Wat is een gerbil?
De gerbil is een actief, nieuwschierig en creatief knaagdiertje. De gerbil is makkelijk te verzorgen en overdag vrijwel altijd wakker en actief. Je kunt een gerbil met wat liefde, aandacht en geduld volledig handtam maken. Het is ook nog eens bijzonder leuk om te zien, hoe creatief gerbils zijn met een wc-rol of een paar papier- of hooisnippers, die in hun bak zijn neergelegd. De gerbil is dan ook een zeer geschikte keus als huisdier.
Woestijnrat of springmuis
De gerbil is een knaagdier, die ook wel renmuis, springmuis of woestijnrat wordt genoemd. De gerbil is vanaf zijn kop tot het begin van zijn staart gemeten, ongeveer 12 cm lang. Zijn met donshaar bedekte en gepluimde staart is ook nog eens zo'n 6 tot 11 cm lang. De gerbil heeft een korte, brede kop en een spitse neus. Aan elke voet heeft hij 5 zwarte nagels en hij staat vaak rechtop zijn achterpoten. Zijn voorpoten gebruikt hij, om voedsel vast te pakken. Aan de binnenkant van zijn oog heeft hij een roodbruine klier, die vocht produceert waar hij zich ook mee kan wassen.
De gerbil toont zijn opwinding en/of boosheid door met zijn achterpoten te trommelen, wanneer hij stijf rechtop zijn achterpoten staat. Boksen met de voorpoten kan zowel speels als driftig bedoelt zijn. Gerbils communiceren met elkaar, door een nauwelijks hoorbaar piepgeluid naar elkaar te maken.
Aangepast aan het extreme woestijnklimaat
De gerbil komt oorspronkelijk uit steppe en half-woestijngebieden in Mongolië en Noord-China. Hij is dan ook aangepast op extreme klimaten, heet/koud en droog. De gerbil is hierdoor ook gemakkelijk te verzorgen, aangezien hij behoorlijke vochtreserves kan opslaan en zelden urineert. Ook zijn ontlasting is droog. In de woestijn zijn niet veel dieren, dit komt doordat ze niet kunnen overleven in het extreme klimaatgebied. Hierdoor heeft de gerbil daar niet veel vijanden. De vijanden die er wel zijn, de slang en de roofvogel bijvoorbeeld, kan hij makkelijk ontwijken door zijn wonderbaarlijke springkunsten. Hij heeft dan ook niet voor niets de bijnaam "springmuis" gekregen.
In zijn oorspronkelijke leefomgeving brengt de gerbil de koudste en heetste momenten van de dag in zijn hol door. Zijn hol heeft hij zelf gecreëerd door tunnels onder de grond te graven, hierin ontbreekt het hem absoluut niet aan creativiteit en vaardigheid. Ieder moment van de dag, die hij wakker doorbrengt is hij actief bezig met graven en rennen en springen, overleven dus. De gerbil is van nature heel nieuwschierig en geïnteresseerd in alles wat hij tegen komt. Daarom is het ook echt een aanrader voor de gerbil als huisdier, om een wc-rol of iets dergelijks in zijn bak neer te leggen. In een mum van tijd, zal dit door hem verwerkt worden in één van zijn gangenstelsels. Heel leuk om te zien. De gerbil is dan ook echt een leuk dier om als huisdier te houden. Overdag is hij vrijwel altijd actief, makkelijk te verzorgen en handtam te krijgen met voldoende geduld en liefde.
De gerbil aanschaffen en verzorgen als huisdier
Als je ervoor kiest om een gerbil als huisdier aan te schaffen, dan kun je het beste naar een hobbyfokker gaan. Hier kun je de ouders te zien krijgen en op je gemak de gezondheid van de gerbil controleren. Dit kun je controleren, door op het volgende te letten:
- Zijn de oogjes helder en schoon?
- Heeft hij geen rare kale plekken in zijn vacht?
- Is het neusje schoon en droog en constant in beweging?
- Lopen de tandjes mooi recht en zie je ze niet, als zijn mondje gesloten is?
- Heeft hij zachte en schone donshaartjes op zijn oren?
- Is de staart behaard, met een plooiend uiteinde?
- Komt hij fit en gezond op je over? (gerbils doen soms alsof, voor hun vijanden)
Sociale dieren
De gerbil is een sociaal dier. Als je besluit om een gerbil als huisdier aan te schaffen, zorg er dan voor dat je er zoiezo 2 gerbils bij elkaar in een bak laat wonen. Doe je dit niet, dan zal hij stokongelukkig worden in zijn eentje. Dat wil je vast niet. Zorg er alleen wel voor, dat het bij 2 blijft. Vrouwtjes zijn vooral erg dominant en kunnen niet met meer dan 2 vrouwen tegelijk op 1 plek wonen, anders wordt het geheid oorlog. Bloederige gevechten zullen het resultaat zijn. Dus 2 vrouwtjes, of 2 mannetjes bij elkaar is het beste.
Een goede bak voor je gerbil
Zorg voor een ruime glazen bak voor je gerbil. Het liefst een aquarium van circa 80 bij 40 cm. Sluit de bovenkant goed af, bijvoorbeeld door een stuk gaas te spannen. Doe je dit niet, dan heb je grote kans dat je gerbil ontsnapt door er simpelweg uit te springen. Ja, dat kunnen ze echt. De bodem kun je bijvoorbeeld met een dikke laag hooi bedekken. Hier kunnen je gerbils zich mooi op uitleven, met het graven van tunnels. Ook een leuk idee is, om een stenen huisje te plaatsen in de bak. Geen plastic, dit knagen ze helemaal kapot en de stukjes plastic zijn niet echt prettig in hun darmkanaal. Zorg dus ook voor een stenen drink- en/of voerbak. Verder kun je de gerbils blij maken met takjes of lege wc-rollen. Ze vermaken zich hier prima mee. Let goed op, dat je de bak van je gerbil, nooit in de zon of in de tocht neerzet. Ook al is de gerbil goed aangepast op extreme klimaatsomstandigheden, toch kan hij zonder de bescherming die hij daarvoor zoekt in zijn ondergrondse gangen, niet tegen extreme tocht en/of hitte.
