Het zeepaardje spreekt tot onze verbeelding

Het zeepaardje is doorheen onze geschiedenis vaak het onderwerp geweest van onze verbeelding en fantasie. De hippocampus dook al op in de Griekse mythologie, sindsdien is dit mooie diertje nooit ver weg geweest.

Zeepaardjes zijn vissen

Al zou je het op het eerste gezicht niet zeggen, maar een zeepaardje is een vis en behoort tot de familie van de zeenaaldachtigen (Syngnathidae). Er bestaan ongeveer 35 soorten zeepaardjes. De wetenschappelijke naam van het zeepaardje is hippocampus en betekend letterlijk gebogen paard. Vooral het hoofd lijkt op dat van een paard, maar dan met een lange snuit. Verder heeft een zeepaard een opvallend grote buik en een opgerolde lange staart en is het tevens bedekt met knobbels en stekels. Zeepaardjes zijn luie zwemmers. Ze laten zich door de stroming meevoeren. Op zijn rug heeft het een rugvin dat het diertje wel in staat stelt om rechtop te zwemmen. Het kan zelfs rechtop naar boven en beneden zwemmen, een unicum in de onderwaterwereld. Net zoals een kameleon, kan het zeepaardje van kleur veranderen en tal van huidpatronen aannemen.

Zeepaardjes groot en klein

Het dwergzeepaardje is slechts 2 cm hoog, maar er bestaan daarnaast meer dan 30 verschillende zeepaarden, die soms tot 30 cm hoog kunnen worden. Zeldzame gevallen hebben felle kleuren zoals geel en blauw, maar het merendeel is grotendeels bruin of groen. Zijn gekromde staart gebruikt het zeepaardje om zich aan planten en wieren vast te grijpen. Het voedt zich voornamelijk met kleine kreeftachtige, visjes en andere kleine diertjes. Ze gaan niet instinctief op jacht. Ze wachten voornamelijk tot een prooi voorbij zwemt. Zelf heeft het op de zeekrab na, amper vijanden. Het zeepaardje is erg hard en taai en daardoor moeilijk verteerbaar. Zeepaardjes zijn erg sociale dieren die graag in groep leven.

Ze leven ook bij ons

De meeste leven in zoutwater maar er zijn ook een bepaald aantal soorten die eveneens in zoetwater voorkomen. Ze leven vooral in de warme tropische wateren, maar 2 soorten kan je ook tegenkomen in de Noordzee, met name het kortsnuitzeepaardje en het langsnuitzeepaardje. Door de opwarming van de zee zal de kans dat je ze aan de Belgische of Nederlandse kusten tegenkomt alleen maar groter worden. Er werden er reeds verscheidene gesignaleerd in de Waddenzee en de Oosterschelde.

De paringsdans

Het zeepaardje heeft een bijzondere manier voortplanten. Het mannetje bewaard eitjes in een buidel op de buik. Tijdens een prachtig paringsritueel brengt het vrouwtje haar eicellen bij in de buidel, die het mannetje dan bevrucht. Dit ritueel gaat gepaard met een heuse paringsdans, waarbij de gekrulde staarten met elkaar verstrengeld zijn en de zeepaardjes veelvuldig van kleur veranderen. Dat het mannetje diegene is die zwanger wordt is in de dierenwereld zeer uitzonderlijk. Bovendien zijn het de vrouwtjes die vechten om de mannetjes, in plaats van andersom. Ook bijzonder is dat de zeepaardjes ook monogaam blijven gedurende hun ganse leven.

Bedreigde diersoort

Jaarlijks worden ongeveer 20 miljoen zeepaardjes opgevist. Ze worden voornamelijk gebruikt in de Aziatische geneeskunde waar ze gebruikt worden als een geneesmiddel tegen astma. Ze worden eveneens verkocht als souvenir (hangertjes, beeldjes, …) of doorverkocht aan dierenspeciaalzaken. Zeepaardjes worden eveneens bedreigd door het verdwijnen van hun natuurlijke biotopen zoals de koraalriffen, de mangroves,de riviermondingen en zeegrasvelden.