Presteren met postduiven

Ook in de duivensport staan de ontwikkelingen niet stil. Er heeft een duidelijke professionalisering plaatsgevonden. De tijd dat men zomaar met een mandje duiven naar de club kon gaan om dan maar eens zien of de duiven in de prijzen vlogen is definitief voorbij. Natuurlijk kan dat nog steeds, maar als je echt voor kopprijzen wilt gaan dan is dat niet langer meer mogelijk, je moet dan alles perfect in orde hebben. Het allerbelangrijkste op het hok zijn echt goede duiven. Het moeten bovendien duiven zijn die een grote resistentie kunnen opbouwen tegen een scala aan uiteenlopende micro-organismen. Het gaat dan om bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. Verder is een goed management van de houder op tal van gebieden een zeer belangrijke factor voor daadwerkelijk succes.

Goede duiven

Goede duiven zijn de sleutel tot succes mits de andere secundaire omstandigheden zoals een uitstekende gezondheid en een goed hokmanagement ook in orde zijn. Maar succes begint met goede duiven. Een goed management met gezonde duiven geeft geen echte successen als de duiven op de wedvluchten zich onvoldoende kunnen onderscheiden van de andere honderden of duizenden duiven die gelost worden. De kwaliteit van de duif blijft daarom centraal staan als het over prestaties gaat. Selectie van duiven is daarom de aangewezen weg om aan verbetering te werken. Maar met matige duiven is het wel een lange en misschien wel onbegaanbare weg om aan goede duiven te komen.

Goed spelende liefhebbers op de club zijn vaak bereid wel een duifje te schenken of eitjes af te staan. Ook bij de vele internetverkopingen zijn van goed spelende liefhebbers voor soms heel redelijke prijzen duiven te bemachtigen. Maar ook dan blijft gelden dat selectie de enige weg is die tot succes zal leiden. De selectie richt zich daarbij op twee hoofdzaken. In de eerste plaats op de gezondheid van de duif. Een duif die regelmatig ziek is kan men beter uitselecteren dan deze maar steeds in leven houden door te genezen met medicijnen. Duiven die regelmatig ziek zijn vormen een bedreiging voor de rest van de kolonie. Een duif die vatbaar is voor ziekten zal deze eigenschap vaak ook overdragen op de nakomelingen en zo raakt men van de regen in de drup oftewel het wordt van kwaad tot erger. Daarnaast dienen bij de selectie alleen goed presterende duiven in de vliegploeg en op het kweekhok te worden opgenomen.

Selectie

Selectie is dus noodzakelijk waar het gaat om de prestaties van de duiven. Een gezonde duif die op de wedvluchten onvoldoende prestaties levert is natuurlijk geen aanwinst voor de vliegploeg. Hoe mooi dan ook, het heeft geen zin een dergelijk duif aan te houden. Wil men goed presterende duiven krijgen dan is de meest veilige weg om alleen maar door te gaan met duiven die daadwerkelijk goed presteren. Daarbij is het de vraag hoe hoog men de lat kan leggen. Beschikt men over een ploegje middelmatige duiven dan is het aan te raden alleen met de beste duiven uit de ploeg verder te gaan. Goede duiven zijn in ieder geval duiven die in een seizoen 1 op 100 hebben gevlogen. Dat wil zeggen dat bij een concours waar 100 duiven aan mee doen, de duif eerste moet hebben gevlogen, of bij een concours waar 1.000 duiven aan mee doen, de duif bij de eerste 10 moet hebben gevlogen. Ook duiven die 1 op 20 vliegen leveren redelijke prestaties. Bij 100 duiven moet een dergelijke duif in de top 5 eindigen en met 1.000 duiven bij de eerste 50.

