De Grote Zwitserse Sennenhond

Van de Zwitserse hondenrassen is de Berner Sennenhond zondermeer de bekendste. Er zijn echter nog drie andere Zwitserse Sennenrassen, waaronder de Appenzeller -, de Entlebucher en de Grote Zwitserse Sennenhond. De Grote Zwitser is, zoals zijn naam al aangeeft, de grootste van de vier rassen. Kenmerkend voor deze Swissy – zoals de hond vaak liefkozend wordt genoemd – is zijn korte vacht. Qua gedrag is dit hondenras niet zo’n allemansvriend als de Berner Sennenhond.

Indeling in rasgroepen

Alle erkende hondenrassen zijn door de Federation Cynologique Internationale (FCI) ingedeeld in tien verschillende groepen. De Grote Zwitserse Sennenhond is, net als de overige drie sennenhondenrassen, ingedeeld in Groep 2 samen met de Pinschers, Schnauzers en Molossers.

Gebruik

Eeuwenlang worden de Sennenrassen al in Zwitserland zuiver gefokt. Van oorsprong zijn deze honden veedrijvers; de Grote Zwitsers werden ook wel Slagershonden genoemd. Vaak werden zij gebruikt om karren – met daarop de melkbussen of andere waar - te trekken. Daarnaast waren (en zijn het nog steeds) goede wakers. Tegenwoordig worden zij beschreven als gezelschapshonden, beschermers en familiehonden.

Geschiedenis

In 1908, tijdens het 25-jarige bestaan van de “Schweizerische Kynologische Gesellschaft” (Swiss Kennel Club) SKG, werden aan professor Albert Heim, promotor van de Zwitserse Berghonden, twee kortharige Berner Sennenhonden voorgeleid. Hij herkende deze honden als vertegenwoordigers van het oude, bijna verdwenen ras Grote Berghonden of Slagershonden wiens voorouders zich hadden verspreid over Europa en die waren gefokt als waak- en trekhonden en als veedrijvers. In 1909 werd het ras door de SKG erkend en geregistreerd als apart ras. In 1912 werd de Grote Zwitserse Sennenhonden club (Grosse Schweizer Sennenhunde) opgericht met als doel het ras te promoten en raszuiver te houden. Het duurde nog tot 5 februari 1939 voordat de eerste standaard werd gepubliceerd door de FCI. Inmiddels worden honden van dit ras ook buiten Zwitserland gefokt.

Bekende grote Zwitsers of bekende mensen met een grote Zwitser

De Nederlandse televisie-presentator Humberto Tan heeft een grote Zwitser genaamd Billy. Op zijn Twitteraccount plaatst Humberto Tan regelmatig foto's van zijn hond. Ook speelde zijn hond mee in een promo voor één van Tan's talkshows.

Rasstandaard

Algemeen Voorkomen
De Grote Zwitserse Sennenhond is een driekleurige, robuuste en stevig gebouwde, goed gespierde hond. Ondanks zijn grootte en gewicht beschikt hij over een goed uithoudingsvermogen en wendbaarheid. Het verschil tussen de beide geslachten is duidelijk zichtbaar.

Gedrag en temperament
De Grote Zwitserse Sennenhond hoort zelfverzekerd en alert te zijn en daarnaast waakzaam en onbevreesd. Goedaardig en aanhankelijk tegenover bekenden, zelfverzekerd tegenover vreemden. De hond heeft een gemiddeld temperament.

Hoogte
De ideale schofthoogte ligt voor reuen tussen de 65 en 72 centimeter. Bij teven ligt deze idealiter tussen de 60 en 68 centimeter hoogte. Gewichten variëren van ongeveer 40 kilogram (kleine teef) tot en met plusminus 65 kilogram (grote zwaar gespierde reu).

Vacht

De Grote Zwitser heeft een dubbele vacht, met middellang dicht dekhaar en een dichte ondervacht. De laatste is zo donkergrijs of zwart als mogelijk. Typische driekleur: zwart als hoofdkleur met symmetrische tankleurige aftekeningen en duidelijke witte vlekken. Tankleur tussen de zwarte en witte aftekeningen op de wangen, boven de ogen, aan de binnenkant van de oren, beiderzijds op de voorborst, aan alle vier de benen en onder de staart. Witte vlekken op het hoofd (bles en snuit), ononderbroken doorlopend van het keelgebied tot op de borst en op de voeten en de staartpunt. Tussen de witte bles en de roodbruine (tan) aftekeningen boven de ogen moet zich zwart bevinden. Een witte vlek in de nek of witte nekband is toegestaan.

