Waarom plast een gezonde kat in huis?
Veel kattenliefhebbers zijn ermee vertrouwd dat veel katten hun behoeften niet doen waar we zouden willen. Dit is een heel frustrerend probleem waar veel mensen moeilijk vanaf geraken. Naast het kuiswerk dat het met zich meebrengt laat dit ook heel vaak een onaangename indringende geur in huis achter. Om dit kattenprobleem beter te begrijpen moeten we dit kattengedrag beter gaan begrijpen. Wat is het verschil tussen sproeien, markeren en onzindelijkheid bij katten? Wat zijn de oorzaken en hoe kunnen we dit probleem verhelpen?
Waarom sproeit, markeert of plast je kat in huis?
Een kat is een zoogdier en zoals alle zoogdieren die zowel binnen als buiten verblijven markeert ook de kat zijn leefgebied.
Dit kan gebeuren op verschillende manieren namelijk:
- door te sproeien
- door te krabben
- door ontlasting
- door het legen van de anaalklieren
- door kopjes te geven
De meeste katten beginnen te sproeien als ze geslachtsrijp zijn. Sproeien is herkenbaar aan de houding die de kat aanneemt. Hij gaat rechtop staan en plast een kleine hoeveelheid urine naar achteren. Terwijl trilt tijdens het sproeien zijn staart. Het is een misvatting dat gecastreerde of gesteriliseerde katten niet meer sproeien. Ongeveer 10% van de gecastreerde katers en ongeveer 5% van de gesteriliseerde poezen sproeit en markeert.
Het verschil tussen sproeien of markeren en onzindelijkheid
Markeren
Sproeien en/of markeren behoort tot het normaal kattengedrag. Katten gebruiken deze methode om aan andere katten boodschappen door te geven onder andere:
- Wie heeft er gemarkeerd?
- Wanneer werd er gemarkeerd?
- De emotionele/hormonale status van diegene die heeft gemarkeerd
- Waar de grenzen van het territorium liggen
Markeren doen ze niet enkel met urine en ontlasting maar ook door voorwerpen te krabben en kopjes te geven.
Onzindelijkheid
We spreken van onzindelijkheid wanneer de kat in een normale plashouding gaat zitten plassen (of poepen) op een horizontale oppervlakte, met een normale hoeveelheid urine of ontlasting. Volgende oorzaken kunnen aan de basis liggen van de onzindelijkheid:
- Een afkeer van de grind in de kattenbak
- Een afkeer van de plaats van de kattenbak
- De voorkeur voor een andere plaats dan de plaats van de kattenbak
Het kan ook zijn dat de kat als kitten geleerd heeft om op bijvoorbeeld handdoeken of iets gelijkaardigs te plassen in plaats van in de kattenbak te gaan omdat dit voor het kitten gemakkelijker bereikbaar was. In dit geval is dit aangeleerd gedrag en zal de kat altijd iets gelijkaardigs opzoeken omdat het er de voorkeur aan zal geven in plaats van zijn kattenbak.
Onzindelijkheid en sproeien in huis is te verhelpen, als het lukt om de oorzaak te vinden en deze weg te nemen. Daarbij moet de kat het verkeerd aangeleerd gedrag weer af leren.
Een aantal redenen waarom je kat zou kunnen sproeien
Heel vaak gaan katten omwille van stress sproeien in huis. Dit kan onder meer door:
- grote veranderingen: de kat is onzeker door een verhuis of verandering van gezins-of diersamenstelling
- een nieuwe kat in huis
- plaatsverandering van meubilair
- de kat van de buren of omgeving intimiteerd je kat
- de kattenbak wordt niet vaak genoeg schoongemaakt
- de kat heeft een "negatieve bak ervaring", bijvoorbeeld harde knal terwijl ze op de bak zat
- er is slechts één bak voor meerdere katten
- er wordt gekuist met bleekwater: een kat vindt dit een heerlijk luchtje om over te plassen
- er is te veel bezoek en de kat krijgt te weinig aandacht
- rondslingerende voorwerpen hebben aantrekkelijk geurtjes voor de kat, bijvoorbeeld schoenen met grasgeur
De reden van het sproeien of de onzindelijkheid herkennen is de eerste stap
Het is heel belangrijk te achterhalen waarom de kat telkens in huis sproeit en/of plast. Hiervoor zal je hem een tijdje moeten observeren en eventueel bijhouden wanneer en waar hij gesproeid en geplast heeft. Naargelang je de reden denkt ontdekt te hebben, kan je veranderingen aanbrengen in de woning, jouw levensstijl of het huisdierenaantal. Hiermee kan je meestal succes boeken maar soms ook niet.
Een laatste redmiddel
Als je reeds alles geprobeerd hebt, kun je nog het volgende proberen:
- maak de sproeiplekken schoon
- maak de sproeiplekken onaangenaam door er bijvoorbeeld aluminiumfolie te plaatsen
- verander de plaats van de kattenbak naar een rustige plaats
- je kunt eventueel proberen om de etensbak op de sproeiplaats te zetten
- koop een kattenbak bij: ideaal is het aantal katten +één
- ververs de kattenbak na elk bezoekbeurt
- verander van kattenbakvulling
- doe valeriaandruppels in de kattenbak
- probeer de kat een week lang de laten uit logeren bij familie of vrienden: ondertussen kuis je je huis van boven tot beneden. Dit lukt soms bij katten die uit gewoonte sproeien, de cirkel is dan verbroken.
- Je kan een speciale spray gebruiken om de sproeiplekken te behandelen
- probeer een "zindelijkheidstraining": 's nachts en bij afwezigheid de kat opsluiten in een kleine kamer met zijn kattenbak en zijn voeding, tot hij het enkel op de bak doet, daarna de ruimte geleidelijk verruimen.
Onthoud dat de kat met de neus in de urine duwen of straffen totaal zinloos is.
Hoe maak je een sproeiplek het beste schoon?
Maak een warme 10% oplossing van biologisch wasmiddel, bijvoorbeeld biotex. Daarna afspoelen en drogen. Vervolgens besproei je de plek met een alcoholhoudende oplossing. Dit kan spiritus zijn. Ook azijn werkt goed. Dit kan je in een plantenspuit doen en erop sproeien. Eventueel afwrijven met een doek. Goed laten drogen voordat de kat er weer bij mag.