Dieren EHBO: Vogels

Ook onze gevederde vrienden in het kooitje in huis of in de tuin in een volière brengen gezelligheid. Ook zij kunnen ziek worden, of zich verwonden.

Volièrevogels

Om vogels goed gezond te houden is het noodzakelijk dat u ze voedsel van goede kwaliteit geeft, regelmatig hun hok schoon- maakt en de temperatuur, hoeveelheid licht, vochtigheid en ventilatie van hun omgeving steeds onder controle houdt. Ze moeten ook beschermd worden tegen loslopende katten en honden en zelfs tegen mensen die ze verkeerd behandelen. Door een goed gesloten kooi, zonder ontsnappingsmogelijkheden voorkomt men ongelukken als wonden en fracturen. Sommige vogels prefereren een kooi waar ze in en uit kunnen vliegen en blijven door meer beweging in een betere conditie.

Ziekten bij vogels

Bij elk verschijnsel dat op ziekte wijst, moet u allereerst alle aspecten van de dagelijkse verzorging controleren om te zien of er soms iets veranderd is — bijvoorbeeld bedorven voedsel of tocht. Kom niet in de verleiding om allerlei ‘genezende’ middelen tegen verlies van eetlust, veren of stemgeluid te gaan proberen. Hoewel vogels over het algemeen vrij geharde dieren zijn wordt door koude, vocht, tocht, een te krappe behuizing en vooral door onvoldoende voedsel hun weerstand dusdanig verlaagd, dat ze ziek kunnen worden.

Verschijnselen

• Algehele inactiviteit of slaperigheid.
• Verminderde eetlust.
• Ze zingen, praten en tjilpen minder.
• Geheel of gedeeltelijk gesloten ogen.
• Diarree of uitwerpselen met een abnormale kleur of consistentie.
• Opstaand verenkleed (dit wijst op afkoeling en is het meest markante teken dat een vogel ziek is).

U mag geen van deze verschijnselen veronachtzamen. Probeer zo snel mogelijk achter de diagnose en de wijze van behandelen te komen. Voordat u dit weet, kunt u alvast volgens onderstaande richtlijnen te werk gaan.

Eerste hulp bij ziekte

Verwijder het grit van de bodem van de kooi.

Zorg voor voldoende warmte (meestal 27° tot 32°C) zodat de veren van de vogel glad tegen het lichaam aan liggen. Hang hiertoe de kooi boven een verwarmingsdeken of radiator. Bedek ongeveer driekwart deel van de kooi met een doek om de warmte vast te houden. Leg een binnenthermometer in de kooi en verplaats de doek totdat de thermometer de gewenste temperatuur aangeeft. Zet een vogel nooit direct in het zonlicht, hierdoor kan de patiënt oververhit raken en sterven.

Geef de vogel rust door het vertrek te verduisteren. Als er een doek over de kooi ligt en de omgeving rustig en donker is gaat de vogel meestal slapen. Een vogel heeft ongeveer 12uur slaap per dag nodig. (Voor elk ziek dier is voldoende rust van essentieel belang).

Breng zo mogelijk verbetering in de voeding aan. Een vogel moet voortdurend blijven eten om in conditie te blijven.

Houd dagelijks bij hoeveel water de vogel drinkt, door het waterniveau aan het begin en aan het eind van de dag met elkaar te vergelijken.

Noteer dagelijks de hoeveelheid uitwerpselen die het dier produceert en bekijk hoe ze er uitzien. Dit is waardevolle informatie voor de dierenarts.

Dien alleen voorgeschreven medicijnen toe via het voedsel of het drinkwater. Als de vogel erg ziek is moet hij soms een injectie hebben, maar dat is de taak van de dierenarts.

Neem de vogel niet in de handen! De extra opwinding en de worsteling die ontstaat als de vogel ondeskundig wordt gevangen en vastgehouden kunnen erg schadelijk voor het zieke dier zijn en zelfs fataal aflopen.

Wacht niette lang voor u met het dier naar de dierenarts gaat. Zieke vogels hebben een speciale verzorging en behandeling nodig. Het is daarom misschien verstandig dat u, voordat u hem nodig hebt, alvast een dierenarts opzoekt, die zich op het gebied van vogels heeft gespecialiseerd.

Eerste hulp bij verwondingen

• Fracturen en wonden bij vogels zijn meestal het gevolg van schrikreacties van het dier, een te ruwe behandeling of een ongeval tijdens een ontsnappingspoging. Neem een gewonde vogel voorzichtig in de volle hand en stop hem, voor vervoer naar de dierenarts, in een klein, met watten of stof bekleed doosje. Probeer te voorkomen dat het dier gaat fladderen of zich te veel beweegt, door hem in het donker te zetten.
• Neem de vogel niet méér in de handen dan strikt noodzakelijk is.
• Bij kleine vogels, zoals parkieten en kanaries, is bloedverlies van meer dan enkele druppels al zeer ernstig. Druk zachtjes een gaasje of papieren tissue op de plaats van de bloeding
• om het bloedverlies zo gering mogelijk te houden.
• Vogels zijn zeer kwetsbaar en men kan een verwonding gemakkelijk verergeren. Laat de behandeling dus aan de dierenarts over.