Hulpteugels bij het longeren

Longeren is een vorm van training die vaak wordt gebruikt bij jonge paarden. Op deze manier worden ze voorbereid op het werken onder het zadel. Ook oudere paarden kunnen getraind worden aan de longe. Het longeren wordt effectiever wanneer men hulpteugels gebruikt, maar welke hulpteugels zijn er allemaal en wat is de inwerking? Indien een paard zonder enige vorm van hulpteugels wordt gelongeerd is longeren niets meer dan een vorm van beweging geven. Als er wel een bijzet wordt gebruikt zal het paard bepaalde spieren trainen en zijn rug ontspannen, dit zal het rijden op den duur ook gaan bevorderen.

Het jonge paard voorbereiden

Bovenstaande betekent echter niet dat men een paard dat voor het eerst gelongeerd wordt meteen maar vast moet zetten met een hulpteugel. Erg belangrijk is dat het jonge paard eerst het longeren op zich onder de knie krijgt. Het paard moet begrijpen dat het in een cirkel om u heen moet lopen. Daarnaast moet het uw lichaamstaal en uw stemcommando’s begrijpen.

Pas als het onbeleerde paard zelfstandig kan lopen mogen hulpteugels worden gebruikt. Als u te snel begint met hulpteugels zal het paard al snel gaan leunen op deze teugels, waardoor het niet zelfstandig op vier benen leert lopen. Ook van belang is dat het jonge paard niet te lang achter elkaar belast mag worden. Houdt in het begin 10 a 15 minuten aan. Zorg er daarbij voor dat het paard even lang op de linker- als op de rechterhand wordt gelongeerd.

Let op: voor alle hulpteugels geldt dat ze niet te strak gezet moeten worden! Een paard moet niet in een houding gedwongen worden, maar enkel worden gestimuleerd. Dit betektent dat de druk van de teugel weg moet vallen als het paard in de goede houding loopt. Daarbij is het erg belangrijk dat u er, de eerste keer dat u met hulpteugels gaat longeren, iemand bijhaalt die verstand heeft van het longeren met deze bijzetteugel!

De volgende hulpteugels zullen in het artikel besproken worden:

• Bijzet
• Chambon
• Elastiek/halsverlenger
• Gogue
• Longeerhulp
• Pessoa

Bijzet

De bijzet is een eenvoudige teugel met een rubberen ring in het midden. De teugel zorgt voor een directe verbinding tussen het bit en de longeersingel. De inwerking van de teugel is afhankelijk van de hoogte waarop de teugel aan de singel wordt bevestigd. Belangrijk is om het paard goed voorwaarts te houden om te voorkomen dat het paard op de teugel gaat leunen. Als dit gebeurt zal het paard zijn rug en achterhand niet gebruiken.

Chambon

Deze hulpteugel gaat via het bit naar de oren van het paard. Vanaf de oren wordt de teugel bevestigd onder de buik van het paard. De chambon veroorzaakt druk op het hoofd van het paard zodra het paard zijn hoofd optilt en daarmee zijn rug wegdrukt. Zodra het paard in een voorwaarts neerwaartse houding gaat lopen zal de teugel verslappen, de druk wordt weggenomen. Op deze manier wordt het paard gestimuleerd om in een voorwaarts neerwaartse houding, en dus met een ontspannen rug, te gaan lopen. De inwerking van de chambon is relatief vriendelijk.

Elastiek/halsverlenger

Deze hulpteugel wordt bevestigd achter de oren van het paard, loopt door de bitringen, en wordt ten slotte met de onderkant of zijkant van de singel verbonden. Het nadeel van het gebruiken van de halsverlenger is dat het paard er al snel op gaat hangen en zijn rug niet gebruikt. Zorg dus dat het paard goed voorwaarts blijft.

Gogue

De gogue en chambon lijken wel wat op elkaar. Deze hulpteugel loopt vanaf de singel naar zowel het bit als de oren. De hulpteugel vormt hierdoor een driehoek . Als de gogue niet te strak vastgezet wordt, is het een vriendelijke hulpteugel. Het paard wordt in een houding gevraagd die naar het hals strekken neigt. Als het paard echter te diep zakt zal het zijn achterhand niet of nauwelijks gebruiken, het is daarom van belang om het paard goed actief te houden.

Longeerhulp

De longeerhulp is een eenvoudig touw dat om de rug bevestigd wordt. Het touw loopt via de rug, tussen de voorbenen door naar de bitringen. Het is een vriendelijke hulpteugel die ervoor zorgt dat het paard zijn hoofd niet te hoog of te ver naar voren kan houden. Het ruggebruik wordt hierdoor bevorderd.

Pessoa

De pessoateugel is meer dan een eenvoudige hulpteugel, het is een volledig harnas. Er loopt een teugel van het hoofdstel naar de zijkant/bovenkant van de longeersingel. Daarnaast loopt er een tweede teugel van het hoofdstel naar de longeersingel en van daar achter de benen van het paard langs. De teugel kan echter ook tussen de voorbenen van het paard bevestigd worden in plaats van achter de achterbenen langs. Doordat de teugel van het hoofd naar de achterhand loopt stimuleert de pessoa, in tegenstelling tot veel andere hulpteugels, ook de achterhand. Het nadeel is dat het paard in zijn mond getrokken wordt door zijn eigen beweging. Daarom wordt aangeraden om een jong paard eerst in de lage instelling (zie hieronder) te trainen.

Het voordeel van de pessoa is dat je hem op meerdere standen kunt instellen:

• Lage instelling: ter ontwikkeling en bevordering van de rugspieren.
• Midden instelling: voornamelijk ter ontwikkeling en bevordering van de bovenhalsspieren. Ook de achterhand wordt bij deze stand geactiveerd.
• Hoge instelling: de hals- en rughouding komt overeen met die tijdens het rijden. Het trainen op deze instelling bevordert de balans en kracht van de gangen.
• Dressuur instelling: deze instelling bevordert onder andere een hogere halshouding.

Bij de lage instelling wordt de pessoa vanaf het hoofdstel tussen de benen bevestigd. Bij de andere instellingen lopen de touwtjes vanaf het hoofdstel naar de zijkant van de singel en dan achter de achterbenen langs. Alleen de hoge instelling is geschikt om mee te galopperen.