De stalling van je paard

Ben je op zoek naar een geschikte stal voor je paard, of wil je er zelf één bouwen, dan is het handig op een aantal zaken te letten. Hierover gaat dit artikel.

Ligging

Zorg dat er een goede doorgang naar de wei is en de afstand naar je huis (of van degene die toezicht houdt) niet te ver is. Ook moet de stal natuurlijk niet te dicht bij een (drukke) weg liggen.

Gezellig samen

Je kunt het paard alleen in een box stallen, of in een loopstal samen met andere paarden. Dit laatste sluit meer aan bij de natuur van het paard, dat nu eenmaal een kuddedier is, en zo heeft hij bovendien meer beweging. Er dient in dat geval wel goed opgelet te worden of het ‘klikt’ tussen de paarden en zij elkaar niet verwonden, elkaars voer opeten e.d. Als een paard alleen staat, is het belangrijk dat hij wel zicht op andere paarden heeft.

Afmetingen en vergunning

Als je een eigen stal wilt kun je de stal het beste door een erkende stalbouwer laten bouwen.
Voor het bouwen van een stal is een vergunning van de gemeente nodig.
Je kunt een bestaand gebouw ombouwen, of een geheel nieuwe stal bouwen.
Er zijn in Nederland geen wettelijke voorschriften voor de afmetingen van een paardenstal. In Duitsland gelden de FN-richtlijnen. Volgens deze richtlijnen dient de grootte minimaal te zijn: schofthoogte van het paard x 2². Dus voor een paard van 1.70 m hoog komt dit neer op: 1.70 x 2 = 3,4 x 3,4 – 11,56 m². Als je minimaal 12 m² per paard per stal aanhoudt zit je dus altijd wel goed. Een paard kan dan eventueel liggen. Hoewel een paard niet vaak gaat liggen is het belangrijk dat het paard de mogelijkheid hiertoe heeft. Paarden slapen soms liggend, al is het maar voor een paar minuten en alleen in het bijzijn van andere paarden (die waken) omdat ze zich dan ‘veilig’ voelen. Een stal zal (afhankelijk van de grootte van het paard) minimaal iets van 3 meter hoog moeten zijn.

Vloer

Vloeren worden meestal uitgevoerd in gewapend beton. Het beton in een paardenstal moet stroef zijn om uitglijden van de dieren te voorkomen. Afhankelijk van het gebruik laat men de vloer iets aflopen, bijvoorbeeld 1 à 2 cm per meter, in verband met de afvoer van gier (mestvocht) en water. In de Wet Bodembescherming is bepaald dat er geen emissie naar de bodem (grondwater) mag optreden. Daarom zijn in principe klinkers of tegels in paardenboxen niet toegestaan. Toch worden ze nog veel gebruikt. Door een afvoerputje loopt de urine e.d. dan in de grond.

Deuropening en ramen

Het verdient de voorkeur de stal met de voorkant naar het zuiden te plaatsen, en niet op de windzijde. Ook is het fijn als het dier iets interessants heeft om op uit te kijken.
De deuropening moet zo groot zijn dat het paard er gemakkelijk door kan, dus minstens anderhalve meter breed en 2,25 m. hoog. De meeste losse stallen hebben twee deuren, een onder en een bovendeur. Beide deuren moeten 180 º open kunnen draaien zodat ze tegen de wand kunnen worden vastgezet.
Voor eventuele (glazen) ramen dient een ijzeren rasterwerk te worden bevestigd.

Voer- en drinkbakken

Een voerbak is niet noodzakelijk, het paard kan ook uit een emmer gevoerd worden. Een vaste ingebouwde voerbak moet op borsthoogte zijn aangebracht, moet makkelijk schoon te maken zijn en breed en diep genoeg zijn. De automatische drinkbak moet ver genoeg van de hooi- en voerplaats verwijderd zijn, opdat hij niet steeds vol voedselresten komt te zitten.

Overige eisen

Alle elektrische leidingen, stopcontacten e.d. moeten uiteraard buiten bereik van het paard worden aangebracht.
Verder moet de stal voldoen aan bepaalde ventilatie-, isolatie- en drainage-eisen.
Er mogen maximaal 10 paarden hobbymatig gehouden worden. Maar de grens tussen hobbymatig en bedrijfsmatig heeft met meer factoren te maken. Bij bedrijfsmatige paardenhouderij krijgt je te maken met een milieuvergunning en een mestwet.

Onderhoud/bodembedekkers

In de winter is het zgn. potstalsysteem erg handig. Dit houdt in dat elke dag alleen de verse drollen verwijderd hoeven worden en eventueel erg natte plekken, en daarna een laag vers stro wordt bijgestrooid. Dan blijft er een onderlaag liggen die isolerend werkt, dus lekker warm en zacht is voor het paard. De stal hoeft dan slechts één keer in de zoveel weken of zelfs maanden, afhankelijk van de tijd die het paard op stal staat, geheel te worden leeggehaald en van vers stro voorzien.
Als het paard in de zomer ook op stal staat dient vaker volledig te worden uitgemest met oog op worminfectiegevaar. Veeg stro dat nog helemaal schoon is even aan de kant als je het vieze stro eruit haalt, zodat dit daarna weer gebruikt kan worden.
Stro is een prima stalbedekking. Je hebt verschillende soorten, maar tarwestro is het meest gebruikt vanwege de prijs/kwaliteitverhouding. Let op de kwaliteit van het stro, dat het mooi geel is, niet te stoffig en vooral niet beschimmeld.
Er zijn ook andere bodembedekkers dan stro, zoals vlas, zaagsel, hennepstrooisel en turfmolm. Zand is goed voor een paard dat door ziekte veel ligt, omdat dit zachter is dan de andere bedekkers. Verder is het niet zo geschikt vanwege het risico dat het paard zand binnen krijgt.
Vlas is duurder dan stro, maar doordat het beter absorbeert blijft het langer droog, dus hoeft minder vaak uitgemest te worden. Het is ook minder stoffig en het is lekker warm. Je hebt er uiteindelijk ook een minder grote mesthoop door. Het is alleen niet zo goed als het paard er (veel) van eet. In dat geval is het toch handig wat stro bij te strooien opdat hij wat te knabbelen heeft.
Het voert te ver hier nu alle voor- en nadelen van de verschillende soorten te bespreken. Hierover is o.a. meer te vinden op infonu.nl, in het artikel ‘bodembedekking paardenstal’.
Bij verandering van stalstrooisel is het belangrijk goed op het gedrag van het paard en de samenstelling van zijn mest te letten, want een paard heeft nu eenmaal een gevoelige maag en elke verandering kan hierop invloed hebben.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie over huisvesting van paarden, de bouw van paardenstallen, de benodigde vergunningen etc. op:
www.pv.wur.nl, vervolgens doorklikken naar; 'producten', 'boeken', invullen nr. '33', klikken op 'handboek huisvesting paarden'.