Mezensoorten in Nederland

Ze vallen vooral op door hun velgekleurde verenkleden. Ze zijn de kleinere soorten vogels in ons land. In de zomer zie je ze niet zo vaak, maar hoor je ze des te beter. In de winter komen ze dankbaar wat te eten halen bij je voederhuisje. Ze zijn 1 van de leukste vogelsoorten die er zijn. Natuurlijk heb ik het over mezen. In de zomer zie je meestal een mees even in een flits voorbij vliegen, of je hoort ze uitgebreid zingen. Maar als je in de winter een voederhuisje of voederplankje hebt waar je pinda's en vetbollen aan kan ophangen, dan kan je ze meestal uitgebreid bestuderen.

Over de hele wereld bestaan 54 soorten echte mezen, 8 soorten staartmezen, 10 soorten Buidelmezen en 20 soorten Diksnavelmezen bekend. In Nederland leven er 7 verschillende soorten mezen. Hieronder worden ze beschreven.

Glanskop (Parus palustris)

De Glanskop is 11 tot 13 cm groot. Boven het oog is de kop glanzend zwart, vandaar ook de naam glanskop. De wangen en borst zijn wit van kleur en onder de snavel heeft de glanskop een klein zwart keelvlekje. De rug en staart zijn grijsbruin van kleur. De buik en onderkant van de staart zijn creme kleurig. De Glanskop leeft vooral in het oosten van het land en komt ook voor aan de westkust. Er zijn ongeveer 15.000 broedparen en dit aantal neemt toe.

Koolmees (Parus major)

De Koolmees 14 tot 15 cm groot en is geel-groen van kleur met een gele borst en een opvallende zwarte stropdas. De stropdas van het het mannetje is duidelijk breder dan het van het vrouwtje. Verder heeft de koolmees een zwarte kop met witte wangen en een witte streep over zijn vleugels. De staart is blauw met wit. De Koolmees komt in heel Nederland voor en is een opvallend vogeltje. Er zijn 500.000 broedparen en dit aantal neemt toe. Koolmezen leggen veel eieren, 8 tot 12 eieren per legsel en dit 2 keer per jaar. In 13 tot 24 dagen komen de eieren uit en de jongen vliegen na 17 tot 19 dagen uit.

Kuifmees (Parus cristatus)

Zoals zijn naam al doet vermoeden heeft de Kuifmees een kuif op zijn kopje. Deze kuif is wit met zwarte vlekken. Over zijn oog heeft hij een zwarte streep en zijn keel is ook zwart die uitloopt naar zijn nek als een dunne ketting. Verder zijn zijn rug en staart grijsbruin van kleur en zijn buik vaal wit. De kuifmees is 10 tot 12 cm groot en leeft vooral in het oosten en zuiden van het land. Een kuifmees heeft een legsel van 4 tot 6 eieren en dat 1 tot 2 keer per jaar. Het duurt ongeveer 2 weken voordat de eieren uit komen en met 17 tot 18 dagen vliegen de jongen uit. Er zijn ongeveer 25.000 broedparen en er is momenteel een lichte afname van het aantal broedparen.

Matkop (Parus montanus)

De Matkop lijkt erg op de glanskop. Alleen is het zwart boven zijn oog dieper zwart. Nog eenverschil met de glanskop is dat de Matkop een lichte vlek op zijn vleugels heeft. Maar het grootste verschil tussen deze twee mezen is het voortbrengen van hun gezang. De Matkop komt bijna in heel Nederland voor. Aleen in in het uiterste noorden, de provincie Noord-Holland en grote delen van Zuid-Holland en Zeeland komen ze niet voor. Er zijn ongeveer 25.000 broedparen maar dit aantal neemt af.

Pimpelmees (Parus caeruleus)

Van alle mezen in Nederland is de Pimpelmees wel de meest bont gekleurde mees. Dit 10 tot 12 cm grote mees heeft een groene rug en een blauwe borst. Zijn staart, stuitjes en bovenkant van zijn kopje zijn blauw gekleurd. De wangen en voorhoofd zijn wit. Verder heeft de Pimpelmees een opvallende blauwzwarte oogstreep en blauwzwarte halsband. Er zijn ongeveer 300.000 broedparen en dit aantal neemt toe. Hij komt in heel Nederland voor. Ook een pimpelmees legt veel eieren, gemiddeld 7 tot 12 eieren per legsel en dit 2 keer per jaar. Na ongeveer 14 dagen komen de eieren uit en na 16 tot 17 dagen verlaten de jongen het nest.

Staartmees (Aegithalos caudatus)

Zoals de naam al zegt heeft de Staartmees een hele lange staart. De staart is net zo groot of iets groter als zijn lichaam. Met staart er bij is dit vogeltje 13 tot 15 cm groot. De bovenkant van de Staartmees is zwart gekleurd met een rozige waas er over heen. De onderkant is wit met een rozige waas. Zijn kopje is wit metbrede zwarte wenkbrauw streep. De staartmees komt vrijwel in heel Nederland voor en er zijn ongeveer 40.000 broedparen. Dit aantal neemt toe. Staartmezen eten bijna alleen maar insecten. Als de winter erg streng is is de voedselschaarste groter en sterven er meer staartmezen.

Zwarte mees (Parus Ater)

De Zwarte mees is 10 tot 12 cm groot en heeft is verhouding een wat grotere zwarte kop met witte wangen. De bovenkant heeft een vieze blauwgroene kleur en de onderkant is creme van kleur. Ook op de achterkant van zijn kop heeft hij een witte vlek zitten. Hij komt vooral in het oosten en zuidoosten van Nederland voor. Van de Zwarte mees zijn er ongeveer 35.000 broedparen maar dit aantal neemt af. Er worden per keer 7 tot 11 eieren gelegd en na 14 tot 17 dagen broeden komen de eieren uit. Na 15 tot 17 dagen vliegen de jongen uit. Ook een Zwarte mees legt twee legsels per jaar.

Nestkastjes

De meeste mezensoorten bouwen hun nesten in holtes. Daarom is een nestkastje vaak een aantrekkelijke plek voor mezen om daar hun nest te bouwen. Niets is zo leuk om te zien hoe mezen hun nest bouwen en af en aan vliegen om hun jongen te voeren. En dan is er nog natuurlijk het uitvliegen van de jonge mezen, maar dat word helaas zelden echt gezien. Er zijn speciale mezennestkasten te koop, maar je kan ze ook zelf maken. De nestkasten moeten wel aan bepaalde maten voldoen want anders laten de mezen de nestkastjes gewoon links liggen. Iedere mezensoort heeft zo zijn voorkeur aan maten. Op internet zijn er verschillende sites waar je precies kunt lezen welke afmetingen nodig zijn om bepaalde mezen te lokken. om in jouw nestkastje te nestelen. Een ding is wel heel belangrijk: Bij voorkeur moet de opening richting het oosten zijn. Hang de nestkast ook niet in de volle zon of regen.