De wulp is een steltloper met een lange snavel

De wulp is een grote vogel met lange poten. Het is een steltlopen en het met de lange poten de grootste steltloper in onze contreien. De wulp heeft ook de langste snavel. De snavel wijst naar beneden en de wulp is daarom te onderscheiden van andere steltlopers. Een bekend ezelsbruggetje is: de wulp met zijn snavel naar de gulp. In het voorjaar heeft de wulp een prachtige baltszang. Helder en met lang aangehouden trillers klinkt de zang over de weilanden. Een geluid dat in het voorjaar erg prettig en vrolijk is om te horen.

• Wulpenfamilie
• Beschrijving van de wulp
• Voedsel
• Voortplanting
• Nestbewaking
• Vogeltrek

Wulpenfamilie

De wulp (Numenius arquata) is een vogel uit de familie van de strandlopers en snippen (Scolopacidae) en uit het geslacht Numenius (wulpen). Strandlopers en snippen zijn o.a. snippen, ruiters, grutto’s, strandlopers, kemphanen en wulpen. De familie bestaat uit 93 soorten die broeden in gematigde streken en poolgebieden. Finland en Engeland herbergen de grootste aantallen, maar ook Nederland staat met de vierde plek, op de lijst van belangrijk wulpenlanden.

Steltloper

De wulp is een steltloper en heeft lange poten. Andere steltlopers zijn:

• scholekster;
• kluut;
• kieviet;
• grutto;
• houtsnip.

Steltlopers leven vaak in de buurt van het water en komen vaak in de winter en tijdens de vogeltrek in dichte groepen voor. Met hun lange stelten of poten staan ze hoger en kijken ze over het lange gras heen en kunnen zo beter over het slik lopen van bijvoorbeeld de Waddenzee.

Beschrijving van de wulp

De wulp is de grootste steltvogel van West-Europa en is ongeveer 50 tot 60 centimeter lang. Het meest opvallend en meest herkenbaar is de grote snavel die naar beneden wijst. De snavel is zo'n 9 tot 15 centimeter lang. Het vrouwtje is iets groter dan de mannetjeswulp en heeft ook een iets langere snavel. Het verenkleed van vrouwtje en mannetje wulp is licht van kleur met donkerbruine verticale strepen over het gehele lichaam. Het is een gespikkeld verenkleed. De binnenkant van de vleugels hebben niet zoveel bruine strepen en zijn vrij wit. In de vlucht is het goed zichtbaar. In de vlucht is de spanwijdte van de vleugels 80 centimeter tot 1 meter.

Voedsel

Het voedsel van de wulp op het land bestaat uit regenwormen, kikkers en insecten. Op het wad komen daar wadpieren, schelpachtigen, krabben en kreeftachtigen bij.

Voedsel eten

Meestal wordt het voedsel van de grond of uit het ondiepe water gehaald maar met de gevoelige snavelpunt wordt ook wel ín de grond gewroet. In de snavelpunt zitten tastorganen waarmee bewegingen en trillingen worden opgemerkt. Zo weet de wulp waar het voedsel zich bevindt. De wulp kan de punt van de snavel openen zonder de hele snavel te openen. In de herfst eten de overwinterende wulpen ook bessen en zaden.

Voortplanting

Wulpen zijn plaatsgetrouw. Ze komen vaak naar dezelfde plek om te broeden in agrarische graslanden. De vogels paren vaak al voor aankomst op het broedterrein. De mannetjeswulpen hebben een opvallende baltsvlucht en een prachtig gezang. Helder en oplopend. Het mannetje maakt meerdere kuiltjes om te kunnen nestelen maar één wordt er bekleed met grassprietjes. Daar worden gemiddeld vier eieren in gelegd die één maand door beide ouders bebroed worden.

Jonge wulpen

Zo gauw de jonge wulpen uit het ei zijn moeten ze zelf voedsel zoeken. Het ouderpaar houdt nog wel een oogje in ’t zeil in de vorm van oppassen en warm houden. Na zes weken zijn ze geheel zelfstandig. Vanaf eind maart tot in juli zijn de wulpen in het in het broedgebied. Bij wulpen komt het ook voor dat het vrouwtje, na het uitkomen van de eieren, niet meer omkijkt naar haar kuikens of zelfs helemaal vertrekt, richting zuiden.

Nestbewaking

De eieren en de jonge wulpen worden op twee manieren bewaakt: de predator wordt aangevallen of afgeleid. Zijn het andere vogels zoals de kraai, de reiger of de kiekendief dan worden ze weggejaagd. Ze worden in de lucht aangevallen en weggejaagd net zolang tot ze de aftocht blazen.

Is de predator groot, zoals een steenmarter of vos, dan heeft de wulp een andere techniek. De wulp leidt de vijand af. De ouderwulp gaat op een duidelijk zichtbare plek liggen, ver van het nest. Hij of zij doet net alsof het gewond is en de predator denkt er een gemakkelijke prooi aan te hebben. Wanneer de aanvaller echter dichtbij is springt de wulp op en lokt zo de aanvaller van het nest weg.

Vogeltrek

De wulp is een trekvogel. Ze broeden in Nederland en overwinteren zuidelijker. Wulpen overwinteren in landen als Frankrijk, Engeland en Spanje. In de winter zijn wulpen uit Rusland en Scandinavië in Nederland. Met name de kustgebieden en waterrijke gebieden stromen vol. Vanaf juli gaan de wulpen al richting het zuiden en vanuit het noorden komen ze hier. Zo aan het eind van de winter, februari en maart, komen de broedvogels weer terug naar Nederland en gaan de winterwulpen uit Nederland weer richting het noorden.

Weetjes

• Als je de wulpen na een periode van droogte hoort fluiten is er regen op komst.
• De recordleeftijd, die bekend is van de wulp, is 31 jaar.
• Broedden ze vroeger nog in heidevelden, tegenwoordig zijn ze meestal te vinden in weidelanden en graslanden.