Eendenkroos in het zoetwateraquarium

Voor sommigen een doorn in het oog, voor andere een welkome aanvulling op het plantenbestand; eendenkroos. De meningen over dit kleine plantje in het aquarium zijn sterk verdeeld. Hoe kom je er aan en hoe kom je er weer af?

Eendenkroos

Het geslacht Lemna, ofwel eendenkroos, bestaat uit meerdere soorten. In Nederland komen Bultkroos, Dwerkgroos, Klein Kroos, Puntkroos en Knopkroos voor. Het plantenlichaam bestaat uit een op het wateroppervlakte drijvende thallus, een meercellige structuur die niet onder te verdelen is in blad, stengels en wortels. De thallus ziet eruit als een blaadje met een worteltje. Ze zijn in de meeste gevallen niet langer dan 5 mm. Hiermee is eendenkroos ook het kleinste bloeiende plantje op aarde. Eendenkroos gedijt vooral goed in stilstaande of traagstromende wateren.

Eendenkroos in het aquarium

Omdat eendenkroos een veelvoorkomend plantje is in Nederland, wil het nog wel eens verschijnen in onze zoetwateraquaria. Het komt in de meeste gevallen mee met nieuw gekochte plantjes. Eén of twee blaadjes kroos kunnen ongezien meeliften met de nieuwe aanwinst en zich eenmaal in het aquarium razendsnel vermeerderen. De razendsnelle vermeerdering is één van de nadelen van eendenkroos, het plantje kan in zeer korte tijd het gehele wateroppervlakte bedekken. Hiermee neem het licht weg van de andere planten. Eendenkroos heeft echter ook positieve eigenschappen. Omdat het een drijfplant is geeft het beschutting aan vissen die vlak onder het oppervlakte zwemmen. Bijlzalmpjes vinden onder eendenkroos bijvoorbeeld bescherming tegen het soms felle aquariumlicht. Daarnaast neemt eendenkroos nitraat op uit het aquariumwater. Met het af en toe verwijderen van overtollig eendenkroos verwijder je dan dus ook nitraat.

Eendenkroos verwijderen

Het verwijderen van eendenkroos uit een aquarium is bijna een onbegonnen zaak. Het kroos zal tot en met het laatste blaadje verwijderd moeten worden, omdat één enkel blaadje zich zeer snel uitbreidt en zo weer het hele wateroppervlakte bedekt. Er zijn een paar opties om eendenkroos te verwijderen of in toom te houden.

Kroos etende vissen

Er zijn enkele vissen die in sommige gevallen kroos eten. Bijvoorbeeld Hyphessobrycon ecuadoriensis (roodstaart zalm) en Mesonauta soorten zoals de vlagcichlide. Deze vissen moeten echter wel in het aquariumbestand passen, dus lees je goed in voordat je tot aanschaf overgaat. Houd er rekening mee dat het ook mogelijk is dat de vissen het kroos helemaal niet eten, dit hangt ook altijd van de individuele vis af. Er zijn ook slakkensoorten die kroos eten.

Kroos verwijderen met een fles

Om handmatig zoveel mogelijk eendenkroos uit het aquarium te krijgen is het handig om eerst het wateroppervlakte vrij te maken van andere drijfplanten, uitstekende takken, of boven het water uitgroeiende planten. Dompel hierna een grote frisdrankfles onder water en zuig zo het kroos in de fles. Het water kun je vervolgens door een fijn netje weer terug gooien in het aquarium, waarbij het kroos achterblijft in het netje. Let goed op of er geen garnalen of vissen meegezogen worden, want ook deze zullen dan in het netje achterblijven. Herhaal dit onderdompelen totdat je geen kroos meer ziet of totdat je tevreden bent met de hoeveelheid. Als je deze methode dagelijks herhaalt wil het wel eens lukken om echt al het kroos te verwijderen.

Sterke oppervlakte stroming

Eendenkroos gedijt het beste in stilstaand of traagstromend water. Een sterke oppervlakte stroming zal het plantje niet waarderen. Helaas waarderen ook de meeste zoetwatervissen- en planten dit niet. Bovendien blijven er in het aquarium altijd plekken met minder of geen stroming en daar blijft dan vaak alsnog eendenkroos groeien.

Eendenkroos in toom houden

Wil je wel kroos, maar niet zoveel dat het je hele oppervlakte bedekt? Dan kun je een omheining maken van bijvoorbeeld rietjes. Maak een aantal rietjes aan elkaar, zodat je een driehoek of cirkel vormt. Leg dit in het water en verwijder zoveel mogelijk eendenkroos buiten de rietjesconstructie. Kroos binnen de constructie zal niet meer zo snel buiten de constructie komen, maar alles wat al buiten de rietjes zit, zal alsnog verwijderd moeten worden.

Tip

Zie je de voordelen van eendenkroos wel en zou je dit ook graag in je aquarium hebben? Als je niet het geluk hebt dat het meekomt met nieuwe plantjes, kun je altijd zelf kroos uit een vijver of sloot halen. Let hierbij wel op dat het water enigszins schoon is. Spoel het kroos bij thuiskomst af met wat water, om eventuele plaagdiertjes te verwijderen. Plaats het kroos eventueel binnen een rietjesconstructie, zodat het niet zo makkelijk het hele wateroppervlakte overwoekert.