine plant van een halve meter, zes jaar later groeien bladeren van maar liefst tachtig centimeter doorsnee tegen het plafond en staat er een grote zware plantenbak op de vloer. De twee-zitsbank en andere meubels hebben plaats moeten maken voor deze reus. Dit is, kort samengevat, de Monstera Deliciosa. Deze soort, die tot de familie Araceae behoort, geeft met haar kenmerkende gelobde bladeren iedere woonkamer iets extra’s. Hou je van een oerwoud in de woonkamer, dan is deze plant zeer geschikt.De plant in haar natuurlijke habitat
De gatenplant komt van oorsprong uit West-Indië en Zuid- en Midden-Amerika, en heeft haar naam te danken aan de vele gaten en inkepingen in de bladeren. De Monstera Deliciosa, die als synoniem ook Philodendron Pertusum* heet, is een echte klimmer, ze is in haar natuurlijke habitat gewend om hoge oerwoudreuzen te beklimmen. Met de kenmerkende luchtwortels worden zowel vocht en voedingsstoffen opgenomen van de boomstam, als uit de lucht. Daarnaast dienen deze luchtwortels als steun. In het oerwoud is het overal vrij donker, dat is de reden waarom de gatenplant gewend is om goed te groeien in schaduwrijke plekken. De plant kan goed tegen droogte, maar geeft de voorkeur aan veel water. De bladeren, die in het begin nog klein en niet gelobd zijn, kunnen wel een meter in doorsnee worden.*Ook het geslacht Philodendron hoort net als het geslacht Monstera tot de familie Araceae
Als kamerplant
Als kamerplant moet de gatenplant vaak worden opgebonden, dit kan met behulp van een bamboestok of mosstok worden gedaan. Binnenskamers kan de plant wel drie tot vijf meter hoog worden, dus op den duur zijn veel stokken en touw nodig. De Monstera Deliciosa houdt niet van direct zonlicht, maar in de winter kan teveel zon geen kwaad. Zowel een normale als een hoge kamertemperatuur zijn zeer geschikt, echter bij hogere temperaturen moet als gevolg van snelle verdamping veel water worden gegeven. Ieder voorjaar kan de plant verpot worden naar een grotere bak, dit is ook de periode dat weer nieuwe bladeren worden gevormd. Wees niet bang wanneer de plant een tijd niet goed verzorgd kan worden, de gatenplant is het gewend om te overleven in moeilijke omstandigheden.Groeisnelheid
De plant, die vele jaren oud kan worden, groeit met twee tot drie bladeren per jaar. In het begin, als de plant nog klein is, lijkt de groeisnelheid tegen te vallen. Maar als eenmaal grote bladeren van vijftig centimeter of meer worden gevormd kan snel een enorme hoogte worden bereikt. Overigens neemt de groeisnelheid sterk af bij zeer lage temperaturen van tien graden of minder. De luchtwortels groeien eveneens snel, het kan geen kwaad om ze in te korten of helemaal te verwijderen, maar het geeft de plant veel karakter wanneer de luchtwortels onberoerd blijven. De plant is een echte stofvanger, het is aan te raden om de bladeren af en toe met water schoon te sproeien.Vruchten en bloemen
Bloemen en vruchten ontstaan zeer zelden. De bloem is wit van kleur, kelk- of ovaalvormig en omvat een bloeikolf.Stekken en vermeerderen
Stekken gaat prima, dit mislukt eigenlijk nooit. Elk gedeelte van de stengel met een plek waar een luchtwortel uit groeit kan gebruikt worden. Topstekken met twee bladeren doen het altijd goed, maar ook met niet-topstekken, de zogenaamde stengelstekken, kan een succesvolle poging gewaagd worden. Zet de stek in een glas of bak met water en met een tot twee weken zullen uit de stengel de eerste echte wortels tevoorschijn komen, deze wortels groeien dan meestal uit een gedeelte van een luchtwortel dat nu onder water wordt gehouden. Bij stengelstekken is het heel mooi om te zien dat er precies onder een knoop vanuit de groene bast opeens een lichtgroen puntje ontstaat dat steeds iets groter wordt, dit is het begin van een nieuwe tak dat vanuit het niets lijkt te ontstaan. Ook als een stengelstek meteen in vochtige aarde wordt gezet en niet eerst in een glas met water bestaat er nog steeds goede kans dat de stek wortels en bladeren gaat vormen. De beste tijd om te stekken is de lente.Verhuizen