Duiven die 1 op 10 vliegen zijn al wat minder opzienbarend. Natuurlijk missen soms ook de beste duiven wel eens de uitslag. Slechts 25% van de deelnemende duiven komt op de uitslag en ook goede duiven kunnen wel eens missen. De vraag is hoe hoog men de lat kan leggen. Er zijn liefhebbers die de lat leggen door uitsluitend met duiven verder te gaan die minimaal eenmaal 1 op 100 hebben gevlogen in combinatie met meerdere malen 1 op 20. Maar lang niet ieder hok heeft deze luxe. Duiven die meerdere malen 1 op 20 hebben gevlogen hebben vaak ook voldoende potentie goede nakomelingen te kweken en misschien ook wel in een volgend vliegseizoen wel 1 op 100 te vliegen. Maar om alleen met duiven verder te gaan die 1 op 10 of 1 op 5 of 4 hebben gevlogen is wel een heel magere basis om succesvol te kunnen worden. Dergelijke duiven kan men beter uit de vliegploeg verwijderen omdat ze geen verbetering leveren aan de prestaties. Beter een kleinere vliegploeg met goede duiven dan een grote vliegploeg waar minder presterende duiven deel van uitmaken. Meer duiven dus meer kansen gaat echt niet op, goede kwaliteit bundelen daar gaat het om.

Nog even over gezondheid

Het belang van gezonde duiven is al even aan de orde geweest. Daar kan echter aan toegevoegd worden dat het rijksbeleid inzet op een verminderd antibioticagebruik. Het oplappen van onze duiven die regelmatig ziek zijn zal zeker aan banden worden gelegd. Daar zijn goede redenen voor. Steeds meer bacteriën worden resistent voor antibiotica. Dit is zonder meer een grote bedreiging voor de volksgezondheid. Maar ook de diergezondheid staat op het spel. Het niet afmaken van antibioticakuren bij mensen of het zogenaamd preventief kuren bij dieren zoals bij te veel liefhebbers bij duiven maakt dat veel bacteriën resistent of ongevoelig worden voor antibiotica. Dit onheil heeft zowel de humane als diergezondheidszorg over zichzelf afgeroepen door een te royaal en foutief gebruik van antibiotica. Als we ons beperken tot de duiven hebben we in het verleden en ook nu nog steeds, duivenhouders die zogenaamd preventief kuren. Dit zijn veelal kuren zonder medische noodzaak en bij een besmetting zijn het kuren die heel vaak te kort duren. Gevolg is dat de bacteriën het overleven en resistentie ontwikkelen. De Nederlandse overheid heeft een beleid ingezet om het antibiotica in de veehouderij sterk terug te dringen. Tussen 2009 en 2014 is het gebruik met ruim 58% afgenomen. In 2015 moet het gebruik van antibiotica 70% minder zijn dan in 2009. Als dit beleid wordt doorgezet zullen straks ook de huisdieren waaronder ook de duiven beperkt worden in het gebruik van antibiotica.

Kijkend naar de pluimvee-industrie waarin zeer veel geld omgaat, zien we dat er inmiddels al vele alternatieve natuurproducten voor antibiotica zijn ontwikkeld en ook redelijk succesvol worden toegepast. In het boekje ‘Stalboekje Pluimvee, Natuurlijk gezond met kruiden en andere natuurproducten', van de WUR worden de resultaten van kruiden en andere natuurproducten op de gezondheid van pluimvee beschreven. Dit lijkt een aangewezen weg waar ook de duivensport zijn voordeel mee kan doen.

Goed management

Het bezit van goede en gezonde duiven kan niet zonder een goed management van de duivenhouder of duivencoach als men ook goede prestaties wil leveren. De basis is een goede gezondheid van de duiven. Niet door de duiven steeds maar te kuren tegen allerlei mogelijke en onmogelijke ziekten, maar door de duiven de kans te geven natuurlijke weerstand te laten opbouwen. Zolang er geen bittere noodzaak is om medicamenten te geven, moet dit dan ook achterwege blijven, zeker bij jonge duiven. Jonge duiven moeten de kans krijgen natuurlijke weerstand op te bouwen.