Fouten
Elke afwijking van de in de standaard beschreven kenmerken moet als fout worden beschouwd. Deze dient beoordeeld te worden afhankelijk van de ernst en het effect daarvan op de gezondheid en het welzijn van de betreffende hond. Onder dit soorten fouten worden verstaan:

Onbetrouwbaar gedrag;

De afwezigheid van tanden en kiezen anders dan de eerste en/of tweede premolare. Een tanggebit;

Licht gekleurde ogen. Niet aangesloten oogleden;

Zichtbare geel-bruine of lichtgrijze ondervacht. Niet duidelijke kleuren en markeringen;

Aftekeningsfouten zoals: de afwezigheid van witte aftekeningen op het hoofd, een te brede bles, witte aftekeningen aan de snuit die voorbij de hoeken van de mond komen, witte laarzen (witte aftekeningen voorbij de hak of het kootgewricht) en/of duidelijke asymmetrische aftekeningen.

Uitsluitende fouten:

Serieuze karakterfouten (angst, agressie),

Onder- of overbeet van het gebit,

Entropion, ectropion,

Eén of twee blauwgekleurde ogen,

Korte vacht zonder ondervacht,

Lange vacht,

Andere kleuren dan de beschreven driekleur,

Een andere hoofdkleur dan zwart.

Daarnaast dienen reuen twee duidelijk aanwezige, goed afgedaalde en normaal gevormde testikels te bezitten.

Gezondheid

De Grote Zwitserse Sennenhond kent een aantal erfelijke aandoeningen waarop ouderdieren getest dienen te worden voordat er met deze dieren gefokt mag worden. De heupen dienen te worden gecontroleerd op (de mate van) heupdysplasie. De ellebogen op het voorkomen van elleboogdysplasie en OCD (Osteochondrosis dissecans, vorm van elleboogdysplasie waarbij een stukje kraakbeen van het opperarmbeen de problemen veroorzaakt). Daarnaast komen er oogproblemen en epilepsie bij het ras voor. Door een ECVO specialist dienen de (toekomstige) ouderdieren te worden gecontroleerd op de aanwezigheid van een groot aantal erfelijke oogaandoeningen. Dieren lijdend aan epilepsie mogen niet voor de fok worden gebruikt. Ook het gedrag – met name het voorkomen van angst- vormt een reden tot bezorgdheid bij de Grote Zwitser. Reden waarom de ouderdieren voor dekking een gedragstest van de vereniging moeten afleggen. Alleen als een hond hiervoor een A of (hooguit) een B scoort achten gedragsdeskundigen het verantwoord om het dier –onder voorbehoud- in te zetten voor de fok.

Gedrag en opvoeding

In het zindelijk maken van de Grote Zwitserse Sennenhondpup dient veel tijd te worden gestoken. De honden zijn over het algemeen niet snel zindelijk en hebben nog lang regelmatig last van ‘ongelukjes’. Daarnaast blijkt dat een groot deel van de teven na castratie (hierbij worden de eierstokken geheel verwijderd) last krijgt van ongewild urineverlies (variërend van druppelend tot erger). Medicijnen kunnen hierbij vaak uitkomst bieden, maar toch is het verstandig het besluit tot castratie van de teef niet lichtzinnig te nemen. Naar schatting krijgen 9 op de 10 gecastreerde* Grote Zwitserteven last van deze vorm van incontinentie. De oorzaak hiervan is nog niet geheel opgehelderd.
*vaak abusievelijk aangeduid als sterilisatie. Sterilisatie is het afbinden van de eierstokken. Dit wordt bij honden niet gedaan omdat de loopsheid dan blijft optreden.

De opvoeding van de Grote Zwitserpup door de eigenaar dient te beginnen zodra de pup het nest verlaat. Serieuze fokkers zijn in het nest al begonnen met de socialisatie van de pup. Vaak beginnen zij dan ook al spelenderwijs met de eerste stapjes van de opvoeding. Het is van belang de hond te leren dat het najagen van alles wat beweegt (fietsers, joggers, paarden, katten en rennende kinderen) niet is toegestaan. De Grote Zwitser is een echte familiehond en wil er vooral graag bij zijn. Hij is dan ook niet geschikt om (alleen maar) in een kennel te houden. Op oudere leeftijd kan de hond – met name buiten- wat eigenwijs worden. Een Swissy, gedijt het beste als hij of zij consequent, maar niet te overdreven streng, en liefdevol wordt opgevoed.

Conclusie:

De Grote Zwitserse Sennenhond is de grootste van de vier bekende Sennenhondenrassen. Hij lijkt nog het meest op een kortharige Berner Sennenhond. Een Swissy, zoals het ras ook wel liefkozend wordt genoemd, is gereserveerd ten opzichte van vreemden en daarom niet zo’n allemansvriend als de Berner Sennen. Vanwege zijn omvang, grootte, kracht en karakter is het zeker geen hond voor iedereen. Bij een goede match tussen het karakter van de eigenaar en die van de hond, gecombineerd met een consequente liefdevolle opvoeding is de band tussen de Grote Zwitser en ‘zijn’ familie echter heel bijzonder.