Fruitplanten op het balkon: lekkere zelfgekweekte aardbeien!

Fruit uit eigen tuin ... heerlijk, toch? Helaas heeft niet iedereen de ruimte om zelf fruit te telen. Maar geen nood, ook wie niet over een tuin beschikt en het enkel met een balkon moet stellen, kan fruit kweken. Sommige fruitplanten zoals aardbeien zijn namelijk ook in potten te kweken. Als ze de juiste verzorging krijgen, schenken deze balkonplantjes je een mooie opbrengst. Zo kan je in je luie zetel op je zomerse balkon lekker snoepen van je zelf gekweekte verse vruchten!

• Fruitplanten in potten, plantenbakken en kuipen
• Aardbeien telen op het balkon
• Verzorging
• Standplaats
• Vermeerderen
• Soorten aardbeien

Fruitplanten in potten, plantenbakken en kuipen

Fruitplanten horen normaal gezien in de volle grond maar jammer genoeg beschikt niet iedereen over een tuin. Heb je wel een balkon of terras dan bieden fruitplanten in potten en kuipen een oplossing. Je mag niet de opbrengst verwachten die fruitplanten in de volle grond bieden maar als je de planten goed verzorgt en ze op de juiste plek zet, dan valt de productie best wel mee.

Terracotta potten ogen wellicht mooier dan kunststofpotten maar je moet er mee rekening houden dat de aarde in een terracotta pot sneller uitdroogt en dan moet er meer gegoten worden. Wil je het makkelijk houden, dan zijn kunststofpotten dus meer geschikt. Neem voldoende grote potten en zet er een schaaltje onder zodat het overtollige water kan weglopen en de grond wat kan opdrogen.

Aardbeien telen op het balkon

De botanische naam voor aardbei is Fragaria, een benaming die verwijst naar het Latijnse woord fragans dat geurend betekent. De Fragaria behoort tot de familie van de Rosaceae of rozenfamilie. De aardbei is een schijnvrucht: de eigenlijke vruchten zijn de pitjes en niet de aardbei zelf. De pitjes worden beschermd door het sappige, vlezige vruchtvlees dat omheen de pitjes zit. Andere schijnvruchten zijn bijvoorbeeld ananas en vijgen.

Iedereen lust wel aardbeien, ook kinderen vinden deze vruchten meestal lekker. En aardbeien zijn gezond: ze bevatten mineralen als ijzer, fosfor, calcium en magnesium en ze zijn rijk aan vitamine C. Verse aardbeien kunnen echter wel allergische reacties zoals netelroos veroorzaken, vooral dan bij kinderen.

Als je aardbeienplantjes gaat aankopen moet je ermee rekening houden dat er twee soorten bestaan: er zijn de zogenaamde junidragers die gedurende een viertal weken vruchten dragen. Of je kan kiezen voor doordragers die een oogsttijd hebben van 4 tot 5 maanden. Bij de laatste soort zijn de vruchten meestal wel kleiner.

Verzorging

Aardbeien doen het uitstekend in potten en in plantenbakken. Als hangplant in een hangmand zijn ze bovendien heel decoratief en brengen ze meteen een zomerse sfeer op het balkon. Wat betreft verzorging zijn het vrij makkelijke planten. Kies een pot met een inhoud van tenminste 10 liter. In de bodem van de pot moeten voldoende gaten zitten om overtollig water af te voeren. Aardbeienplanten houden namelijk niet van natte voeten.

Je koopt het best opgekweekte aardbeienplantjes. Aardbeienplantjes zelf opkweken uit zaad is vrij moeilijk en laat je beter over aan professionele telers. Opgekweekte plantjes zijn vanaf april te koop in tuincentra of op de markt.

In een pot van 10 liter kan je 4 à 5 plantjes planten. Leg op de bodem van de pot wat potscherven of kleikorrels. Vul de pot voor de helft tot driekwart met speciale potgrond voor aardbeien of met potgrond die kokos bevat. De kokos zorgt ervoor dat de aarde minder gauw uitdroogt. Plant de plantjes een beetje schuin langs de rand van de pot en vul dan verder aan met potgrond tot de wortels bedekt zijn. Leg eventueel nog wat veenmos tussen de plantjes, dat zorgt ervoor dat de aarde lichtjes vochtig blijft.

In april-mei verschijnen de eerste bloemtrossen. Die bloemen worden best verwijderd om de plant sterker te maken. De volgende bloemtrossen moet je wel laten hangen. Bij overvloedige bladgroei mag er wat blad worden weggenomen.

Voldoende water geven is zeer belangrijk. De aarde moet altijd lichtjes vochtig zijn. Bij heel droog en heet zomerweer mag je zelfs twee keer per dag een beetje gieten. Giet het water altijd op de aarde, zorg dat de blaadjes niet nat worden. Aardbeien zijn verder vrij gevoelig voor overbemesting. Tijdens de bloei kan er kaliumrijke voeding worden gegeven. In de handel bestaan specifieke meststoffen voor aardbeien.

Aardbeien zijn meerjarige plantjes, je hoeft dus niet elk jaar opnieuw aardbeienplantjes aan te kopen. De productie van vruchten neemt wel sterk af na 2 à 3 jaar. Aardbeien zijn niet bestand tegen strenge vorst. Breng de potten dus naar binnen in de winter, anders is de kans groot dat ze de kou niet overleven. Denk eraan dat ook vogels graag een vers aardbeitje lusten! Om te vermijden dat zij al dat lekkers wegkapen, hang je het beste een netje over de plant.

Standplaats

Aardbeien houden van een zonnig plekje, zo kunnen de vruchten goed afrijpen. In de schaduw gaan ze meer blad vormen en maken ze minder vruchten. Kies bij voorkeur een niet al te winderig plaatsje.

Vermeerderen

Na 2 tot 3 jaar wordt de oogst merkbaar kleiner. Maar aardbeien zijn gemakkelijk te vermeerderen, je kan dus zelf nieuwe plantjes kweken. Aan de plant groeien in het voorjaar zijscheuten (of uitlopers) waaraan zich worteltjes vormen. Plant deze wortels in een klein potje met teelaarde terwijl je de zijscheut aan de moederplant laat zitten. Giet de zijscheut regelmatig om de wortelvorming te bevorderen. Als er voldoende wortels gevormd zijn, in augustus-september, snijd je de uitloper af van de moederplant en plant je je nieuwe aardbeienplantje in een grotere pot. Als dit nieuwe plantje in hetzelfde jaar uitlopers krijgt, dan snijd je die beter af omdat die te veel energie vragen van de plant.

Soorten aardbeien

Van geteelde aardbeien bestaan er honderden soorten, elk met hun specifieke kenmerken wat betreft oogst, grootte van de vrucht, sappigheid, zoetheid enz. Voor teelt in potten zijn de volgende doordragende soorten zeer geschikt:

• Ostara: draagt middelgrote, felrode aardbeien met een sappige, zoete smaak. Geeft een mooie oogst, zelfs tot oktober.
• Selva: is makkelijk te telen, de vruchten zijn groot maar smaken matig.
• Rapella: een sterke groeier, geeft lekkere, grote vruchten.

Bij de junidragers is Elsanta een heel geliefd ras in Nederland en België. Geeft stevige aardbeien met een sterk aroma.