Winterharde balkonplanten: kardinaalsmuts

Ook als je niet over een tuin beschikt en het alleen met een balkon moet stellen, kan je genieten van planten en bloemen. En dat zelfs het hele jaar door. Het komt er alleen op aan voor elk seizoen de juiste planten te kiezen. Zelfs in de koude wintermaanden kan je de natuur dichterbij brengen. Sommige planten zijn namelijk winterhard en kunnen tegen een stootje. Bovendien zijn ze vaak heel decoratief door hun mooie bladkleur of fel getinte bessen. Een prachtige groenblijver is de Euonymus fortunei of kardinaalsmuts.

Beschrijving van het plantengeslacht Euonymus of kardinaalsmuts

Het plantengeslacht Euonymus of kardinaalsmuts is het grootste geslacht binnen de familie van de Celastraceae of de Kardinaalsmutsfamilie. Van het geslacht Euonymus bestaan talrijke soorten in de vorm van heesters en kleine bomen, zowel bladverliezende als wintergroene. De Kardinaalsmuts is verspreid over zowat de hele wereld. Hij groeit in Azië, Australië, Noord-Amerika, Europa en Madagaskar. Eén bepaalde soort, de Euonymus europaeus groeit in België en Nederland in het wild.
De bladverliezende heesters zijn vooral geliefd omwille van de prachtige bladkleuren in de herfst. Ook de vruchten die in de nazomer en de herfst tevoorschijn komen zijn heel bijzonder. De groenblijvende heesters zijn populair omwille van de bontgekleurde bladeren.
De Nederlandse benaming kardinaalsmuts verwijst naar de glanzende rode of oranje doosvruchten die aan een kardinaalshoed doen denken.
Lang geleden werd het hout van de kardinaalsmuts gebruikt om er spoelen voor spinnewielen van te maken. Vandaar de Engelse benaming Spindle of Spindle tree en de Duitse benaming Spindelstrauch.
Enkele bekende soorten zijn:

• Euonymus alatus
• Euonymus europaeus
• Euonymus fortunei
• Euonymus japonicus
• Euonymus nanus

Beschrijving van de Euonymus fortunei

De Euonymus fortunei of kardinaalsmuts komt van oorsprong uit Japan en Korea en is een winterharde, groenblijvende heester. Hij kan gebruikt worden als klimplant, bodembedekker, borderplant en ook als balkonplant. De bontgekleurde bladeren zijn een ware lust voor het oog! Ze zijn ovaal- of ellipsvormig en variëren, afhankelijk van welke cultivar, van groen, donkergroen, glanzend of niet glanzend, tot groen met gele rand, groen met witte rand en groen met geelwitte vlekjes. Sommige cultivars krijgen in de herfst een rozige, paarsrode of bruinrode verkleuring.
Van juni tot augustus bloeit de Kardinaalsmuts met onopvallende groenig witte bloempjes.
De doosvruchten springen in de herfst open en dan komen de felgele, rode of oranje zaden tevoorschijn.
De hoogte varieert naargelang de cultivar maar ligt tussen 40 cm en 150 cm.

Standplaats en verzorging van de Euonymus fortunei

De Euonymus fortunei gedijt goed zowel op een plekje in de zon als in de schaduw of halfschaduw. In de schaduw echter verliest het blad zijn bonte kleuren en het wordt gewoon groen. En het bonte blad is nu net de charme van deze heester, dus geef hem als het kan, toch maar een plaats in de zon of de halfschaduw. Zorg er ook voor dat de plant op een tochtvrije plek staat.

Zet de Euonymus fortunei in een ruime pot of kuip, gevuld met zand- of leemgrond waaraan humus is toegevoegd. De grond moet goed doorlaatbaar zijn want te natte grond is nefast voor de plant. Kleigrond is dus zeker niet geschikt. Geef regelmatig water, vooral als de plant in de zon staat. De potgrond moet licht vochtig blijven.

De Euonymus fortunei is een trage groeier, dus snoeien is bijna niet nodig. Je kan wel in maart - april de uitstekende scheuten wegsnoeien zodat de plant een volle en compacte vorm behoudt. Om de bonte kleuren in het blad te behouden moeten in de zomer de takjes met volledig groen blad worden weggesnoeid.

Vermeerderen

Vermeerderen gebeurt heel makkelijk door stekken. De stengels die je hebt afgesneden, kan je gewoon in een mengsel van zand en turf steken. Ze zullen heel snel wortelen. Doe dit bij voorkeur in de zomer.

Cultivars

Er bestaan heel wat cultivars van de Euonymus fortunei waaronder:

• Euonymus fortunei 'Harlequin': laagblijvende heester die vooral in de breedte groeit. De bontgevlekte groen - witte bladeren zijn klein. Jonge scheuten zijn vaak helemaal wit. Met zijn bijzondere kleur is hij heel decoratief in winterse bloembakken. Goed winterhard.
• Euonymus fortunei 'Blondy': deze heester wordt tot 50 cm hoog. De blaadjes zijn vrij groot en donkergroen en geel gevlekt. Hij is zeer goed winterhard en gedijt het best op een plekje in de halfschaduw.
• Euonymus fortunei 'Emerald 'n Gold': wordt tot 30 cm hoog. De blaadjes zijn groen met een goudgele rand. In de winter verkleuren de blaadjes roodachtig.
• Euonymus fortunei 'Dan's Delight': recente cultivar met grijsgroene blaadjes die roomkleurig omrand zijn. Deze fraaie kleurencombinatie blijft het hele jaar door behouden.