De bak hoef je maar 1 keer in de 3 weken te verschonen. Doordat de gerbils amper urineren en droge ontlasting hebben, blijft de bak lekker lang schoon en fris, ideaal. Uiteraard moet je wel dagelijks het water controleren en verversen. Ook de voerbak moet schoon en voldoende gevuld zijn iedere dag. Voor de lichamelijke verzorging, zorgt je gerbil zelf. Dus geen piepkleine nageltjes knippen en ook geen vacht die geborsteld moet worden. De gerbil is een zeer zelfstandig redzaam dier wat dat betreft. Nogmaals, ideaal.
Wat eet en drinkt een gerbil?
Er is speciaal voer voor gerbils verkrijgbaar in diverse dierenspeciaalzaken en tuincentra. Hamstervoer is overigens ook goed, maar absoluut geen konijnenvoer. De gerbil is een planteneter, hij is dan ook dol op allerlei soorten fruit en groenten. Geef ze dit af en toe als extraatje, te veel hiervan kunnen ze niet goed verdragen. Enkele voorbeelden van extra tussendoortjes, die je kunt geven zijn:
- witlof
- bloemkool
- paprika
- wortel
- andijvie
- komkommer
- rauwe of gekookte aardappel
- appel
- peer
- banaan
- mandarijn
- druiven
Leg geen zoutstenen om op te knagen in de bak neer voor je gerbil, gerbils kunnen niet goed tegen zout. Dit is heel slecht voor hun nieren.
Je gerbil handtam maken
Met veel liefde, geduld en aandacht, is het mogelijk om je gerbil handtam te maken. Dit lukt vooral bij jonge gerbils, vrij gemakkelijk. Bij volwassen gerbils kan het iets langer duren, maar het is mogelijk. Begin hier niet meteen de eerste dag mee, als je ze in huis hebt gehaald. Wacht een paar dagen, tot ze tot rust zijn gekomen in hun nieuwe leefomgeving. Tenminste, indien je de gerbils elders vandaan hebt gehaald. Begin hierna voorzichtig, door iedere dag even je hand een paar keer in hun bak te steken. Heel voorzichtig, zodat ze niet meteen schrikken. Leg je hand gewoon even rustig op het hooi en laat ze even snuffelen, als ze dit durven. Geen voer in je hand stoppen, grote kans dat je dan gebeten wordt. Als je denkt dat het tijd is om ze voorzichtig een keer op te pakken, doe dit dan heel langzaam en met beleid. Niet vanaf de bovenkant proberen om ze te grijpen, dan schrikken ze zeker weten. Roofvogels pakken hun prooi namelijk ook op deze manier en het zit er toch van nature in, om hier voor te vluchten. Dat zal ze hoogstwaarschijnlijk ook lukken in de meeste gevallen, dus bespaar jezelf hiermee ook een hoop gedoe.
Pak een gerbil ook liever nooit bij zijn staart vast. De staart kan afbreken en zal nooit meer aan groeien. Als het echt niet anders kan, pak dan de staart bij het basisgedeelte vast. Dit gedeelte is het stevigste.
Voortplanting
Een gerbil is 8 weken na de geboorte al geslachtsrijp. Heb je een nest met jongen, dan is het verstandig om al vroeg het geslacht te bepalen en zo de gerbils te scheiden om verdere voortplanting op korte termijn te beperken.
Je kunt het geslacht bepalen, door de afstand tussen de anus en de geslachtsopening te bepalen. Dit kan het beste als de gerbil zo rond de 10 dagen oud is, omdat de vacht dan nog niet zo lang is. Bij een vrouwtje zie je 8 kale plakken op de buik, hier komen straks de tepels. De afstand tussen de anus en de geslachtsopening is bij mannetjes groter.
Draagtijd en kraamtijd
De draagtijd van een gerbil is tussen de 21 en 44 dagen. Meestal werpt het vrouwtje een nest van 4 tot 6 jongen. Maximaal is dit aantal ongeveer 12, maar dit komt dus niet vaak voor. Ongeveer 20% van het nest, overleeft niet. Soms eet het vrouwtje zelfs haar jongen op. Zo zorgt ze ervoor, dat het nest schoon blijft en er voldoende voedsel voorradig zal kunnen blijven.
Je kunt niet veel merken aan het vrouwtje, wanneer ze zwanger is. Alleen dat het mannetje vaak enkele dagen voor de bevalling, door haar wordt geweert uit het nest. Je kunt het vrouwtje helpen, door haar extra eiwitten te voeren. Deze zitten bijvoorbeeld in kattenbrokjes en meelwormen.
Gerbils worden kaal, doof en blind geboren. Ongeveer 8 dagen na de geboorte, beginnen ze uit het nest te komen om de wereld om zich heen te gaan ontdekken. Ze zien dan alleen nog niets, tot ongeveer 15 dagen na de geboren. Dan gaan de oogjes open. De moeder zoogt haar jongen 4 weken lang. Verder verzorgen het mannetje en het vrouwen de jongen samen. Na 28 dagen kunnen de jongen weg bij de moeder. Het is verstandig om dit te doen, voordat de jongen 8 weken oud zijn en dus geslachtsrijp. Gerbils worden in gevangenschap gemiddeld 3 tot 5 jaar oud.