Hoe vind ik een goed bit voor mijn paard?

Elk paard dat bereden wordt heeft een hoofdstel om. De belangrijkste delen van een hoofdstel zijn de teugels en het bit. Zonder een bit neemt de controle die je hebt over je paard af. Er zijn veel verschillende soorten en maten bitten. Het is afhankelijk van de tak van de paardensport die je beoefent welk type bit je het beste kunt kopen.

Wat zijn de twee belangrijkste zaken bij het kiezen van een bit?

Er zijn twee zeer belangrijke dingen waaraan elk bit moet voldoen:

• Een bit moet comfortabel in de mond liggen voor het paard
• Door middel van een bit moet de ruiter een redelijke controle kunnen houden over het paard

Wel of geen bit?

Er zijn veel mensen die zeggen dat je beter paard kunt rijden zonder bit. Wanneer een paard echt wil wegrennen hou je hem toch niet tegen met zo'n stukje ijzer in de mond. Toch zorgt een bit er in een noodsituatie voor dat je je paard weer sneller onder controle kunt krijgen. Paarden zijn van nature vluchtdieren, als ze ergens van schrikken rennen ze meestal weg. Voor bange paarden is het te riskant om zonder bit te gaan rijden.

Bij paarden die heel rustig zijn en er in 99% van de keren niet vandoor gaan is het zeker een goede optie om zonder bit te gaan rijden. Een bit kan ervoor zorgen dat er schade ontstaat in de mond doordat het bit verkeerd gebruikt wordt of verkeerd past. Om de schade zo min mogelijk te houden moet je altijd zorgen voor een goed passend bit!

Soorten bitten

Er zijn zeer veel verschillende soorten bitten. Voor elke tak van de paardensport kan er weer een ander bit gebruikt worden. Er zijn: Engelse bitten, westernbitten, menbitten en drafsportbitten.

Trensbitten

De trensbitten zijn een onderdeel van de Engelse bitten. Het is de meest gebruikte variant. Ze werken in op de tong, de mondhoeken en de lagen. De trensbitten hebben een zeer directe werking. Het paard voelt precies wat jij doet, wanneer jij zacht bent in de hand zal hij het zacht voelen. Trensbitten zorgen ervoor dat de ruiter meer controle heeft door het hoofd omhoog te brengen. In de meeste gevallen wordt een paard beleerd met een trensbit.

Pelhams

Een pelham wordt minder vaak gebruikt dan de trensbitten. Het is ook een Engels bit. Een pelham wordt vooral gebruikt bij showpaarden of paarden die op heel hoog niveau bereden worden. Het is een handige optie wanneer de paardenmond te klein is voor een stang en trens. In de Nederlandse topsport is een pelham echter verboden! Dit bit heeft een inwerking in de paardenmond, achter de oren en in de kingroeve. De pelham bestaat uit een mondstuk, twee bitringen, scharen en een kinriempje. Het bit maakt gebruik van een hefboomwerking.

Waar moet je op letten bij het kopen van een bit?

Er zijn zeer veel verschillende bitsystemen. Normaal gezien kun je het beste zoeken naar het zachtst mogelijke bit dat voor jou en je paard goed te gebruiken is. Er zijn onder andere bitten die de vorm van de mond volgen. Dit zijn bijvoorbeeld: een dubbel gebroken watertrens en een pelhambit met een lichte tongboog. Het is per paard verschillend welk bit hem het beste ligt. Veel paarden reageren zeer goed op een trensbit. Je moet erop letten dat de paarden kalm, meewerkend en tevreden blijven.

Wanneer je paard overdreven veel op zijn bit kauwt en veel schuim aanmaakt kan het zijn dat het bit niet goed passend is. Het is een teken van stress. In een normale situatie zal een paard dat geconcentreerd is een klein beetje schuimen en op zijn bit kauwen. Deze paarden zullen met een licht contact al goed op je hulpen reageren. De schuimproductie hoeft niet perse een teken te zijn van stress. Het kan ook zijn dat je paard last heeft van een overgevoelige reactie heeft op de metaalsoort. In dit geval zijn er een aantal dingen die je kunt doen om het voor je paard weer fijner te maken.

• Een optie is om een bit te kopen van gevulkaniseerd rubber, het kan zijn dat je paard dit fijner vindt
• Je kunt een bit kopen van roestvrij staal. Dit is een metaalsoort waar geen smaak aan zit
• Wanneer je niet denkt dat je paard allergisch is kun je er voor proberen te zorgen dat je paard het bit met iets fijns associeert. Je kunt je paard bijvoorbeeld elke keer voordat je het bit in doet een pepermuntje geven. Hierdoor krijgt hij een lekkere smaak in zijn mond en zal hij het bit associëren met iets lekkers om te eten.

Hoe vind ik de goede maat van een bit?

Het vinden van een goed passend bit is zeer lastig. Er zijn een aantal maatstaven waaraan een goed passend bit moet voldoen.

• Het bit moet altijd zo breed zijn dat er aan elke kant een vinger past tussen de bitring en de mondhoeken. Op deze manier zal het bit niet glijden maar ook niet knellen.
• Te dikke bitten zijn voor bepaalde paardenrassen niet comfortabel. Arabieren en volbloeden hebben vaak een zeer kleine mond. Kleine ponyrassen en cobs hebben vaak een dikke tong waardoor een dik bit niet past. In deze situaties zal een dunner bit beter worden geaccepteerd.
• Een ongebroken bit ligt goed als hij tegen de mondhoeken aankomt, maar hij mag er geen rimpels veroorzaken.
• Een gebroken trens of onderlegtrens bij een stang en trens ligt goed wanneer er maximaal één rimpel te zien is.
• De stang bij een stang en trens ligt goed als er ongeveer 1 cm ruimte is tussen de onderlegtrens en de stang. De stang ligt onderaan. Hij raakt de mondhoeken niet! Je moet gemakkelijk 1 vinger tussen de kinketting kunnen doen, deze treedt in werking als de scharen van een bit in een hoek van 45 graden staan ten opzichte van de mondstreep
• Gebruik bij een bit met kinketting geen neusriem die onder het bit doorloopt. Dit is contraproductief en heeft invloed op de werking van het bit.