Klimaatneutraal; wat betekent dit eigenlijk?

We zijn ons met zijn allen steeds meer bewust gaan worden van het milieu en de invloeden daarvan op onze woonomgeving. Hierdoor gaan we ook al iets bewuster om met het klimaat. We staan vaker stil bij de consequenties van ons handelen. Vandaar ook dat het begrip klimaatneutraal steeds vaker "opduikt" in het Nederlandse taalgebruik. Klimaatneutraal vliegen, klimaatneutraal bier, klimaatneutrale ijsjes of klimaatneutrale campings. Het bestaat allemaal. Maar klimaatneutraal; wat betekent dit eigenlijk?

Wereldwijde klimaatverandering

Het broeikaseffect

De Westerse wereld heeft een energie-intensieve economie. Met andere woorden, in de westerse economie wordt veel en intensief gebruik gemaakt van de voorhanden energiebronnen. Dit intensieve gebruik heeft echter wel consequenties voor het milieu. Het intensieve gebruik van de fossiele brandstoffen (aardgas, aardolie en kolen) zorgt voor een grote uitstoot van CO2. Twee derde van het toegenomen broeikaseffect wordt toegewezen aan de CO2-uitstoot.

CO2-equivalent

Er zijn nog andere gassen die bijdragen aan het broeikaseffect. Om te kunnen bepalen welke invloed deze gassen hebben op het broeikaseffect, worden ze omgerekend naar hun CO2-equivalent.

Wat betekent klimaatneutraal?

Wat is klimaatneutraal?

Het woord klimaatneutraal legt in zichzelf eigenlijk al uit waar het om gaat: Een proces is klimaatneutraal als het niet bijdraagt aan klimaatverandering. Een ander, veel gebruikt woord voor een klimaat neutraal proces is CO2-neutraal. Klimaatneutraal en CO2-neutraal worden door elkaar gebruikt en hebben dus dezelfde betekenis. Een proces of dienst is pas dan klimaatneutraal, als er géén sprake is van CO2-uitstoot of als de geproduceerde broeikasgassen elders worden gecompenseerd.

Klimaatcompensatie

Het is voor bedrijven en/of fabrikanten niet altijd mogelijk, bijvoorbeeld omdat het aanpassen van het proces te duur is, om klimaatneutraal te produceren. Dan kan er voor gekozen worden om de geproduceerde CO2-uitstoot elders te voorkomen of om de geproduceerde hoeveelheid vast te leggen in de natuur. Dit heet klimaatcompensatie of CO2-compensatie. De compensatie vindt bij voorkeur plaats door te investeren in duurzame energie en/of energiebesparende producten. Met behulp van het compensatiesysteem wordt op een snellere manier gewerkt aan het terugdringen van de CO2-uitstoot, dan op dit moment, via de huidige technische systemen, mogelijk is.

Driestappenplan - Trias Energetica

Klimaat neutrale levenswijze, dienst of product

Omdat niet alle vormen van klimaatcompensatie gelijkwaardig zijn, is door Novem in 1996 een plan bedacht om te kunnen komen tot een klimaat neutrale levenswijze, dienst of product. Dit zogenaamde driestappenplan is geschikt voor overheden, bedrijven en huishoudens en wordt Trias Energetica genoemd. Een klimaatneutraal product of een klimaat neutrale dienst is energiezuinig (stap 1), gemaakt met duurzame energie (stap 2) en voor de eventueel toch vrijgekomen CO2 is sprake van klimaatcompensatie (stap3).

Stap 1 - Energiezuinig

Minder energie verbruiken door gewoon dingen te laten. Minder autorijden en vaker de fiets pakken bijvoorbeeld. Of dichter bij het werk gaan wonen, minder vlees eten, minder vliegen. Maar ook energie besparen door goede isolatie, gebruik van spaarlampen, aanschaf van energiezuinige apparaten of het opvangen van regenwater.

Stap 2 - Duurzame energie

Voor de energie die toch verbruikt moet worden, zoveel mogelijk gebruik maken van duurzame energie. Duurzame energie is bijvoorbeeld windenergie of zonne-energie. Deze energie kan zelf opgewekt worden door zonnepanelen of windmolens. Maar u kunt ook duurzame energie inkopen (groene stroom).

Stap 3 - Klimaatcompensatie

Ook al zijn alle mogelijke maatregelen getroffen, dan kan er toch nog sprake zijn van CO2-uitstoot. Dit verbruik kan dan vervolgens nog gecompenseerd worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de aanplant van bomen (bomen halen CO2 uit de lucht).

Voorbeeld van klimaat neutrale producten en diensten

De Provinciale Milieufederaties maken zich sterk voor duurzaam leven en ondernemen. Op hun initiatief vinden er inmiddels met talloze bedrijven gesprekken plaats over duurzaam ondernemen. Er zijn hierbij al vele zichtbare resultaten geboekt. Een kleine selectie uit de bedrijven die, met steun van de Provinciale Milieufederaties, een klimaatneutraal product of een klimaat neutrale dienst op de markt hebben gebracht:

Gulpener Bierbrouwerij

Klimaatneutraal bier, dat betekent dat alle benodigde grondstoffen afkomstig zijn uit Limburg en dat er sprake is van een milieuvriendelijke productiewijze.

Natuurkampeerterrein de Boschplaatse

Op het natuurkampeerterrein "De Boschplaatse" (10 kampeerplekken) wordt regenwater gebruikt voor de toiletten en het landgoed waar het kampeerterrein zich op bevindt, wordt ecologisch beheerd.

Rockgroep Normaal

De rockgroep Normaal werkt zoveel mogelijk met groene energie. De overgebleven CO2-uitstoot wordt gecompenseerd door in Vietnam installaties te plaatsen die biomassa genereren. Hierdoor wordt een heel gebied van stroom voorzien. De cd "HIER is Normaal" is bovendien klimaatneutraal geproduceerd.

Green Seat

Via Green Seat kunnen zowel particulieren als bedrijven en organisaties hun vliegreis klimaatneutraal maken. Op de website van Green Seat (www.greenseat.nl) kan namelijk de schadelijke uitstoot van een vlucht worden berekend. Dit wordt uitgedrukt in CO2-credits en kan vervolgens gecompenseerd worden door een investering in bijvoorbeeld bosaanplant of duurzame energie opwekkers te doen.

Rozenkwekerij De Bierkreek

De rozen op rozenkwekerij De Bierkreek worden biologisch geteeld en zijn dan ook te herkennen aan het EKO-keurmerk. Breed uitgroeiende windsingels, hagen, bloeiende grasbermen en houtstapels omringen de teeltvelden. Zo ontstaat een ideale plek voor de natuurlijke vijanden van ongedierte dat veel op rozen te vinden is. Hierdoor worden bekende rozenziektes en -plagen voorkomen, in plaats van bestreden.

Ben & Jerry’s

Alle ijssmaken die Ben & Jerry's in Europa op de markt brengt zijn klimaatneutraal geproduceerd. Dit geldt bovendien ook voor het verpakkingsmateriaal waarin het ijs zit.