Uitsterven op aarde

Hoeveel dier- en plantensoorten er op aarde zijn, weet niemand precies. In de 90er jaren kwam de UNEP (United Nations Environment Programme) op 1,75 miljoen beschreven soorten. Toch zijn alle soorten nog niet bekend, vooral in bijv. het Amazonegebied vermoedt men de aanwezigheid van nog onbekende dier- en plantensoorten.

Landbouw

Regelmatig publiceert de IUCN (International Union for the Conservation of Nature) een lijst met bedreigde plant- en diersoorten. In september 2007 stonden er 41.415 soorten op die lijst. Daarvan waren 16.306 soorten volgens het IUCN bedreigd met uitsterven. Als men naar het totaal aantal kijkt, lijkt dat niet zo veel, maar de ecologische balans is zeer kwetsbaar. Als er bijv. een plant uitsterft, die gegeten wordt door een bepaalde insectensoort, is ook die insectensoort in gevaar. Redenen voor het uitsterven zijn heel veelzijdig, maar heel vaak is de oorzaak de mens. Alleen al de intensieve landbouw en de monotone bebouwing van de akkers zorgt voor veel slachtoffers. Insecticide en pesticide doodt niet alleen de schadelijke soorten, maar ook andere levende wezens en planten. Als hun leefomgeving wordt vergiftigd, loopt het aantal terug. In sommige gevallen zoeken ze naar nieuwe plekjes om te leven en zelfs als dat gebeurt, moeten er andere soorten weer voor de nieuwe soorten wijken.

Ook weilanden en graslanden, waar vroeger verschillende soorten dieren en planten op leefden, worden verder vernietigd. Wat niet voor de landbouw gebruikt wordt, wordt omgebouwd tot bouwgrond of gebruikt voor verkeerswegen. Daar komt nog bij, dat in de industrielanden steeds minder groente-, fruit- en graansoorten worden verbouwd. De gangbare aardappel- en appelsoorten, die overal te koop zijn, zijn maar een fractie van het assortiment. Toch raken die andere soorten meer en meer in de vergetelheid, ze sterven langzaam uit. Dit gedrag van de mens wordt genetische erosie genoemd door de milieu-organisatie Greenpeace.

Tropisch regenwoud

De toenemende verstoring van de leefruimte is voor veel soorten dodelijk. Het tropische regenwoud in het Amazonegebied loopt bijzonder veel gevaar. Het amazonegebied ligt in Centraal-Afrika en Zuidoost-Azië. Hier leeft ongeveer 70% van alle dieren en planten. Helaas wordt dit groene natuurwonder bedreigd, en daarmee ook het wereldklimaat en vele dier- en plantensoorten. Jaarlijks worden enorme oppervlaktes van het regenwoud gekapt en het hout wordt gebruikt in de industrie, of nog erger: het ligt gewoon braak. Het hout wordt verkocht aan de meubel- en papierindustrie. De in de wouden levende soorten worden steeds verder verdrongen, de populatie wordt kleiner of sterft helemaal uit. En wat eenmaal van de aarde verdwenen is, is voor altijd verloren.

In de oceanen ziet het er helaas niet beter uit. De zeeën bedekken 70% van het aardoppervlak. In de zee leven meer dan 10 miljoen waterbewoners, waaronder bacteriën, plankton, garnalen, krabben, kreeften en nog veel meer. En ook hier zorgt de mens voor dreiging, door overbevissing en vervuiling.

Prijzenjagers en volksgenezers

Andere dieren en planten worden bedreigd, omdat bijv. vakantiegangers bedreigde soorten van hun reis meebrengen. Ook de zogenaamde volksgenezers zorgen voor grote schade aan de natuur. Veel exotische dieren zouden geneeskrachtige werking hebben. Zo zouden tijgerbotten helpen tegen reuma, slangenvet tegen astma en het pantser van de schildpad zou heesheid tegengaan. Het grootste deel van deze dieren is met uitsterven bedreigd en toch wordt er nog tegen zeer hoge premies op ze gejaagd, omdat er zoveel geld mee te verdienen is.

Maar er is ook licht in de duisternis. Veel landen erkennen dat de biodiversiteit moet worden onderhouden en hebben daarvoor beschermingsprogramma's voor planten en dieren opgericht. Voorlichting in arme landen en overeenkomsten zou uitroeiing moeten voorkomen. Hopelijk draagt dit bij tot het tegengaan, of in ieder geval vertragen, van uitsterven van dier- en plantensoorten