De lijger, een enorm hybride roofdier
De lijger is een "hybride" dier. Een hybride is een kruising tussen twee verschillende diersoorten. In dit geval betreft het een kruising tussen een mannelijke leeuw en vrouwelijke tijger. In de natuur kunnen deze twee diersoorten elkaar haast niet tegenkomen. Deze roofdieren leven namelijk grotendeels ver van elkaar vandaan. Hierdoor bestaan er geen lijgers in het wild. Met behulp van fokprogramma's, kunnen onderzoekers een lijger creëren. Dit is mede mogelijk vanwege de sterke overeenkomsten in het DNA. Lijgers zijn groter dan leeuwen en tijgers. Hiernaast hebben zij een andere lichaamsbouw als gevolg van de genetische kruising. Tussen een mannelijke tijger en leeuwin is er óók een kruising mogelijk. De hybride die hieruit ontstaat heet een "teeuw" of "tigon".
De lijger
Het ontstaan van hybride diersoorten in het wild
Een aanzienlijk aantal wilde diersoorten kunnen elkaar in de natuur niet tegenkomen. Dit is vanwege het grote verschil in habitat. Ze worden bij circussen en dierentuinen op een onnatuurlijke wijze bij elkaar gebracht. Dit heeft te maken geografische factoren, waarbij de dieren soms duizenden kilometers verplaatst worden. Echter kunnen ze soms wel dezelfde genetische voorouders hebben, ondanks de locatie waar ze gevangen zijn. Van verscheidene diersoorten is er een spreiding ontstaan vanwege migraties in het verleden. Verschuivingen tussen continenten en klimaatsveranderingen hebben dit veroorzaakt. Omdat deze diersoorten wel de zelfde genetische voorouders hebben, kunnen een aantal soorten met elkaar paren en voor nageslacht zorgen. Hoe meer de dieren genetisch op elkaar lijken, hoe eenvoudiger het is om een hybride te creëren. Wanneer ze genetisch teveel van elkaar verschillen, is er geen nageslacht mogelijk. Het nageslacht heeft veelal kenmerken die terug te vinden zijn in beide ouders. Het komt regelmatig voor dat het nageslacht van een hybride gebreken heeft. Echter lijken een aantal andere eigenschappen zelfs een voordeel te kunnen zijn voor het nageslacht.
De positieve en negatieve eigenschappen die hybrides kunnen hebben
Hybrides kunnen een evolutionair voordeel hebben en hiermee de overlevingskans van hun soort vergroten. Dit is in het verleden aangetoond met de verspreiding van een aantal soorten zonnebloemen. Afstammelingen van de gewone zonnebloem en prairie zonnebloem, komen op gebieden voor waar de "ouders" niet kunnen groeien. Katachtige hybrides blijken echter regelmatig onvruchtbaar te zijn. Hierdoor hebben ze de kans niet om hun eventueel waardevolle genen te verspreiden. Hun gedrag is een andere oorzaak dat voortplanting in de weg kan staan. Sommige hybrides paren slechts met katachtigen die een specifieke vachtkleur hebben. Overigens kan het voorkomen dat ze een ander slaapritme hebben en hierdoor de kans klein is dat er gepaard wordt. Omdat zulke kruisingen tussen katachtigen problemen met zich meebrengen, zijn hierover discussies ontstaan.
Het ontstaan van een hybride tussen een leeuw en tijger
De lijger is een hybride tussen een mannelijke leeuw en een vrouwelijke tijger. De Engelse benaming voor het dier is "liger". De verschillende roofdieren komen elkaar in het wild niet tegen. De tijger leeft grotendeels als individu, terwijl de leeuw bekend staat als een roofdier die in troepen leeft. Tijgers hebben hierdoor een andere vacht, waardoor ze in hun omgeving minder opvallen. Leeuwen worden gemiddeld groter vanwege de grote prooidieren waar ze op jagen. De jachtinstincten van de roofdieren verschillen vanwege hun eigen unieke leefomgeving. Wat deze twee roofdieren wel gemeenschappelijk hebben, is hun DNA. Het DNA dat ze hebben lijkt namelijk enorm op elkaar omdat ze dezelfde voorouders hebben. Hierdoor is een hybride tussen de twee diersoorten mogelijk. Om de hybride te kunnen creëren, is men gedwongen om de dieren uit hun natuurlijke habitat te halen. Hierna worden ze bij elkaar gebracht zodat ze met elkaar kunnen paren.
De gigantische afmetingen van lijgers
Mannetjes lijgers kunnen meer dan 400 kilo wegen. Een lijger genaamd "Nook" haalde zelfs een gewicht van rond de 550 kilo. De totale lengte van een lijger kan rond de drie meter bedragen. Dit maakt hem de grootste katachtige die op aarde voor komt. De oorzaak van deze opvallende groei is vanwege het feit dat bepaalde genen geactiveerd of gedeactiveerd worden. Deze genen hebben normaal gesproken een tegenovergestelde functie. De genen zijn oorspronkelijk al aanwezig bij de leeuw en tijger. Bij de lijger worden de desbetreffende genen ontregeld. Het gewicht zorgt ervoor dat de dieren langzamer zijn dan leeuwen en tijgers. Dit kan ten nadele zijn van zijn gezondheid.
Een hybride tussen een leeuwin en mannelijke tijger
Een kruising tussen een leeuwin en een mannelijke tijger, brengt een andere type hybride voort. Dit schepsel heet een teeuw. In het Engels staan de dieren bekend als "tigons". Ze zijn kleiner dan lijgers en kunnen zich hierdoor sneller voortbewegen. Hun afmetingen zijn vergelijkbaar met de grootte van normale tijgers en leeuwen. Ze missen grotendeels de manen die lijgers wél kunnen hebben. Hiernaast kunnen ze de vlekken en strepen van beide diersoorten op hun vacht hebben. Hun vacht is wat donkerder dan de vacht van lijgers. Beide diersoorten hebben het brulgeluid van beide ouders weten te erven. Hierdoor kan het lastig zijn om de twee hybrides van elkaar te onderscheiden. Soms komt het voor dat er een nageslacht ontstaat tussen een hybride en een normale leeuw of tijger.
Reactie
Betty Hagebeek, 01-01-2018
Ik heb eigenlijk meer een vraag. Je leest overal dat vooral in katachtigen dat de mannetjes de eerste 4 tot 5 generaties onvruchtbaar zijn. Wat is daar nu precies de oorzaak van? Het DNA ligt zo dicht bij elkaar dat het lukt ermee te fokken waarom dan niet meer met de hybride kater terwijl de poezen meestal wel vruchtbaar zijn.
Met vriendelijke groet,
Betty Hagebeek
Reactie infoteur, 04-01-2018
Beste Betty,
Ik vermoed dat het te maken heeft met het feit dat het vrouwtje twee X chromosomen heeft en het mannetje een X en Y chromosoom. Een X chromosoom kan mogelijk de fouten van de andere X chromosoom opvangen. Of dit hier ook van toepassing is weet ik echter niet 100% zeker, maar ik meen dit jaren geleden gelezen te hebben.
Met vriendelijke groet, Tijger3