Tijdens verhuizingen wordt deze plant vaak roemloos afgedankt. Het loont de moeite om de plant tóch mee te verhuizen. Het is even flink wat werk, en het kost wat helpende handen, maar als de plant eenmaal in de nieuwe woning is neergezet, ontstaat er toch een zekere mate van tevredenheid. Overigens kan, als de plant echt te groot is, altijd een topstek worden afgeknipt en deze in de nieuwe woning worden gestekt.Ziektes en plagen
Hoewel de plant erg sterk is kunnen er toch ziektes optreden, waaronder spintmijt. De plant heeft dan spinsel aan de onderzijde van de bladeren. Een andere kwaal zijn vergeelde bladeren, dit kan duiden op te veel gegeven water. In direct zonlicht kunnen de bladeren vooral in de zomer verschroeien. De plant kan daardoor in zijn geheel verzwakt raken en een heel jaar geen bladeren meer vormen. Oppassen dus met teveel direct zonlicht.Gerelateerde artikelen
Welke kamerplanten hebben weinig water nodig?Lukt het niet om je planten mooi te houden? Geef je altijd te veel of te weinig water? Kies dan voor makkelijke kamerpla…
Erwtenplant: verzorgen en stekkenDe erwtenplant is een kamerplant met groene bolletjes die aan steeltjes groeien. Deze bolletjes lijken enorm op doperwte…
Goudrank (Epipremnum aureum): de gevlekte klimplantMet de goudrank kan iedereen een kleine jungletuin in eigen huis aanleggen, velen hebben wel eens deze frisgroene slinge…
Syngonium, kamerplant met pijlvormige bladerenDe klimplant Syngonium is een redelijk makkelijke kamerplant die geschikt is voor zowel een beginnende als gevorderde li…
De Noorse esdoorn (Acer Platanoides)De Noorse esdoorn is een van de meest tot de verbeelding sprekende bomen die we kennen. In de herfst geeft deze boom van…
De Trachycarpus Fortunei: palm in Nederlandse tuinDe Trachycarpus fortunei is één van de bekendste palmen in West-Europa. Hij is winterhard en daarmee erg geschikt voor d…Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: Egle Pe, Pixabay
- http://nl.wikipedia.org/wiki/Gatenplant
- David Longman, The Care of House Plants
- Succes met Kamerplanten, Reader’s Digest
Reacties
Sylvia Goorhuis, 16-12-2018
Wij hebben deze plant nu 2 weken. Al een heel grote jongen bij aanschaf maar ik vind het prachtig. Nu zie ik twee bladeren ineens helemaal opgekruld. Kan daar niets over vinden. Hoezo is dat gebeurd?
Reactie infoteur, 18-12-2018
Wellicht dat de overgang vanuit de winkel naar een drogere ruimte een rol speelt bij het opkrullen van de bladeren.
Anne, 19-11-2018
Mijn monstera is van een kleintje inmiddels een behoorlijk grote jongen worden. Nu kreeg hij toen ik hem net had bruine randen, maar de nieuwe bladeren zijn allemaal gelukkig en gezond. Ik vind alleen die bruine randen bij de oude niet zo mooi en ben juist zo trots op de nieuwe. Kan ik de randen afknippen of de bladeren afknippen zonder de plant te schaden?
Reactie infoteur, 20-11-2018
Je kan de bladeren er wel afhalen, de plant kan daar wel tegen, maar of de plant er mooier op wordt is de vraag. Bruine randen aan de onderste bladeren komen vaak voor omdat de plant alle groeistoffen op de bovenste en nieuw te vormen bladeren richt, dus het hoort er ook wel bij. Je zou ook een blad pas kunnen verwijderen als deze helemaal of grotendeels bruin is geworden, een blad met een beetje bruine randen en nog veel bladgroen zorgt namelijk nog wel voor de vorming van suikers en zuurstof. Zet de plant in elk geval niet vlakbij een raam dat vaak open staat, en ook niet in de volle zon.
