Bedwantsen: Risicofactoren, symptomen & behandeling van beet
Bedwantsen (wandluizen, bedbugs) zijn kleine bloedzuigende parasieten die zich schuilhouden in onder andere spleten in kamers en in ruimtes rond het bed. Vooral in hotels en pensions zijn deze beestjes te vinden, maar ze komen ook steeds vaker voor in woonhuizen. Deze vervelende beestjes bijten ’s nachts mensen, want ze voeden zich met bloed. Beten van bedwantsen zijn niet gevaarlijk en de bedwantsen verspreiden ook geen ziekten anno oktober 2020. Niettemin is een beet door een beetwants hinderlijk. Meestal ervaart een persoon met een bedwantsenbeet jeuk aan lichaamsdelen die tijdens de nacht onbedekt zijn geweest. Op de huid aangebrachte of via de mond ingenomen medicijnen verlichten de jeukklachten. Na maximaal twee weken verdwijnen de jeukende rode bultjes normaal gesproken weer. Het verwijderen van bedwantsen is een hele klus; hiervoor is vaak gespecialiseerde hulp aanbevolen.
Kenmerken van bedwants
Volwassen bedwantsen zijn ovaal van vorm, hebben een plat lichaam, zijn één à zeven millimeter lang en hebben een donkergeel, rood of bruin uiterlijk. Ze leven maximaal twaalf maanden op kamertemperatuur en overleven lange tijd zonder bloedmaaltijd. Vooral tijdens de nacht voeden de kleine diertjes zich met bloed; dit duurt circa twee tot twaalf minuten (afhankelijk van het ontwikkelingsstadium). De beestjes houden niet van licht.
Tekenen van een plaag
Tekenen dat een bedwantsenplaag aanwezig is, zijn onder andere kleine witte eieren in de spleten van het matras en meubels of bloedvlekken op de lakens door het pletten van de insecten. De bedwantsen werpen ook kleine lichtgele gevlekte schildjes (exoskeletten) af die mogelijk zichtbaar zijn. Ook zijn mogelijk kleine zwarte vlekken op het matras te zien, wat duidt op opgedroogde uitwerpselen van de bedwantsen.
Risicofactoren: Vaak rond het bed
Vooral in spleten van bedden, boxsprings, hoofdeinden, bedframes en andere voorwerpen rond een bed zijn bedwantsen aanwezig. Ook in matrassen, beddengoed en meubilair zijn de vervelende parasitaire insecten te vinden. Voorts bevinden de bedwantsen zich mogelijk onder afbladderende verf en los behang, onder lichtschakelplaten of stopcontacten en onder tapijt in de buurt van plinten. Ze bijten vooral slapende mensen waarvan de huid onbedekt is. Het risico om bedwantsen tegen te komen neemt toe wanneer mensen tijd doorbrengen op plaatsen waar ’s nachts veel mensen rondlopen, zoals in hotels, ziekenhuizen, slaapzalen, cruiseschepen, vluchtelingenkampen, opvangtehuizen voor daklozen maar ook treinen en bussen. Bedwantsen worden aangetrokken of afgestoten door bepaalde kleuren. De parasieten hebben meer kans om zich te verstoppen in rode of zwarte gebieden. De bedwantsen laten zich sneller zien op groene en gele voorwerpen.
Verspreiding van parasitaire insecten
Bedwantsen ‘liften’ mee via kleding, bagage, meubels, beddengoed en dozen. De insecten kruipen ook zo snel als een lieveheersbeestje en reizen hierdoor vlot tussen verdiepingen en kamers in hotels of appartementencomplexen.
Symptomen: Jeuk op de huid
Niet elke persoon die gebeten wordt door een betwants, ervaart symptomen. Door een beet van een bedwants krijgen symptomatische personen te maken met rode jeukende vlekjes of bultjes aan het
gezicht, de nek, de armen, de
handen, de ellebogen, de
navel, de
benen, de
enkels, de
voeten, de rug, de
billen en op andere niet-bedekte lichaamsgebieden. De
insectenbeten hebben een donkerrood bultje in het midden en zijn geschikt in een rij of aanwezig in een cluster (groepjes). Sommige mensen reageren niet op bedwantsenbeten, terwijl andere personen snel te maken krijgen met een
allergische reactie. Dit uit zich in ernstige jeuk,
blaren, galbulten of
netelroos.
Behandeling van jeuk en zwelling
Meestal verdwijnen de beten binnen een paar dagen tot twee weken, maar
topische (op de huid aangebrachte) milde
corticosteroïdencrème verlicht de jeuk. Een oraal (via de mond ingenomen)
antihistaminicum (medicijn voor de behandeling van een allergische reactie), zoals difenhydramine (Benadryl), is eveneens inzetbaar voor het verlichten van de jeuk. Sommige personen zijn gebaat met aloë vera-gel die op de getroffen huid is aangebracht. Bij
pijn, roodheid of zwelling is mogelijk sprake van een geïnfecteerde bedwantsenbeet en dan is een bezoek aan de arts aanbevolen. Hij schrijft
antibiotica voor om de
huidinfectie te behandelen.
Bedwantsen verwijderen
Bedwantsen zijn heel moeilijk te verwijderen, omdat ze gemakkelijk terugkomen. De beste manier van handelen is om contact op te nemen met de gemeente of een ongediertebestrijder die met een draagbaar apparaat alle stadia van de bedwantsen doodt bij een temperatuur van 50°C. Enkele zelfzorgmaatregelen zijn wel nuttig.
- Alles weggooien dat besmet is (indien de persoon wanhopig is).
- Eventuele zichtbare insecten opzuigen met een stofzuiger en de zak weggooien.
- Geïnfecteerde kleding of beddengoed op zestig graden Celsius of hoger wassen.
Ondanks de verwoede pogingen is het in de praktijk mogelijk dat personen ongewild de bedwantsen verspreiden naar andere ruimtes. Professioneel advies is bijgevolg aangewezen om er zeker van te zijn dat de bedwantsen geëlimineerd zijn.
Heropleving van bedwantsen
Bedwantsen komen vaak terug. Ze hebben namelijk net zoals veel insecten een resistentie tegen de uitroeiingschemicaliën ontwikkeld. Ze zijn in de loop der tijd geëvolueerd om sterker te worden. Andere factoren die een rol spelen bij de heropleving zijn onder andere de moderne centrale verwarming en stoffering, want deze vormen de ideale omgeving voor bedwantsen. Door frequent reizen maken bedwantsen snel de verplaatsing tussen continenten via koffers en kleding.
Preventie van beet
Bedwantsen worstelen met het beklimmen van gladde voorwerpen. In een hotelkamer is bijvoorbeeld een metalen frame waar de bagage aan bevestigd kan worden, zeer nuttig. Het plaatsen van bagage op het bed werkt de verspreiding van bedwantsen (wereldwijd) in de hand. Verder is het verstandig om alle kledij en beddengoed in een afgesloten plastic zak te steken en in de zon te plaatsen, alsook om het matras in de zon te plaatsen want bedwantsen houden niet van hitte. Tot slot is het dragen van een pyjama die de huid bedekt een goede preventieve maatregel, want bedwantsen kruipen niet snel onder kledij om zich te nestelen op de huid.
Complicaties van bedwantsenbeet
Slaapproblemen treden op door de hevige jeukende
huiduitslag. Verder is de persoon soms
angstig omdat hij bang is dat hij opnieuw gebeten gaat worden. Verder verschijnt mogelijk een huidinfectie door het vele krabben aan de huidletsels. Warmte, zwelling, pijn, pusvorming en roodheid zijn kenmerkend voor deze
bacteriële huidinfectie.