De Big Five: leeuw, olifant, buffel, luipaard en neushoorn

Het is altijd de eerste vraag na een bezoek aan een wildreservaat in Afrika: 'Heb je de Big Five gezien?' De leeuw, olifant, buffel, luipaard en neushoorn vormen samen de meest exclusieve groep wilde dieren. Wat maakt ze zo bijzonder?

Leeuw

(Panthera leo)
Door zijn imposante verschijning staat de leeuw bekend als de koning der dieren. Leeuwen leven in groepen en brengen hun dag het liefst rustend in de schaduw door. Ze komen enkel in beweging om te jagen. Vrouwtjes zijn de actiefste jagers en kunnen grote prooien aan, zoals zebra’s en buffels. Het mannetje is de baas van de groep. Soms wordt hij uitgedaagd door een ander mannetje dat rondzwerft. Als hij verliest, moet hij de groep verlaten en neemt de winnaar de leiding over. Die doodt dan alle levende welpen. Daardoor worden de vrouwtjes weer vruchtbaar en kan de nieuwe leider zich voortplanten.

Olifant

(Loxodonta africana)
Olifanten zijn de grootste vegetariërs ter wereld. Ze eten dagelijks honderden kilo’s plantaardig voedsel, afkomstig van struiken en jonge bomen. Vrouwtjesolifanten leven samen in kuddes. De jonge mannetjes worden na verloop van tijd verdreven en gaan alleen verder of in groepen met andere mannetjes. Kuddes kunnen contact met elkaar houden via zogenaamd infrageluid. Dit ontstaat als olifanten op de grond stampen en daarmee seismische trillingen veroorzaken. Deze trillingen reiken kilometers ver. Een olifant kan een hoge leeftijd bereiken van 65 jaar of ouder. Zijn brein is zo ontwikkeld dat hij zijn leven lang bepaalde dingen kan onthouden. Dit is het welbekende olifantengeheugen.

Buffel

(Syncerus caffer)
De buffel is voor veel mensen de vreemde eend binnen de Big Five. Wat is er zo bijzonder aan dit lelijke beest dat graag door de modder rolt en gras en planten eet? Wel, de buffel is een verrassend sociaal dier. Hij leeft in een kudde met tientallen andere buffels, die hij met hand en tand verdedigt als ze in gevaar zijn. De kudde is zo hecht dat blinde dieren en buffels die een poot missen, hierdoor toch kunnen overleven in de boezem van de groep. Buffels zijn altijd op zoek naar water, indien voorradig drinken ze tot wel veertig liter per dag.

Luipaard

(Panthera pardus)
Veel toeristen die op safari zijn geweest, missen in hun foto-album een afbeelding van de luipaard. Dit dier laat zich overdag niet graag zien en jaagt vooral ’s avonds en ‘s nachts. Wie wel geluk heeft, ziet een elegant beest dat gezegend is met een extreem goed reukvermogen en gehoor. De luipaard heeft bovendien een geweldige acceleratie, waardoor hij binnen enkele seconden op topsnelheid is. Hij jaagt op antilopen en herten, maar ook op hazen en apen. Zijn prooi eet hij vaak op in een boom. Luipaarden leven alleen en vinden elkaar enkel als er gepaard moet worden.

Neushoorn

(Diceros bicornis)
De neushoorn is bijzonder vanwege, de naam zegt het al, zijn grote hoorns. Die zijn gewild bij stropers, waardoor het dier met uitsterven wordt bedreigd. Neushoorns zijn kwetsbaar omdat ze in hun eentje leven in hun eigen territorium, dat tientallen vierkante kilometers kan omvatten. Normaal gesproken is de neushoorn een vredelievend beest dat bladeren en takken eet en van modderbaden houdt. Hij kan echter goed horen en ruiken en valt onherroepelijk aan als hij gevaar vermoedt. Een neushoorn is groot en log, maar ook verrassend snel. Wie een stampvoetend exemplaar op zich af ziet komen, moet zigzaggend wegrennen en in een boom klimmen.