Ada Groenhoff, 19-06-2018
Hallo, onze Monstera groeit enorm hard, heb hem nu 2 jaar en is van 80 cm gegroeid tot het plafond. Ik heb met het in de pot zetten koemestkorrels toegevoegd aan de potgrond zou dat het verklaren? Heeft deze plant eigenlijk bemesting nodig? En sinds 1 jaar krijgen de bladeren bruine punten en randen is daar iets tegen te doen? Groeten Ada
Reactie infoteur, 19-06-2018
Deze plant groeit altijd wel hard, maar de mestkorrels zullen de plant goed doen, al kan ze ook zonder wanneer de aarde voldoende voedingsstoffen bevat. Bruine punten aan de onderste bladeren zijn normaal, de onderste kleine bladeren zullen er uiteindelijk afvallen. Daarnaast voldoende water geven en niet in de volle zon zetten.
Nienke, 23-05-2018
Ik heb onlangs mijn Monstera gestekt en ik test het op beide manieren: in aarde en in water. Ik ben nog een groentje (hehe) als het aan komt op stekken en ik kan de volgende vraag nergens online vinden: welke kant moet je de bladeren oprollen bij een monstera blad.? Rol je de bovenkant van het blad naar binnen of juist de onderkant.?
Reactie infoteur, 29-05-2018
Je hoeft met de bladeren die aan de stek zitten niets te doen. Succes met stekken.
David, 27-12-2017
Onze inmiddels 50cm hoge plant krijgt opeens zwarte vlekken op de bladeren. Hij krijgt eens per week water en nu het winter is, krijgt hij directer zonlicht. Wat is dan de reden voor de zwarte plekken?
Ze zitten in het midden van de bladeren.
Reactie infoteur, 13-02-2018
Het kan zijn dat de plant op een te koude plek staat. Ook is direct zonlicht af te raden bij deze plant.
Grace 07-11-2017, 07-11-2017
Mijn monstera heb ik sinds 1 1/2 maand. Ik geef om de dag een klein beetje water. Nu komen er zwarte plekken op verscheidene bladeren. Volgens de verkoper geef ik teveel water. Ik voel altijd en kijk onderin de pot of hij te nat is. Ik heb er geen gele bladeren bij.
Reactie infoteur, 13-02-2018
Het zou kunnen zijn dat de plant op een net iets te koude plek staat.
Lineke, 08-07-2017
Mijn goed groeiende Monstera heeft gezelschap van kleine witte paddestoeltjes op de aarde. En verder vraag ik me af of ik wat kan doen aan verdorde puntjes aan de oudere bladeren.
Reactie infoteur, 12-07-2017
Verdorde punten aan onderste oudere bladeren komen bij de gatenplant regelmatig voor, dus dat is op zich normaal.
Linsey, 14-06-2017
Mijn Monstera leek vanochtend te zweten. Aan een aantal van de bladeren hingen heldere druppels. Heb ik de plant misschien te veel water gegeven of is dit normaal?
Mvg. Linsey
Reactie infoteur, 15-06-2017
Gatenplanten kunnen goed tegen teveel water, de druppels aan de bladeren betreft gewoon wat overtollig water dat de plant op deze manier afvoert.
Til, 18-03-2017
Mijn gatenplant is nu wel 2 meter hoog. Hij valt daarom nu steeds om. Hebben jullie tips? 1 grote stok heeft hij al, maar dat helpt nu niets meer.
Reactie infoteur, 20-03-2017
Eventueel met touwtjes aan het plafond (aan de plint) of aan de muur vast maken is vaak nog de enige optie om een grote gatenplant niet om te laten vallen. Als er ergens een gordijnrails in de buurt is kan ook daaraan een touwtje worden vastgemaakt. Ideaal touw zijn van die campingscheerlijnen, deze kun je dan eerst aan de plant en plafond vastmaken en dan makkelijk aanspannen. Vaak zijn bij grotere gatenplanten meerdere touwtjes nodig. Succes!
S. Schat, 13-07-2015
Onze gatenplan heeft nu sinds ongeveer drie weken twee knoppen bovenin. Het zijn groene ovaalvormige knoppen van naar ik schat tien centimeter lengte. We wachten met smart op het uitkomen van deze knoppen.
Reactie infoteur, 14-07-2015
Leuk om te vernemen dat jullie gatenplant vruchten begint te krijgen. Best wel bijzonder. Hoe groot is de plant?
Laatste update: 15-06-2017
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Bloemen en planten
Bronnen en referenties: 4