Pitvissen voor in het zeeaquarium

Pitvissen zijn prachtige felgekleurde visjes die graag gezien worden in het zeeaquarium. Het houden van deze visjes is echter moeilijk en dient een weloverwogen keuze te zijn.

Pitvissen

De familie pitvissen (Callionymidae) bestaat uit ongeveer tweehonderd soorten, verdeeld over negentien geslachten. Pitvissen komen voornamelijk voor in de Indische oceaan en het westen van de Grote oceaan. Pitvissen variëren in lengte van 2 cm tot 30 cm. Veel soorten zijn dimorf, dit wil zeggen dat de mannetjes en vrouwtjes een verschillend uiterlijk hebben. Pitvissen leven op zanderige of rotsachtige bodems, vaak in de buurt van koraalriffen. De vissen eten voornamelijk kreeftachtigen, wormen en andere kleine ongewervelden. Mannetjes onderling vertonen een sterk territoriaal gedrag. Het paargedrag van de vissen is erg interessant om te zien. De mannetjes wapperen hun vinnen op en dicht en sluiten hun bek. Ze zwemmen rondjes om elkaar heen. Wanneer het vrouwtje geïnteresseerd is, duwt het mannetje haar omhoog. De eieren en het sperma worden in ondiep water gelost. Bevruchte eieren blijven in het water zweven tot ze uitkomen.

Geschikte soorten voor in het zeeaquarium

De soorten die geschikt zijn voor het zeeaquarium zijn allemaal relatief klein, ze variëren in lengte van 6 tot 18 cm. Hoewel pitvissen een kleurrijke en interessante aanwinst zijn voor het zeeaquarium, dient hun aanschaf een weloverwogen keuze te zijn. De meeste pitvissen eten nauwelijks vervangend voer en moeten zelf hun voedsel bij elkaar zien te scharrelen in het aquarium. Pitvissen zijn hierdoor eigenlijk alleen geschikt voor relatief grote aquaria die al langere tijd draaien (minimaal een jaar). Ook dient het aquarium opgericht te zijn met levend steen, omdat de biodiversiteit in deze bakken vaak groter is. Een wierenfilter kan ervoor zorgen dat er meer voedseldiertjes in het aquarium zijn en blijven. Deze kunnen zich namelijk verschuilen en voortplanten tussen de wieren en algen. Pitvissen kunnen goed in een paartje gehouden worden, twee mannelijke vissen zullen vaak ruzie met elkaar zoeken. Pitvissen zijn rustige vissen die andere vissen altijd met rust zullen laten. Houd ze niet met te grote of te actieve vissen samen en vermijd ook voedselconcurrentie. Veel lipvissen zijn bijvoorbeeld grote voedselconcurrenten van pitvissen.

Vingerpitvis (Dactylopus dactylopus)

• Lengte: 18 cm
• Vindgebied: Oostelijk gedeelte van de Indische oceaan en westelijk gedeelte van de Grote Oceaan
• Voeding: Houd deze vis in een goed ingedraaid aquarium met een voedselrijke (levende) bodem. Een refugium is aan te raden. Vaak is het nodig om deze vis gericht te voeren met bijvoorbeeld een pipet.
• Extra informatie: Het aquarium van deze vissen moet een groot zandoppervlakte hebben. De vis zal zich ’s nachts en bij gevaar in het zand begraven. Houd deze vis alleen en niet samen met andere zandgravende pitvissen. Zorg er ook voor dat er geen drukke vissen zijn die het eten voor de neus van deze pitvis weg kapen.

Bruine pitvis (Synchiropus ocellatus)

• Lengte: 6 cm
• Vindgebied: Oostelijk gedeelte van de Indische oceaan en westelijk gedeelte van de Grote Oceaan
• Voeding: Houd deze vis in een goed ingedraaid aquarium met een voedselrijke (levende) bodem. Een refugium is aan te raden. Vaak is het nodig om deze vis gericht te voeren met bijvoorbeeld een pipet.
• Extra informatie: Deze pitvis wordt meestal niet lastig gevallen door andere vissen, maar er moet wel uit worden gekeken voor voedselconcurrentie. In een groot aquarium kunnen eventueel meerdere mannetjes gehouden worden, maar beter en natuurlijker is het om één mannetje met één of meerdere vrouwtjes te houden.

LSD pitvis (Synchiropus picturatus)

• Lengte: 7 cm
• Vindgebied: Westelijk gedeelte van de Grote oceaan
• Voeding: Deze vis moet gehouden worden in een aquarium met goed ingedraaid levend steen. Een aangesloten refugium vergroot de hoeveelheid voedseldiertjes. Deze vissen doen het vaak beter in een aquarium met veel draadvormige algen, omdat hier veel voedseldiertjes tussen wonen. Ook bij deze vissen kan het nodig zijn om gericht te voeren.
• Extra informatie: Deze populaire pitvis laat andere vissen meestal met rust. Mannetjes vechten wel met elkaar en ook de mandarijn pitvis (Synchiropus splendidus) wordt wel eens aangevallen. Houd in het ideale geval één mannetje samen met één of meerdere vrouwtjes. Andere vissen willen de LSD pitvis nog wel eens lastig vallen, maar door het vieze slijm dat deze pitvissen afscheiden houden veel vissen het snel voor gezien.

Mandarijn pitvis (Synchiropus splendidus)

• Lengte: 8 cm
• Vindgebied: Westelijk gedeelte van de Grote oceaan
• Voeding: Deze vis moet gehouden worden in een aquarium met goed ingedraaid levend steen. Een aangesloten refugium vergroot de hoeveelheid voedseldiertjes. Deze vissen doen het vaak beter in een aquarium met veel draadvormige algen, omdat hier veel voedseldiertjes tussen wonen. Ook bij deze vissen kan het nodig zijn om gericht te voeren.
• Extra informatie: Deze populairste pitvis vormt geen bedreiging voor ongewervelden en is zeer goed bestand tegen ziektes. Er zijn zelfs gevallen bekend dat mandarijn pitvissen zich hebben voortgeplant in het aquarium. Ook deze pitvis laat andere vissen meestal met rust, maar is wel territoriaal naar andere mannetjes. Deze vis is zeer geschikt om als paartje te houden.

Firmament pitvis of sterrenpitvis (Synchiropus stellatus)

• Lengte: 6 cm
• Vindgebied: Indische gedeelte van de Grote oceaan
• Voeding: Houd deze vis in een goed ingedraaid aquarium met een voedselrijke (levende) bodem. Een refugium is aan te raden. Vaak is het nodig om deze vis gericht te voeren met bijvoorbeeld een pipet.
• Extra informatie: Dit leuke pitvisje is een langzame eter. Hij bekijkt zijn prooi eerst enkele seconden, voordat hij hem vangt en op eet. Houd deze vis dus absoluut niet samen met snellere voedselconcurrenten. Houd deze pitvis als paartje, of houd één mannetje met meerdere vrouwtjes. Mannen onderling gaan vechten.

Tip

Alle pitvissen hebben een scherpe stekel op beide wangen. Ze kunnen zich hierdoor ernstig verwonden aan een schepnetje. Gebruik altijd een vissenval of en plastic bakje om deze vissen te vangen.