Rhinopneumonie (Equine Herpes Virus) bij paarden
Rhinopneunomie, in de volksmond vaak Rhino genoemd, is een virusziekte die onder paarden voorkomt en wordt veroorzaakt door het Equine Herpes Virus. Alle paarden in Nederland komen wel eens in aanraking met het Rhinovirus, het is alleen niet bekend waarom sommige bedrijven getroffen worden door de abortus- of neurologische vorm.
Welke soorten Rhinopneunomie zijn er?
Verkoudheidsvorm
Dit is de meest voorkomende vorm, en komt vaak voor bij jonge paarden. Deze vorm veroorzaakt koorts en soms een snotneus of hoesten. Het geïnfecteerde paard zal misschien minder goed eten, omdat hij zich echt ziek voelt. Meestal is deze infectie zeer mild, waardoor men vaak niet merkt dat het om Rhinopneunomie gaat, soms kuchen de paarden alleen maar wat. In de meeste gevallen zijn de symptomen binnen een paar weken weer voorbij.
Abortusvorm
Deze vorm komt voor bij drachtige merries, die door de besmetting hun veulen verwerpen. Wanneer de merrie in aanraking komt met het virus kán het virus de baarmoeder infecteren. Als dit gebeurt infecteert het virus het ongeboren veulen ook, wat abortus tot gevolg heeft. In sommige gevallen komt het veulen wel levend, maar zeer zwak, ter wereld en sterft het na een aantal dagen alsnog.
Neurologische vorm
De neurologische vorm komt niet vaak voor. Het virus beschadigt het ruggenmerg waardoor het paard verlamd kan raken. De getroffen paarden lijken atactisch te zijn, ze lopen als een dronkenman en in een later stadium kunnen ze verlammingsverschijnselen vertonen.
Therapie en prognose
In het geval van de verkoudheidsvorm zal het paard vaak uit zichzelf herstellen, net zoals wij dat doen bij een verkoudheid. De abortusvorm veroorzaakt de dood van het veulen, maar zal doorgaans geen schade veroorzaken bij de merrie. Voor de neurologische vorm bestaat geen echte therapie, maar de getroffen paarden hebben wel zeer intensieve verzorging nodig. Paarden met de neurologische vorm kunnen (gedeeltelijk) herstellen.
De belangrijkste punten wat betreft verzorging van het paard met de neurologische vorm van Rhino:
- Voorkom dat het paard gaat vechten als hij merkt dat hij niet meer kan staan.
- Voorkom dat de blaas overrekt wordt. Als het paard van achteren verlamd raakt, heeft hij ook geen aandrang meer om te plassen, terwijl de blaas wel geleegd moet worden. De veearts kan het paard zonodig katheteriseren, zodat de blaas niet beschadigd raakt
- Wanneer het paard ook niet meer kan mesten, kan de veearts het paard paraffine geven zodat het paard het makkelijker krijgt met mesten. Wanneer de endeldarm verlamd is moet de mest er uitgehaald worden.
- Probeer de ontstekingsreactie in het ruggenmerg te remmen door het laten geven van corticosteroïden, welke een ontstekingsremmende en zwellingsremmende functie hebben.
- Zorg dat het paard voldoende eet en drinkt.
Besmettelijkheid
De verspreiding van het virus vindt plaats tussen direct contact tussen paarden of via een mens, die eerst een besmet paard aanhaalt en daarna een ander. Het passeren van paarden is geen mogelijke bron van besmetting, als je er maar voor zorgt dat de paarden geen contact met elkaar hebben, dus niet laten neuzen.
Preventie
Er bestaat een vaccin tegen Rhinopneunomie. Dit vaccin werkt vooral goed tegen de verkoudheidsvorm, mits hij minimaal twee keer per jaar wordt gegeven. Het vaccin tegen de abortusvorm is stukken minder betrouwbaar en dient minstens vier keer per jaar te worden gegeven. De vaccinatie biedt bovendien geen volledige bescherming tegen abortus. Tegen de neurologische vorm van Rhinopneunomie is waarschijnlijk geen vaccin effectief genoeg. Wat wel nuttig kan zijn is een hele stal laten vaccineren tegen Rhinopneunomie, zo wordt het rondgaan van het virus vaak verminderd.
Wanneer er al sprake is van een besmetting is, is vaccineren sterk af te raden!