Bedwantsen: Risicofactoren, symptomen & behandeling van beet

Bedwantsen (wandluizen, bedbugs) zijn kleine bloedzuigende parasieten die zich vaak verschuilen in spleten en kieren rondom het bed, zoals in matrassen, bedframes, en beddengoed. Ze zijn vooral een probleem in hotels en pensions, maar komen ook steeds vaker voor in woonhuizen. Deze vervelende beestjes bijten 's nachts mensen om zich te voeden met bloed. Hoewel bedwantsenbeten meestal niet gevaarlijk zijn en geen ziekten verspreiden (anno augustus 2024), kunnen ze hinderlijk zijn. Vaak veroorzaken bedwantsenbeten jeuk aan lichaamsdelen die 's nachts onbedekt zijn. Behandelingen om de jeuk te verlichten omvatten zowel op de huid aangebrachte als via de mond ingenomen medicijnen. De jeukende rode bultjes verdwijnen doorgaans binnen twee weken. Het verwijderen van bedwantsen kan echter een uitdaging zijn en vereist vaak gespecialiseerde hulp.

• Kenmerken van bedwantsen
• Tekenen van een bedwantsenplaag
• Risicofactoren: Vaak rond het bed
• Verspreiding van bedwantsen
• Symptomen: Jeuk en huiduitslag
• Diagnose van bedwantsenplaag
• Behandeling van jeuk en zwelling
• Bedwantsen verwijderen
• Heropleving van bedwantsen
• Complicaties van bedwantsenbeten
• Preventie van bedwantsenbeet

Kenmerken van bedwantsen

Volwassen bedwantsen zijn ovaal van vorm, hebben een plat lichaam, zijn tussen de 4 en 7 millimeter lang, en hebben een donkerbruin tot roodachtige kleur. Ze kunnen tot maximaal twaalf maanden leven bij kamertemperatuur en kunnen lange tijd zonder bloedmaaltijd overleven. Tijdens de nacht, voeden deze parasieten zich met bloed, wat ongeveer twee tot twaalf minuten duurt, afhankelijk van hun ontwikkelingsstadium. Bedwantsen zijn lichtschuw en vermijden direct licht.

Tekenen van een bedwantsenplaag

Kenmerken van een bedwantsenplaag zijn onder andere:

• Kleine witte eieren in spleten van matrassen en meubels
• Bloedvlekken op lakens door het pletten van bedwantsen
• Kleine lichtgele schildjes (exoskeletten) van afgeworpen huidjes
• Zwarte vlekken op matrassen, wat duidt op uitwerpselen van bedwantsen

Risicofactoren: Vaak rond het bed

Bedwantsen worden vaak aangetroffen in spleten en kieren van bedden, boxsprings, hoofdeinden, bedframes en nabijgelegen meubels. Ze kunnen zich ook verbergen onder afbladderende verf, los behang, lichtschakelplaten, stopcontacten en tapijt bij plinten. De kans om bedwantsen tegen te komen is groter op plaatsen met veel mensen, zoals hotels, ziekenhuizen, slaapzalen, cruiseschepen, vluchtelingenkampen, opvangtehuizen voor daklozen, en zelfs in treinen en bussen. Bedwantsen worden vaak aangetrokken door bepaalde kleuren; ze verbergen zich liever in rode of zwarte gebieden en worden sneller opgemerkt op groene en gele objecten.

Verspreiding van bedwantsen

Bedwantsen worden vaak verspreid via kleding, bagage, meubels, beddengoed en dozen. Ze bewegen zich snel, vergelijkbaar met een lieveheersbeestje, en kunnen gemakkelijk tussen kamers en verdiepingen reizen in hotels of appartementencomplexen.

Symptomen: Jeuk en huiduitslag

Niet iedereen reageert op bedwantsenbeten. Personen die symptomen ervaren, kunnen last hebben van rode, jeukende bultjes of vlekjes op het gezicht, de nek, de armen, de handen, de ellebogen, de navel, de benen, de enkels, de voeten, de rug, de billen, en andere onbedekte lichaamsdelen. Bedwantsenbeten kunnen uitmonden in donkerrode bultjes met een centrale roodheid en verschijnen vaak in een rij of cluster. Sommige mensen reageren niet op bedwantsenbeten, terwijl anderen een allergische reactie kunnen krijgen, zoals ernstige jeuk, blaren, galbulten, of netelroos.

