Wat zijn fruitvliegjes en hoe raak je ze kwijt

Fruitvliegjes, ook wel bananenvliegjes of azijnvliegjes genoemd, dalen met name in de zomer en de herfst massaal neer op onze groenten en ons fruit. Vooral op warme dagen tref je ze overal in aan in de woning. Ze leggen tot 500 eitjes per dag en vermenigvuldigen zich zo razend snel. Wist je dat hun verschijnen van de temperatuur afhangt? Hoewel fruitvliegen het hele jaar door bestaan, aanbidden ze de zomer. Bij temperaturen van meer dan 25 graden komen de larven binnen 24 uur uit. Dat betekent dat snelle en effectieve oplossingen geboden zijn. Maar wat zijn fruitvliegjes eigenlijk en hoe kan je deze kleine plaaggeesten kwijt raken. Want dat fruitvliegjes knap lastig kunnen zijn, dat is een ding dat zeker is.

Wat zijn fruitvliegjes?

Drosophila melanogaster, beter bekend als fruitvliegjes, is slechts één van de in totaal 3.000 verschillende soorten vliegen wereldwijd. Alleen al hier in Nederland leven er 50 soorten. Het fruitvliegje zoals wij dat kennen, behoort tot de categorie die zich heeft aangepast aan de woonomgeving van de mens en diens condities. Maar zelden tref je een fruitvliegje van deze soort aan buiten menselijke woonwijken.

Het fruitvliegje is een 3 mm groot insect met een bruin-geel lijfje en roodachtige ogen. Er valt een onderscheid te maken tussen de fruitvlieg (Drosophila funebris) met een totale lengte van 3 tot 4 mm, en een kleiner exemplaar fruitvlieg (Drosophila fascida) met een enigszins mindere lichaamslengte van 2 mm.

Voorliefde voor rijpende groenten en fruit

Hun naam ontlenen fruitvliegjes aan hun voorliefde voor rijpende groenten en fruit. Aangetrokken door zure levensmiddelen, rottende aardappelen en keukenafval, geraken fruitvliegjes in de woonkamers van mensen. Bij elke aankoop in de supermarkt neemt de mens enkele fruitvliegjes mee naar huis. Hier voedt de fruitvlieg zich met gistende stoffen. Op het menu van de fruitvliegjes staan vruchtensappen, bier, wijn en melk. Ketchup, jam en azijn zijn ook populaire voedselbronnen. Een onhygiënische voedselopslag of een open afvalcontainer, kan al snel leiden tot een ware invasie van fruitvliegjes.

Hoe planten fruitvliegjes zich voort?

De voortplanting van fruitvliegjes begint zoals bij veel levende wezens, met de paring. Die paring gebeurt in fasen en begint met zoiets als de verkering. Voorafgaand aan de eigenlijke paring, betasten de mannelijke fruitvliegjes het uitgekozen vrouwelijke fruitvliegje met zijn voorpoten. De door het vrouwelijke fruitvliegje uitgescheiden lokstof is korte tijd waarneembaar.

Van larve tot vliegje

24 uur na een succesvolle paring, legt het vrouwtje een groot aantal eitjes. Tot 400 eitjes is mogelijk. Het vrouwtje kiest voor het deponeren van de bevruchte eitjes rijpend en rottend fruit en zelfs op fruitschalen. Op die fruitschalen hechten zich immers bacteriën en micro-organismen, waarmee zich de latere larve voedt. Al korte tijd tijd na het afleggen ontluikt de larve van het fruitvliegje en bezit het al een lichaamslengte van 3 mm. De larve ondergaat een zogenaamde metamorfose, de transformatie van larve tot geslachtsrijp insect. De fysieke verandering vindt plaats tijdens de verpopping. Dat is een overgangsfase tussen larve en insect. In dit stadium neemt het bijna volgroeide fruitvliegje geen voedsel tot zich. Het is nagenoeg onbeweeglijk.

Vier tot vijf dagen na de verpopping, is er dan sprake een volledig volgroeide en volwassen fruitvlieg en 24 uur later kan ook deze fruitvlieg paren en meerdere honderden eitjes leggen.

De volledige ontwikkeling van een fruitvliegje duurt meestal 14 dagen. Onder gunstige omstandigheden, wordt die tijd teruggebracht tot ongeveer 10 dagen. Men kan zich voorstellen dat zich in een zo’n korte tijd een aanzienlijke fruitvliegjespopulatie kan vormen in een woning. Als dat het geval is, is het zaak de bestrijding ervan effectief aan te pakken om ze weer kwijt te raken.

Hoe kan je fruitvliegjes kwijtraken?

Vooral fruit of organisch afval in de keuken heeft voor fruitvliegjes een magische aantrekkingskracht. De kleine beestjes maken mensen nerveus, vooral in de zomer. Fruitvliegen kunnen ons tot grote vertwijfeling brengen: Vooral op warme dagen cirkelen ze rond vruchten, groenten en sappen. Als je fruitvliegjes eenmaal de oorlog hebt verklaard, zijn er een aantal strategieën en methoden die zeer effectief zijn bij de bestrijding van het kleine ongedierte. Zelfs regelmatig luchten kan er al voor zorgen dat de kleine plaaggeesten de woning weer verlaten. Maar er zijn nog vele andere kleine en minder kleine trucs om weer fruitvliegjesvrij te kunnen leven.

Het onbetwiste wonderwapen tegen fruitvliegen: afwasmiddel

Fruitvliegen zijn klein en wendbaar. Zodra we de vuilnisbak openen, wervelen ze ons tegemoet en verspreiden zich binnen enkele seconden in de hele keuken. De vliegjes met een doek doodslaan? Onmogelijk. Een beproefde val: water, azijn en afwasmiddel in een schaaltje gieten. De geur van azijn kan het klein insect niet weerstaan. Hebberig als ze zijn, haasten ze zich naar het mengsel en proberen te "landen" op het water. Wat de beesten niet vermoeden: vanwege het reinigingsmiddel verliest het water zijn oppervlaktespanning. Zodra de fruitvliegen in contact komen met het mengsel, gaan ze onder.

Fruitvliegjes hun voeding ontnemen

De storende fruitvliegjes laten zich het best effectief bestrijden als men hen berooft van hun basisvoedsel. Fruit en vruchtensappen moeten goed afgedekt worden opgeslagen in gesloten verpakkingen of in de koelkast.

Fruitvliegjes niet aantrekken

Aangezien ook alcohol en azijn de kleine vliegjes aantrekken, kan je gebruikte borden, bestek en geopende lege verpakkingen het best afwassen of onmiddellijk afspoelen. Zelfs vuilnisbakken moeten regelmatig worden geleegd.

Fruitvliegjes levend vangen

Wie de kleine plaaggeesten niet wil doden, maar zich gewoon ervan wil ontdoen, kan het proberen met de volgende truc: plaats een bananenschil als lokmiddel in een open plastic zak en wacht een paar uur, zodat zich de vliegjes daarin kunnen verzamelen. Sluit dan de zak en draag die naar buiten waar de fruitvliegjes dan weer worden vrijgelaten.