Manen- en staartverzorging van het paard

Een gedomesticeerd paard dat gehouden wordt als gezelschapsdier of rijdier, als hobby of in de sport, heeft dagelijkse verzorging nodig. Daarbij hoort ook de verzorging van de manen en de staart van het paard. Hoe houd je de manen en staart op de gepaste lengte, en hoe zorg je ervoor dat de haren niet samenklitten? Paarden die in het wild leven, hebben lange manen en een onverzorgde staart. Er is namelijk niemand die de vacht en de haren eens onder handen neemt voor een grondige onderhoudsbeurt. Als we paarden houden, als gezelschapsdier of als rijdier, willen we natuurlijk wel dat het dier er verzorgd uitziet. Een goede manen- en staartverzorging draagt daartoe bij.

Manen

Elk paard heeft manen. Dit zijn de haren die bovenop de hals groeien en, als ze langer worden, langs de hals naar beneden hangen. Hoe weelderig de bos manen is, hangt af van paard tot paard. Bij sommige rassen is een dikke bos manen een raskenmerk, zoals bij de Fries of de P.R.E. (Pura Raza Espanol). Eigenaren van zo'n paard laten de manen dan ook graag lang worden. Bij warmbloedpaarden worden de manen meestal korter gehouden, zeker als het paard in de sport wordt uitgebracht. Om de manen in te korten kunnen ze getrokken of geknipt worden. Bij het trekken van de manen worden de haren letterlijk uitgetrokken met een trekkammetje, maar het paard ondervindt hier geen last van omdat hij geen gevoel heeft in de manenkam. Je kan dus best wat kracht gebruiken als je de manen wil trekken, je doet er het paard geen pijn mee. Als het paard erg dikke manen heeft, is het soms makkelijker om de manen eerst wat uit te dunnen met een efileermesje. Dat vergemakkelijkt het trekken en zorgt ervoor dat het eindresultaat mooier wordt.

Wil je een strakke lijn, dan is knippen een optie. Je knipt dan gewoon een stukje af, tot op de gewenste lengte. Let er wel op dat je de halslijn volgt en dus vooraan iets korter knipt dan achteraan, ander lijken de manen scheef. Nadat de manen op lengte geknipt zijn, kan je hier en daar nog wat opwaarts knippen om een natuurlijker effect te bekomen. Tussen de trek- of knipbeurten, of als de manen lang gehouden worden, is het belangrijk om deze haren goed te verzorgen zodat ze niet afbreken. Regelmatig borstelen helpt om klitten te voorkomen. Er zijn verschillende producten op de markt om de haren te ontwarren en om de manen extra glans te geven.

Bij paarden met erg lange manen wordt vaak één of meerdere vlechten gemaakt. Dit beschermt de manen tegen afschuren, afbreken en zorgt ervoor dat andere paarden geen stuk uit de haardos kunnen bijten.

Staart

Ook de staart verschilt van paard tot paard. Sommige dieren hebben een erg volle staart, andere moeten het met een dunner exemplaar doen. De staart kan eenvoudig op lengte gehouden worden door geregeld een stuk af te knippen. Hoe lang of kort je de staart wil hebben, is persoonlijke smaak. Bij springpaarden wordt de staart meestal iets korter geknipt dan bij dressuurpaarden. Vroeger werd de staart wel eens gecoupeerd, vooral bij trekpaarden. Tegenwoordig wordt dit echter niet meer toegestaan.
Om de staart schoon te houden kan je gebruik maken van hetzelfde product als voor de manen. Regelmatig inspuiten en doorkammen voorkomt dat de haren samen klitten. Wil je de staart extra netjes, dan kan je hem regelmatig wassen met een paardenshampoo.

Sommige paarden hebben aan de staartwortel, het stuk waar de staart begint, een bredere aanzet. Dat komt omdat de staart bovenaan meer haren heeft die kort blijven, en breder komen te staan. Bij sportpaarden wordt dit meestal afgeschoren zodat de staart een mooie rechte lijn naar beneden maakt.

Afbijten van manen en staart

Het gebeurt wel eens dat je de manen en de staart van je paard goed verzorgt, maar dat een ander paard vervolgens een stuk afbijt bij het spelen op de weide. Staat je paard geregeld samen met speelvogels, dan kan je antibijt in de manen en de staart doen. Dit is een vies smakend product waardoor andere paarden ontmoedigd worden om in de haren te bijten.

Zomereczeem

Sommige paarden hebben last van zomereczeem. Dit is een allergie die veroorzaakt wordt door kleine mugjes en die het paard enorme jeuk bezorgen. Vervolgens gaat het dier de manen en staart schuren om van de jeuk af te komen, en gaan de haren kapot. Zomereczeem kan behandeld worden door aangepaste voeding, het gebruik van anti-jeukproducten of het opleggen van een speciale eczeemdeken.