Geduld bewaren in de omgang met dieren

'Je moet veel geduld hebben', is een veel gebruikte uitspraak in het opvoeden van dieren. Net zoals bij kinderen, willen mensen hun dier op de juiste manier dingen aanleren en zorgen dat ze doen wat er van ze verwacht wordt. Het blijkt in de praktijk soms lastig om dan geduldig te blijven totdat het dier begrijpt wat hij moet doen. Hoe bewaar je nu het beste je geduld en hoe zorg je ervoor dat je niet gefrustreerd raakt, zodat de omgang met het dier op een leuke manier verloopt?

Consequent en streng, maar rechtvaardig

In de omgang met dieren is het belangrijk om te allen tijde consequent te zijn en blijven. Hierdoor begrijpen zij beter wat er van ze verwacht wordt en zullen ze ook sneller dingen gaan onthouden en aanleren. Als je als mens niet goed geconcentreerd bent op het dier, zullen zij ook niet altijd even geconcentreerd blijven en zich met andere dingen gaan bezighouden. Boos worden heeft dan geen zin, omdat je zelf ook niet met het dier bezig bent. Zorg dus dat er weinig afleiding in de omgeving is, als je met het dier wil werken.

Op een rechtvaardige manier streng zijn, hoe doe je dat?

Het is niet slecht om streng te zijn tegen dieren, want hierdoor geef je ook weer consequent aan wat goed is en wat niet. Het is echter wel van belang om dieren meer te belonen voor goed gedrag, dan te straffen voor fout gedrag. Als ze echter zelf gemeen doen, of wanneer een situatie gevaarlijk wordt voor mens en dier, mag er wel wat harder opgetreden worden om te voorkomen dat er ongelukken gebeuren. Wees daarna altijd weer vriendelijk tegen het dier als hij daarna weer goed gedrag vertoont, want zij blijven nooit lang hangen in bepaald gedrag. Dieren kunnen maar 3 seconden de relatie leggen tussen gedrag en reactie, dus na die tijd heeft het geen zin meer om het dier te straffen of belonen voor iets wat hij gedaan heeft. Reageer dus altijd snel en duidelijk, dan onthouden ze sneller of het goed of slecht was.

Vermijd frustratie, neem een stap terug

Iedereen maakt het wel eens mee, gefrustreerd raken, omdat iets niet zo gaat als je voor ogen had. Bedenk eerst dat dieren niet reageren vanuit hun emotie, maar vanuit instinct. Zij reageren op wat de mens doet, dus als je hard tegen ze schreeuwt, zullen ze weten dat ze iets niet goed doen. Een dier heeft er echter meer baat bij, om erachter te komen wanneer ze iets goed doen. Belonen voor iets positiefs leidt eerder tot het gewenste gedrag, dan straffen voor negatief gedrag. Als je frustratie op voelt komen, doe dan een stap terug en kijk eens met andere ogen naar de situatie. Je zal er vaak achter komen, dat de boosheid voortkomt uit onmacht. Om rustig te worden kan het volgende helpen:

• Adem uit, meestal houd je spanning vast in je lichaam en door rustig uit te ademen, drijft die spanning wat meer weg
• Tel tot tien (of twintig), dit lijkt misschien een cliché, maar tijdens het tellen denk je meestal ook na over je eigen reactie en het gedrag van je dier en krijg je de tijd om te bedenken hoe je het beter aan kan pakken
• Ga even weg uit de situatie en kom een tijdje later weer terug
• Stop met de oefening en kijk met een open blik naar de situatie, wat verwacht je nu precies van het dier? Onthoud dat dieren nooit iets expres doen, maar reageren op het gedrag van de mens, dus kijk ook goed naar je eigen emoties en probeer die onder controle te krijgen

Werk kort, maar krachtig

Het aanleren van gedrag werkt het beste, als je in korte sessies werkt. Het is fijner voor mens en dier om in vijf minuten een goed resultaat neer te zetten, dan na een half uur boos op te geven. Het dier zal dan het negatieve onthouden en de volgende keer minder enthousiast aan de oefening meewerken. In een korte tijd is er ook minder kans dat je je geduld gaat verliezen en dat is voor mens en dier beter. Het is voor beide ook leuker om een aantal keer per dag een korte sessie te oefenen, dan blijft het nieuw en spannend. De concentratie en interesse blijft dan ook langer en frustratie heeft minder kans om naar boven te komen.

Neem de tijd!

Als mens moet je vooral in gedachten houden, dat het aanleren van gedrag bij dieren veel tijd gaat kosten. Sommige honden kunnen bijvoorbeeld na twee keer zitten op het commando 'zit' en anderen hebben daar een aantal dagen/weken voor nodig. Blijf altijd met een open blik naar het dier kijken en probeer niets te forceren. Probeer verrast te blijven door het gedrag van het dier en beloon veel voor positief gedrag. Dan is de kans op het verliezen van geduld kleiner, omdat je gaat toewerken naar het positieve in de oefeningen. Geniet vooral van de omgang met dieren, want het is bijzonder dat zij zo graag met mensen willen werken en meedenken om een beloning te krijgen. Onthoud ook dat emoties menselijk zijn en dat boosheid daarbij hoort. Het is echter oneerlijk om een dier daarvoor te straffen, dus neem de tijd met het dier en dan zal altijd blijken dat zij gaan begrijpen wat er gevraagd wordt.