Hygiëne

De eerste weken na het spenen zullen de jonge duiven vaak wat dik zitten en niet in optimale conditie zijn. Nadat de maternale immuniteit, die de jonge duiven via het ei hebben meegekregen, de jonge duif niet langer meer beschermt, moeten de jonge duiven zelf natuurlijke weerstand tegen ziekten opbouwen. Het verstrekken van medicamenten bemoeilijkt de duif in dit natuurlijke proces. Jonge duiven moeten zelf hun weerstand opbouwen en pas als het uit de hand dreigt te lopen kan men medicamenten aanwenden. Daarnaast dient men wel voor alle duiven, jong en oud, zorg te dragen dat de infectiedruk op het hok laag blijft. Dit vraagt door het jaar heen voor goede hygiënische zorg op het hok en al wat daarbij hoort. Dagelijks schoonmaken, geen vochtige plekken op het hok (ook niet onder de drinkpotten), drinkwater uit schone potten, het regelmatig laten baden van de duiven in badwater voor duiven of gewoon water met wat zout en azijn tegen de meest voorkomende luizen.

Trainen

Het is van belang dat de duiven die aan wedvluchten deelnemen ook buiten de wedvluchtdagen voldoende vliegen. Dagelijks moeten ze minstens eenmaal uitvliegen en het is een goede zaak om ze wekelijks ook nog eenmaal weg te brengen voor een trainingsvlucht tussen de vijftig en honderd kilometer. Als de duiven thuis uitvliegen, maakt het niet uit hoe het weer is. Alleen bij extreem weer zoals onweer, hagel en extreme regen, kun je beter wachten tot het weer wat opgeknapt is. Geef de duiven te eten als ze weer binnenkomen en niet voor het uitlaten. Als de duiven worden weggebracht voor een trainingsvlucht moeten de vliegomstandigheden goed zijn.

Leerschool

Duiven die aan wedvluchten deelnemen dienen een gedegen leerschool te hebben gehad als jonge duif. Zodra de jonge duiven die uitvliegen weg gaan trekken is het tijd om ze te gaan opleren. De eerste keren enkele kilometers maar als ze snel op het hok terug zijn kan men de afstand verdubbelen. Opleren kan men nooit genoeg doen. Maar opleren is altijd nog iets anders dan het opleren via de club waar de duiven de reismand ingaan en met de vrachtauto worden weggebracht en de volgende dag in een groep worden gelost met duiven die alle richtingen uit moeten. Veelal organiseren de afdelingen of inrichters van wedvluchten enkele trainingsvluchten en aan dergelijke redelijke korte vluchten is het zeer aan te bevelen de jonge duiven te laten deelnemen. Na deze vluchten volgen de officiële wedvluchten. Het spreekt voor zich dat de jonge duiven zoveel mogelijk aan al deze vluchten dienen deel te nemen om de noodzakelijke ervaring op te doen. De jonge duivenvluchten zijn vaak al een ondergeschoven kindje wat het aantal vluchten betreft. Vallen er dan nog een of meerdere vluchten uit die vanwege weersomstandigheden worden afgelast, dan komt een goede leerschool die een duif het volgende jaar broodnodig heeft in gevaar. Oude duiven die niet verloren gaan moeten een gedegen opleiding hebben gehad als jonge duif. Daar wordt te vaak veel te weinig aandacht aan besteed.

Medisch

Terughoudendheid met medicamenten wil niet zeggen dat de dierenarts maar vergeten moet worden. Deze blijft een belangrijk figuur in de begeleiding van de duiven. De preventie entingen tegen het paramyxovirus en pokken zijn daar een voorbeeld van. Ook de niet verplichte enting tegen pokken moet de duivenhouder heel serieus nemen. Het veronachtzamen van deze enting kan hevig roet in het eten gooien tijdens het vliegseizoen. Een duivenhouder die het risico neemt dat zijn duiven enkele weken niet mee kunnen vliegen omdat ze pokken hebben, neemt zichzelf niet serieus. Verder is het van belang dat de duiven regelmatig worden gecontroleerd op wormen en het geel. Dit kan iedere dierenarts. Bedenk wel dat lichte coccidiose en een beetje geel geen reden zijn voor een medicamenteuze behandeling.

Het periodiek bezoeken van een (duiven)dierenarts kan ook andere problemen dan wormen en geel aan het licht brengen en heeft daarom zonder meer een meerwaarde in de medische begeleiding. Zeker tijdens het vliegseizoen kunnen dergelijke consulten een meerwaarde betekenen voor de te leveren prestaties.