Je paard op ijzers: is het nodig?
Overal om ons heen zien we paarden op ijzers staan in alle mogelijke mate en vormen. Je moet al heel geleerd zijn om te begrijpen welke functie ze allemaal precies hebben. Het gebeurd wel eens dat er ijzers gebruikt worden als het eigenlijk niet nodig is of het kan voorkomen worden met hoefschoenen. Lees dit artikel en komt zelf tot de beslissing of je al dan niet voor ijzers kiest. Sommigen spreken deze informatie tegen, anderen zijn het er dan weer mee eens.
Waar worden ze voor gebruikt?
In dit artikel haal ik twee voorbeelden aan waar ijzers bij worden gebruikt.
Buitenritten
Op wedstrijd
Veel paardeneigenaars laten ijzers onder de hoeven zetten als ze veel buitenritten maken.
Door buiten veel op asfalt te rijden, slijten de hoeven van hun paard sneller waardoor ze korter lopen en zelfs kreupel kunnen worden. Hun hoeven zijn dan gevoeliger geworden, zeker als er over kiezelstenen wordt gelopen. Veel eigenaars zijn dan bezorgd en laten er ijzers onder zetten. Meestal worden meteen alle vier de hoeven voorzien van ijzers, dit heet vierkant beslaan of rondom beslaan. Als ze dan weer buiten rijden, loop het paard weer helemaal goed en denken ze erover na om dan voor altijd ijzers eronder te laten zetten. Dit is een dure gelegenheid want de ijzers moeten om de 6 à 8 weken vervangen worden, afhankelijk van paard tot paard en welke activiteiten je ermee doet.
Als men een paard wilt uitbrengen op wedstrijd, worden er regelmatig ijzers geplaatst. Men is bang dat het paard zal uitglijden in het (natte) gras. Bijgevolg zet men er ijzers onder waarin plaats is voorzien voor pennen (kalkoenen) die erin gedraaid kunnen worden.
Op die manier zou het paard meer grip hebben in het gras.
Ondanks die voorzieningen gebeuren er nog steeds ongelukken door het uitglijden, zelfs met ijzers en kalkoen erin gedraaid.
De twee aangehaalde voorbeelden zijn slechts enkele situaties waarin overwogen wordt om ijzers te plaatsen. Ijzers worden ook gebruikt in andere situaties zoals hoefproblemen, peesproblemen of als preventie.
Maar is het nodig?
Om te beslissen of ijzers al dan niet nodig zijn, moet je beschikken over basiskennis van de werking van de hoef. Een hoef kan deels vergeleken worden met de voet van de mens.Net als wij zetten paarden eerst hun hielen op de grond en dan pas wordt er afgerold over de teen. De straal zorgt voor een schokdemping als deze de grond raakt, maar zorgt eveneens voor een goede grip op de ondergrond. Om de straal zijn werking te kunnen laten doen, moet deze gelijk zijn aan de hoefwand. De hoefwand zorgt eveneens voor de schokdemping.
In de hoefwand kan je een witte lijn opmerken. Bij het plaatsen van ijzers worden hierin de nagels geslagen. Door deze beschadiging kan de hoefwand mogelijk scheuren vertonen en kunnen er stukjes afbrokkelen. Het paard voelt er niets van als de nagels erin geslagen worden, pas als de hoefsmid ze per ongeluk ernaast slaat. Hier zal het paard op reageren.
In het midden van de hoef bevindt zich de hoefzool, deze is vaak de oorzaak van het moeilijk lopen van het paard. De hoefzool is, bij ijzers, het niet gewend om in contact te komen met eventuele oneffenheden op de grond. Om het paard hieraan te laten wennen, is het nodig om de buitenritten langzaam op te bouwen. Ook de straal kan in het begin gevoelig zijn, deze wordt na verloop van tijd harder.
Als de straal de grond raakt, krijgen de hoeven ‘het sein’ om te groeien.
Dit mechanisme zorgt ervoor dat de hoeven niet te snel afslijten. Als het toch voor enige ongemakken zorgt, kan de aanschaf van hoefschoenen overwogen worden. De natuurlijke werking van de hoef blijft behouden maar de hoefzool en de straal zijn niet gevoelig meer. De grip is minder sterk aanwezig maar ook in hoefschoenen is er plaats voorzien om kalkoenen in te draaien. Dit kan je gebruiken om op gras te rijden.
Tot slot
Aan jou om te beslissen of je wel of niet voor ijzers kiest. Bedenk wel dat het een dure investering is (dat zijn hoefschoenen ook maar deze gaan langer mee en je hebt ze niet altijd nodig) en of het nodig is dat je ze onder je paard laat zetten.