Ringen en zenderproeven met dieren

Ringen en zenderproeven met dieren Vogels met ringen om de poten en zeehonden met zenders om de nek zien er niet fraai uit. Het mooiste is toch een niet door onderzoeksdrift van de mens aangekleed, maar natuurlijk dier. Vanwege de wens om meer van het gedrag van het dier te weten te komen, worden dieren toch regelmatig behangen met een zender.

Informatie over trekroutes

De technologie bestaat en de wens om te weten is aanwezig. Dat maakt dat we vogels behangen met zenders, zodat we weten hoe de trekroutes zijn en waar de trekvogel tussenstops maakt. De liefde voor de vogels en de wens om meer over ze te weten te komen maakt ook dat vogels ringen om de poot krijgen. Soms meer dan één. Sommige vogels lopen met wel zes verschillende ringetjes rond. Het is ballast voor het dier, maar levert informatie voor de vogeltellers op.

VVerschillende kleuren ringen

Het is geen gezicht en alles behalve natuurlijk, maar om onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden moeten vogels individueel herkenbaar zijn. Daarom krijgen ze verschillende kleuren ringen om de poot.

Drieteenstrandlopers en de garnalen

De drieteenstrandloper, hij komt in Nederland aan de kust voor, is een vogel die onderwerp van onderzoek is. Het is een kleine strandloper, die geen achterteen aan zijn pootje heeft. Daar dankt hij zijn naam aan. De vogel vangt zijn voedsel op het strand. Hij eet insecten en kleine kreeftachtigen, zoals garnalen. Hij rent achter de golfjes aan en pikt dan snel de op het strand achtergebleven garnaaltjes uit het zand. Hij loopt driftig achter het zich terugtrekkende water aan en loopt voor de opkomende golfjes uit. Daardoor zie je hem driftig heen en weer lopen. De vogel broedt op de Arctische toendra's en overwintert wat zuidelijker, langs de kust van ondermeer Nederland. Hij is voor Nederland een wintergast en doortrekker.

Bron: Cover boekBron: Cover boek

Groenlander in Afrika

Koos Dijksterhuis schreef over het onderzoek naar drieteenstrandlopers in het e-book Een Groenlander in Afrika. Daarin beschrijft hij ondermeer het ringen van de vogels. Dijksterhuis volgde de bioloog Jeroen Reneerkens die het onderzoek deed. Hij ringde vogels op Vlieland. Daar kregen alle gevangen drieteenstrandlopers een geel vlaggetje op de poot. In combinatie van andere kleuren ringen waren 1536 individuele vogels herkenbaar voor de bioloog. Het onderzoek leverde de onderzoeker een massa aan gegevens op over de trek en het leerde de bioloog dat de vogels niet gehinderd worden door de ringetjes. De overlevingskansen van vogels met ringen waren gelijk aan die van vogels zonder ringen.

Dierproeven

Biologen bezweren dat ook dieren die zenders op krijgen, daar geen hinder van ondervinden. Voor ze een zender op de rug krijgen, is er een lang proces van onderzoek aan vooraf gegaan. Een zender aanbrengen op een dier wordt gezien als een dierproef. Je mag het niet zomaar doen. Het onderzoek met de zender moet getoetst worden aan de Flora- en Faunawet, de Wet op de Dierproeven en er moet zich een ethische commissie over buigen. Voor de proef gelden voorwaarden:
  • een zender mag niet zwaarder zijn dan 3% van het lichaamsgewicht van het dier;
  • in uitzonderingsgevallen mag de zender 5 % zijn van het lichaamsgewicht;
  • er wordt vooronderzoek gepleegd;
  • de noodzaak van het onderzoek moet worden aangetoond.

Bron: Zeehondencrèche PieterburenBron: Zeehondencrèche Pieterburen

Gans met heuptasje

Er zijn voorbeelden te over van dieren met een zender, bijvoorbeeld:
  • gans met zender om de hals om aanvaringsrisico op Schiphol te onderzoeken;
  • grutto met geïmplanteerde zendertje, voor onderzoek naar broedgedrag;
  • grutto met zender in ‘heuptasje’, voor onderzoek naar vogeltrek;
  • grootoorvleermuis met zendertje, voor onderzoek naar veranderde leefomstandigheden door aanleg van de Centrale As in Friesland;
  • zeehond met zender en antenne, voor onderzoek naar gedrag en de populatie.

Stres bij zeehonden

Tegenstanders van de zenders op de dierenlijven spreken van stress bij de dieren als de zenders geïmplanteerd worden. De dieren moeten worden gevangen en de bevestiging van het zendermateriaal kost tijd. Dat levert veel stress op en de zenders op de lijven kunnen ook tijdens het dragen problemen opleveren. De zeehond zou bijvoorbeeld hinder ondervinden bij het duiken en jagen en daardoor vermageren. Het onderzoek met de zeehonden werd in 2007 gedaan door Imares en de Zeehondencrèche Lenie 't Hart in Pieterburen protesteerde destijds tegen de dieronvriendelijke onderzoeksmethode. In 2012 kreeg een motie tegen zenderonderzoek met zeehonden ruime steun in de Tweede Kamer. Een meerderheid stemde voor een mortuarium voor zenderonderzoek bij zeehonden.

Lees verder

© 2013 - 2024 Piejet, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Richel – onbewoond eiland bij Vlieland in de WaddenzeeRichel – onbewoond eiland bij Vlieland in de WaddenzeeDe Richel is een onbewoond eiland dat aan de zuidoostkant van Vlieland ligt. De grijze zeehond bivakkeert er graag en du…
Robbenbank – Blauwe Balg tussen Terschelling en AmelandRobbenbank – Blauwe Balg tussen Terschelling en AmelandDe Robbenbank is een zandplaat waar altijd robben op liggen. De Robbenboten beloven niet voor niets 100% zeehondengarant…
Zeehonden spotten op de WaddeneilandenZeehonden spotten op de WaddeneilandenDe Waddeneilanden herbergen een grote zeehondenpopulatie. Deze zeehondenpopulatie is echter niet altijd zo groot geweest…
Informatie over de zeehondDe gewone zeehond (Phoca Vitulina) heeft een lichaam dat uitermate geschikt is om zich voort te bewegen in het water. In…

Hoe emotioneel zijn dieren?Hoe emotioneel zijn dieren?Kunnen dieren emotioneel worden? Iedere honden- en kattenbezitter zal dat volmondig beamen. Elke hond kan toch boos, ang…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Zeehondencrèche Lenie 't Hart
  • Leeuwarder Courant
  • www.drieteenstrandloper.nl
  • www.vogelvisie.nl
  • De Volkskrant
  • Afbeelding bron 1: Cover boek
  • Afbeelding bron 2: Zeehondencrèche Pieterburen
Piejet (1.232 artikelen)
Laatste update: 09-12-2016
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.