Het leven van een nijlpaard

Na de olifant is het nijlpaard, samen met de neushoorn, het grootste landdier. In tegenstelling tot zijn naam stamt hij niet af van de paarden, maar is hij familie van de varkens.

Verschillende soorten nijlpaarden

De meest bekende nijlpaardensoort is het 'gewone' nijlpaard, maar er zijn ook nog andere soorten. Vroeger bestond er het Madagaskar nijlpaard. Maar deze is in de vorige eeuw uitgestorven.

Een soort die nu nog bestaat is het dwergnijlpaard. Deze lijkt net op een nijlpaardenjong, maar dat is hij niet. Hij is gewoon veel kleiner dan het 'gewone' nijlpaard. Hij weegt tussen de 180 en de 270 kilo. Hij leeft in zijn eentje en woont in West-Afrika.

Hoe ziet een ‘gewoon’ nijlpaard er uit?

Een nijlpaard heeft net zulke oren en lippen als een paard, en ook een beetje dezelfde soort kop. Veel mensen weten niet dat nijlpaarden zelfs een hinnikend geluid maken. Misschien dat dit de reden is dat de Grieken hem vroeger ‘nijlpaard’ hebben genoemd.
Maar zoals eerder genoemd is hij familie van de varkens. Waar je dit goed aan kunt zien is aan zijn rozige huidskleur en zijn korte pootjes.

In het water kunnen nijlpaarden zich beter bewegen, daar voelen ze zich minder zwaar. Hun lichaam heeft zich goed aan het leven in water aangepast. Zijn ogen, oren en neus zitten bovenop zijn snuit. Zo hoeft hij maar een klein stukje uit het water te komen om zijn omgeving in de gaten te houden.

Een nijlpaard weegt ongeveer 3000 kilo en kan 4,5 tot 5 meter lang en 1,5 meter hoog worden.

Het leven van een ‘gewoon’ nijlpaard

Nijlpaarden zijn heel sociaal. Ze leven in groepen, van ongeveer vijftien dieren. Maar soms heeft een groep wel 150 leden. De groepen bestaan uit moeders met jongen, of uit vrijgezelle mannetjes. Van de mannetjes is er één de baas. Hij heeft het voor het zeggen in het gebied waar hij woont. Zo'n gebied heet een territorium. Hij geeft de grenzen van zijn territorium aan met poep. Tijdens het poepen zwaait hij heel snel met zijn staart. Zijn poep vliegt dan alle kanten op. Andere mannetjes kunnen dan ruiken dat in dit gebied al een mannetje de baas is. Soms proberen andere mannetjes de baas van een gebied te worden. Nijlpaarden zijn normaal niet zulke vechtersbazen, maar op zo'n moment kan het er wild aan toegaan. De mannetjes gebruiken bij het vechten hun vier hoektanden. Deze kunnen wel 40 centimeter lang worden. Veel mannetjes zitten onder de littekens. Vaak gaat één van de mannetjes dood tijdens zo'n gevecht. Wanneer de verliezer het gevecht overleeft, hoort hij niet meer bij de groep. Hij moet dan in zijn eentje verder leven.

Overdag liggen nijlpaarden lekker in het water. Hier zijn ze beschut tegen de zon. 's Nachts komen ze aan land om te eten. In het wild worden ze gemiddeld 10 tot 15 jaar.

Leefgebied

In het grootste deel van Afrika ten zuiden van de Sahara komen nijlpaarden voor, vooral op plaatsen waar veel water en plantengroei is. Er leven ongeveer 157.000 nijlpaarden in het wild op dit moment.

Eten

Nijlpaarden zijn grazers. Ze vinden grassen die op het land groeien lekkerder dan waterplanten. Daarom gaan ze ook vaak op zoek naar weilanden, vooral ’s nachts. Ze eten ook knollen, wortels en bladeren. Een nijlpaard moet elke dat veel eten, ongeveer 70 kilo.
’s Nachts zien ze niet zo veel, dan volgen ze de poepsporen die ze op weg naar het eten hebben gemaakt, om de weg terug te vinden naar hun water. Soms lopen ze wel 30 kilometer op zoek naar voedsel.

Jonge nijlpaardjes

Vrouwtjes worden vaak voor het eerst moeder als ze ongeveer 9 jaar houd zijn. De nijlpaardbaas van hun territorium zal dan met ze paren, meestal in het water en rond februari en augustus.

Ongeveer 7 tot 8 maanden later wordt het nijlpaardenjong geboren. Het vrouwtje zondert zich dan een poosje af van de rest en bevalt in ondiep water of aan de oever. Daar krijgt ze 1 jong van ongeveer 40 kilo. Na 2 weken gaan moeder en jong terug naar de groep.

Vijanden van het nijlpaard

Het nijlpaard heeft maar weinig vijanden. Heel soms worden ze aangevallen door een leeuw. Voor krokodillen hoeven ze niet bang te zijn. Nijlpaarden zijn veel te groot voor hen, wel raken nijlpaarden snel in paniek. Zo zijn ze bijvoorbeeld bang voor mensen die met opgeheven hand op een groep afrennen. De nijlpaarden worden dan zo bang dat ze elkaar zelfs vertrappen tijdens het vluchten.

De grootste bedreiging van de nijlpaarden is de mens. Deze maken het leefgebied van de nijlpaarden kapot. Mensen die in de buurt wonen van nijlpaarden jagen ook op hen om hun vlees. Omdat een nijlpaard zo groot is kunnen ze er lang mee vooruit. Gelukkig is de jacht op nijlpaarden erg gevaarlijk, want een nijlpaard kan een mens gemakkelijk aan. Maar vaak vluchten ze gewoon.