Diagnose van bedwantsenplaag

Het stellen van een diagnose voor bedwantsenplaag kan soms uitdagend zijn, maar het is cruciaal om een effectieve behandeling te waarborgen. De diagnose kan als volgt verlopen:

Visuele inspectie

Een gedetailleerde visuele inspectie is de eerste stap. Een ongediertebestrijdingsspecialist of huiseigenaar moet de volgende gebieden grondig onderzoeken:

• Spleten en kieren in en rondom het bed, zoals in matrassen, bedframes, en hoofdeinden
• Vloeren, tapijten, en plinten
• Meubels en stoffering
• Achter schilderijen en andere wanddecoraties

Verzamelen van bewijs

Tijdens de inspectie kunnen de volgende aanwijzingen worden verzameld:

• Eieren: Kleine witte eieren in spleten en naden
• Exoskeletten: Afgeworpen huidjes van bedwantsen die er lichtgeel tot bruin uitzien
• Uitwerpselen: Kleine zwarte vlekken op matrassen en beddengoed, wat duidt op opgedroogde uitwerpselen
• Bloedvlekken: Vlekken op lakens door het pletten van bedwantsen

Huidonderzoek

• Inspecteer de huid van de persoon op jeukende rode bultjes of vlekjes die typisch zijn voor bedwantsenbeten. Deze kunnen in een rij of cluster verschijnen en zijn vaak te vinden op blootgestelde huidgebieden zoals armen, benen, en rug.

Professionele diagnose

In geval van twijfel of bij moeilijkheden met het identificeren van bedwantsen, kan een professionele ongediertebestrijdingsspecialist verder onderzoek doen. Dit kan het volgende omvatten:

• Gebruik van detectiehulpmiddelen: Het inzetten van speciale detectiehulpmiddelen zoals warmte- of CO2-vallen om bedwantsen op te sporen.
• Opleiding en ervaring: Professionals hebben vaak meer ervaring en gespecialiseerde kennis om bedwantsen te identificeren die niet onmiddellijk zichtbaar zijn voor een leek.

Laboratoriumonderzoek

In sommige gevallen kan laboratoriumonderzoek worden uitgevoerd, vooral als er twijfels zijn over de identificatie van de soort:

• Monsters: Monsters van eieren, huidjes, of uitwerpselen kunnen naar een laboratorium worden gestuurd voor bevestiging van de aanwezigheid van bedwantsen.

Behandeling van jeuk en zwelling

Bedwantsenbeten verdwijnen doorgaans binnen een paar dagen tot twee weken. Voor verlichting van jeuk kunnen milde corticosteroïdencrèmes worden aangebracht. Orale antihistaminica, zoals difenhydramine (Benadryl), kunnen ook helpen bij het verlichten van jeuk. Aloë vera-gel kan nuttig zijn voor het kalmeren van de getroffen huid. Als er sprake is van pijn, roodheid of zwelling, kan dit wijzen op een geïnfecteerde beet. In dergelijke gevallen is het raadzaam een arts te raadplegen voor mogelijke antibiotica om de huidinfectie te behandelen.

Bedwantsen verwijderen

Het verwijderen van bedwantsen kan erg moeilijk zijn en vereist vaak professionele hulp. De meest effectieve methode is het inschakelen van een ongediertebestrijdingsspecialist die met een draagbaar apparaat alle stadia van de bedwantsen doodt bij een temperatuur van 50°C. Enkele zelfzorgmaatregelen die nuttig kunnen zijn:

• Alles weggooien dat besmet is (indien mogelijk).
• Zichtbare bedwantsen opzuigen met een stofzuiger en de zak onmiddellijk weggooien.
• Geïnfecteerde kleding of beddengoed op minimaal zestig graden Celsius wassen.

Desondanks is het mogelijk dat bedwantsen zich naar andere ruimtes verspreiden, zelfs na uitgebreide pogingen om ze te verwijderen. Professionele begeleiding is vaak noodzakelijk om er zeker van te zijn dat de bedwantsen volledig geëlimineerd zijn.

Heropleving van bedwantsen

Bedwantsen kunnen terugkeren omdat ze resistentie ontwikkelen tegen veel uitroeiingsmiddelen. Ze hebben zich geëvolueerd om resistenter te worden. Modernere centrale verwarming en stoffering creëren ideale omstandigheden voor bedwantsen. Door frequent reizen kunnen bedwantsen zich snel tussen continenten verspreiden via koffers en kleding.

Complicaties van bedwantsenbeten

Bedwantsenbeten kunnen leiden tot slaapproblemen door de intensieve jeukende huiduitslag. Angst om opnieuw gebeten te worden kan ook een rol spelen. Krabben aan de huidletsels kan leiden tot huidinfecties. Symptomen van een bacteriële huidinfectie omvatten warmte, zwelling, pijn, pusvorming en roodheid, en vereisen medische aandacht.

Preventie van bedwantsenbeet

Om bedwantsen te voorkomen, kunnen de volgende maatregelen nuttig zijn:

• Gebruik een metalen frame in hotelkamers om bagage op te plaatsen, omdat bedwantsen moeite hebben met het beklimmen van gladde oppervlakken.
• Plaats kledij en beddengoed in afgesloten plastic zakken en zet deze in de zon, aangezien bedwantsen niet van hitte houden.
• Leg matrassen en beddengoed in de zon om de temperatuur te verhogen en bedwantsen te doden.
• Draag een pyjama die de huid bedekt, om te voorkomen dat bedwantsen zich op de blootgestelde huid nestelen.