Zwartkopmeeuw, Ichthyaetus melanocephalus

De zwartkopmeeuw, Ichthyaetus melanocephalus, is meeuwsoort die gemiddeld 39 centimeter lang wordt. Hij lijkt sterk op de kokmeeuw, maar toch zijn ze op een aantal aspecten te onderscheiden. Vaak komen de zwartkopmeeuw en de kokmeeuw in gemengde kolonies voor. Ze broeden in deze kolonies. De zwartkopmeeuw is een trekvogel die in Nederland schaars is. Hij komt hier zowel voor als broedvogel, doortrekker, zomervogel en wintervogel. De aantallen zwartkopmeeuwen in Nederland nemen toe.

Taxonomische indeling

Rijk: Animalia (Dieren)
Stam: Chordata (Chordadieren)
Klasse: Aves (Vogels)
Orde: Charadriiformes(steltloperachtigen)
Familie: Laridae (meeuwen)
Geslacht: Ichthyaetus
Soort: Ichthyaetus melanocephalus

Waar te vinden?

Zwartkopmeeuwen zijn vaak in grote groepen kokmeeuwen te vinden. Er zijn niet veel zwartkopmeeuwen in Nederland, niet genoeg voor de vogels om voor bescherming groepen met uitsluitend zwartkopmeeuwen te vormen. Daarom zijn de vogels vaak in gemengde groepen te vinden. Deze zwartkopmeeuw en de kokmeeuw zitten zoveel bij elkaar, dat er zelfs gemengde paartjes worden waargenomen.

Kenmerken

De zwartkopmeeuw wordt gemiddeld 39 centimeter lang van snavel tot staart. Hij is groter en forser gebouwd dan de kokmeeuw (Chroicocephalus ridibundus) en lijkt ook sterk op deze vogel. Ze zijn makkelijk te verwarren, niet alleen door het overeenkomende uiterlijk maar ook door het feit dat de zwartkopmeeuw vaak ik kokmeeuwkolonies voorkomt. Toch is een volwassen zwartkopmeeuw goed te herkennen. Hij heeft witte handpennen zonder zwarte punt en een zware snavel met een afhangende punt. De snavel is, net als de poten, helderrood. In de zomer is de zwartkopmeeuw nog eens duidelijker van de kokmeeuw te onderscheiden, doordat hij dan een gitzwarte kop heeft. In de winter heeft zijn kop dezelfde kleur als die van de kokmeeuw.

Voortplanting

Zwartkopmeeuwen broedden in kolonies. Vaak gezamenlijk met kokmeeuwen. Het nest is niet meer dan een kuiltje in het zand, grind of in een moeras. Het wordt met veren en ander zacht materiaal gevoerd. Zwartkopmeeuwen leggen tussen mei en juni gemiddeld drie eieren.

Voedsel

In de broedtijd eet de zwartkopmeeuw voornamelijk wormen en insecten. Deze hebben een hoge voedingswaarde en zijn dan veel aanwezig. In de winter en tijdens de trek eten ze voornamelijk vis, en soms schelpdieren. De vissen worden gevangen door ondiepe duiken.

Verspreiding

De zwartkopmeeuw komt veel voor in Europa, en heeft een sterk verdeeld verspreidingsgebied. Hij is redelijk zeldzaam. In Zuid Europa is hij redelijk veelvoorkomend, maar in het westen een stuk minder. Hij neemt wel in aantal toe.

Habitat

De zwartkopmeeuw broedt in open en droog laagland. Hier moet niet teveel vegetatie zijn, en ze moeten zich dicht bij water bevinden. Buiten het broedseizoen zijn ze vooral langs de kust te vinden.

Bedreigd?

De zwartkopmeeuw is een natura 2000 broedvogel. Hij staat niet op de rode lijst van bedreigde vogels.