Zomereczeem bij paarden, wat te doen?

We hebben het bijna allemaal wel eens gezien, een paard die zich tot bloedens toe open schuurt en waarbij de manen en staart in no-time veranderd worden in een hoopje ellende. De eigenaren zitten vaak met de handen in het haar want als je eenmaal zit met een paard met zomer eczeem heb je je handen er aan vol. Maar wat is nou de oorzaak en wat zijn de mogelijke oplossingen?

De oorzaak

De oorzaak van zomereczeem is het mugje “culicoïde”. Deze muggen komen in het vroege voorjaar al tevoorschijn en verdwijnen pas weer rond eind oktober. Vooral bij warm vochtig weer tijdens een windstille schemering zijn ze het meest actief en manifesteren zich als een ware plaag en hangen als stofwolken om de paarden (maar ook andere veedieren) heen. Paarden die last krijgen van zomereczeem zijn overgevoelig voor het speeksel van de mug en krijgen enorme jeuk waarna de ellende begint.

Niet alleen de mugjes

Maar waarom krijgt het ene paard er dan wel last van en het andere paard niet? Dit heeft te maken met erfelijke aanleg en een verlaagde weerstand. Ook komen er vandaag de dag veel meer van deze mugjes voor vanwege veranderde ecologische omstandigheden. O.a. door het verdwijnen van de vogelsoorten die deze mugjes normaliter eten.

Plan van aanpak

Heeft een paard eenmaal last gehad van zomereczeem dan kan je er donder op zeggen dat het terug komt. Een genezingsmiddel bestaat er namelijk niet en het komt maar heel zelden voor dat een paard resistentie opbouwt tegen deze mugjes. Wel kan er aan symptoombestrijding gedaan worden. Belangrijk is dat er zowel inwendig als uitwendig behandelt wordt.

Anti oxidanten

Voedingssupplementen die rijk zijn aan antioxidanten zoals koper, mangaan zink en vitamine C helpen het lichaam om de gifstoffen die in het speeksel van de mug zitten onschadelijk te maken. Op die manier wordt de reactie op het stofje minder heftig.

Kruiden en voeding

Ook kruiden kunnen hulp bieden. Knoflook, appelazijn en zeewier ondersteunen de bloedsomloop en helpen op die manier de afvalstoffen en dus ook de gifstoffen sneller af te voeren. Echter als je er voor kiest deze voeding te gebruiken moet dat wel vanaf eind februari t/m eind oktober gegeven worden om effect te kunnen hebben.

Spray en olie

Uitwendige middelen zijn er in overvloed, zo zijn er enorm veel soorten vliegenspray. Welke het beste is is moeilijk te bepalen. De meningen zijn hierover sterk verdeeld en willen ook nog wel eens per paard verschillen. Echter hoor je toch vaak dat Bremse Bremsen erg goede resultaten heeft. Echter is Bremse Bremsen moeilijk te verkrijgen vandaag de dag omdat dit middel een niet-geregistreerd insectenwerend product is en daardoor niet onder de wet “gewasbeschermingsmiddelen en biociden” valt. Het is wel mogelijk om dit middel in Duitsland te verkrijgen dus bestellen in Duitsland of zelf over de grens halen kan wel gewoon.

De huid soepel en schoon houden helpt ook enorm, daarom is het aan te raden om in te smeren met olie of vet, dat vinden de muggen niet prettig en de huid van het paard droogt minder uit en wordt verzacht. Smeer echter niet zomaar alles op de huid van je paard, niet alles wat goed is voor mensen is ook gelijk goed voor paarden en bijvoorbeeld producten zoals vaseline, bevat parrafinum liquidum. Dit is een bestanddeel dat, bij langdurig gebruik, de huid ‘lui’ maakt waardoor het geen eigen vetten meer aanmaakt. Dit geldt overigens ook bij mensen! Kies dus een product zonder parrafinum liquidum of bestanddelen met gelijksoortige benamingen.

Daarnaast is het ook aan te raden een olie te gebruiken die sterk geurt zoals bijvoorbeeld tea tree of een olie met berkenteer, ook dit weert de muggen af. Let op met vette producten: Het houdt vuil vast en op den duur kan het de huid van je paard verstoppen. Als je besluit een vet product regelmatig te gebruiken was je paard dan ook regelmatig. Doe dit dan bij voorkeur met shampoo dat zwavel of teer bevat, ook dit weert de muggen af.

De perfecte combinatie

Een perfecte combinatie bestaat er niet, voor elk paard is een andere behandeling nodig dus het is een kwestie van testen en dan vooral, langdurig testen (minstens een maand per combinatie) om te bepalen wat het beste werkt voor het paard. Combineer altijd wel inwendige en uitwendige producten om een zo goed mogelijk resultaat te bereiken.

Preventie

Zoals al eerder aangegeven, echt voorkomen worden kan zomereczeem niet. Echter kan een vliegendeken een groot deel van het probleem voorkomen. Deze zogenaamde zomereczeemdekens zijn gemaakt van een elastische stof met een aansluitende pasvorm die vaak ook de hele hals omsluit. Deze dekens zijn meestal licht van gewicht, luchtig en goed ademend. Muggen kunnen vanwege de sluitende pasvorm niet onder de deken komen en je paard is beschermd tegen de meeste steken. Het is alleen wel zaak om de deken al op te doen voordat het paard gestoken is, anders zal de deken herhaaldelijk kapot geschuurd worden. Doe deze deken wel bij voorkeur ’s nachts. Verder is het een optie om je paard alleen tussen 10:00 en 15:00 buiten te laten lopen en op bewolkte warme dagen helemaal niet op de weide te zetten. Maar het is maar de vraag of men dit voor het paard wilt.

Vaccinatie

Vandaag de dag wordt er onderzoek gedaan naar vaccinatie tegen huidschimmels bij paarden die last hebben van zomereczeem, bij veel paarden lijkt de enting een positief effect te hebben en hebben minder jeuk. Deze vaccinatie moet echter preventief gebruikt worden en dus al toegepast zijn voordat het muggenseizoen aanbreekt.