Fotosensibiliteit bij paarden
Fotosensibiliteit is een reactie van de huid op zonlicht. Het lijkt op een soort verbranding, waar verschillende oorzaken voor kunnen zijn zoals het eten van fototoxische planten of een leveraandoening. Fotosensibiliteit is heel pijnlijk voor een paard.
Symptomen
De huid is in eerste instantie warm, dik, rood en pijnlijk. Hierna wordt de huid hard en zit er onder die harde huid pus. Nog wat later kan die harde huid eraf vallen en daaronder zit een ernstig ontstoken onderhuid. Dit alles is zeer pijnlijk voor het paard. Wanneer er sprake is van hepatogene fotosensibiliteit kan er ook sprake zijn van geelzucht omdat de grondslag van het probleem dan in de lever ligt.
Diagnose
Fotosensibiliteit is goed te zien op een paard, vooral op de witte huid. Wanneer je hebt vastgesteld dat je paard fotosensibiliteit heeft is het raadzaam om een bloedonderzoek te laten uitvoeren zodat je kan achterhalen welke vorm van fotosensibiliteit het paard heeft, zodat hij op de juiste manier behandeld kan worden.
Drie vormen van fotosensibiliteit
De primaire vorm
Er zijn planten gegeten die fototoxisch zijn, dit zijn bijvoorbeeld boekweit, Sint Janskruid en rode klaver. Fototoxiteit is een eigenschap van bepaalde stoffen in die plant, die ervoor zorgen dat er onder invloed van (zon)licht een reactie optreedt die de huid van het paard aantast.
Er zijn ook medicijnen die een primaire vorm van fotosensibiliteit bij het paard kunnen veroorzaken, dit zijn vaak sulfapreparaten, maar ook enothiazinesulfoxide en tetracycline kunnen fotosensibiliteit veroorzaken.
De hepatogene vorm
Deze vorm van fotosensibiliteit komt vanuit de lever van het paard. Door een leveraandoening komt er teveel phylloerythrine in het bloed en later ook in de huid. Door zonlicht reageert de phylloerythrine en er komen stoffen vrij die de huid beschadigen. Bij leveraandoeningen kun je denken aan bijvoorbeeld een leverbotinfectie. Zie ook mijn artikel over leverbot:
Fasciolose (leverbot) bij paarden
De congenitale vorm
Dit is een erfelijke vorm van fotosensibiliteit die vrijwel nooit voorkomt. Genezing hiervan is niet mogelijk omdat het ontstaat door een stofwisselingsprobleem.
Behandeling
Wanneer er sprake is van de primaire vorm dient de aanleiding voor fotosensibiliteit, de plant dus, verwijderd te worden. Het rantsoen van het paard moet aangepast worden en de weidegang moet beperkt worden, of het paard moet 's avonds de wei op kunnen, als er geen zonlicht meer is om de fotosensibiliteit te triggeren. De beschadigde huid kan worden ingesmeerd met een kalmerende zalf en in sommige gevallen moet er antibiotica toegediend worden. De primaire vorm van fotosensibiliteit is goed te genezen, mits je de oorzaak van de fotosensibiliteit achterhaalt en je paard er niet meer aan blootstelt.
De behandeling van de hepatogene vorm van fotosensibiliteit hangt af van de leveraandoening die eraan ten grondslag ligt. De prognose is dan ook afhankelijk van de ernst van de leveraandoening.