Bruine kiekendief, Circus aeruginosus

De bruine kiekendief, Circus aeruginosus, is een roofvogel die in Nederland voorkomt. Hij is de grootste van de kiekendieven met zijn 130 centimeter grote spanwijdte. Het nest wordt door beide partners gebouwd, het vrouwtje broedt alleen. De bruine kiekendief eet kleine zoogdieren, vogels, insecten, kikkers, slangen en vissen. Hij leeft in rietvelden en andere open gebieden. Het aantal bruine kiekendieven in Nederland is min of meer stabiel gedurende de afgelopen jaren.

Taxonomische indeling

• Rijk: Animalia (Dieren)
• Stam: Chordata (Chordadieren)
• Klasse: Aves (Vogels)
• Orde: Falconiformes (Roofvogels)
• Familie: Accipitridae
• Geslacht: Circus
• Soort: Circus aeruginosus

Kenmerken

De bruine kiekendief is de grootste van de kiekendieven. Hij wordt 56 centimeter lang, met een spanwijdte van één meter dertig. De man wordt 540 gram, de vrouw wordt 740 gram zwaar. De man is donkerbruin van boven, de vleugels zijn grijs met zwarte punten, de staart is lichtgrijs met een bruinrode onderkant. De kop is lichtgekleurd met donkere strepen. Het vrouwtje heeft één overheersende kleur. Deze is grijsbruin tot donkerbruin alleen de bovenkant van de kop, de nek, de keel en de schouders wijken af. Zij zijn gelig. De snavel is zowel van de man als van de vrouw zwart met een gele washuid. De poten zijn geel en de nagels zwart.

Voortplanting

Het nest, horst genoemd, wordt in dichte rietvelden gebouwd, soms ook in korenvelden en op weilanden. De partners bouwen samen aan dit nest. In april en mei wordt er op de drie tot zes gelegde eieren gebroed. Dit doet het vrouwtje alleen. De jongen blijven nog eens veertig dagen in het nest.

Voedsel

De bruine kiekendief eet voornamelijk kleine zoogdieren en vogels. Als deze er weinig zijn, slaat hij over op insecten, kikkers, slangen en vissen. Hij jaagt door laag te vliegen over vlak terrein. Als hij een prooi ziet stort hij zich hier bij verassing op. Als hij de kans krijgt eet hij ook de eieren en jongen van andere vogels.

Verspreiding

De bruine kiekendief komt voor van Zuidwest-Europa, Noordwest-Afrika tot Japan en Australië. Enkele van de kiekendieven trekken in de winter naar het zuiden, anderen blijven waar ze zijn.

Habitat

De bruine kiekendief komt voor in rietvelden, aan de oevers van meren en rivieren. Verder is hij te vinden in moerassen, laagvlakten en korenvelden.

Bedreigd?

De bruine kiekendief staat niet op de rode lijst van bedreigde diersoorten, zijn aantallen zijn min of meer stabiel. Op het moment worden natte gebieden beter beheerd, waardoor de bruine kiekendief meer jongen kan voortbrengen en langer kan overleven. Dit effect wordt teniet gedaan door de grotere recreatiedruk in drogere gebieden. Hierdoor neemt het aantal jongen af.