Krokodil, het levensgevaarlijke reptiel

De krokodil is een reptiel. Het is koudbloedig en zal daarom vaak in de zon liggen om op te warmen. Op deze manier zijn ze het best te zien, met name aan de oevers van rivieren. Een krokodil ligt vaak te zonnen met zijn bek open. Achtereen in zijn bek zie je zijn gele gehemelte. Door zijn bek te openen wordt ook dit gedeelte van de krokodil warm. Een krokodil kan zich voortbewegen in een stuk waterland waar schaars riet groeit maar hij zal zich nooit in het dichtbegroeide riet begeven. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud

• Naamgeving krokodil
• Vogel als tandenborstel
• Groeiwijze krokodil
• Vijanden krokodil
• Jagen van de krokodil
• Jagen op de krokodil
• Sociaal dier

Naamgeving krokodil

De Latijnse naam van krokodil is Crocodylus niloticus oftewel nijlkrokodil. In het Engels wordt het ook nile crocodile oftewel nijlkrokodil genoemd. De krokodil zwemt niet alleen in de Nijl maar is te vinden in alle belangrijke rivieren van Afrika, zoals de Congo, Okavango en de Zambezi.

Vogel als tandenborstel

Een krokodil leeft dikwijls samen met de blacksmith lapwing plover, een Engelse naam voor wat we in het Nederlands een smidsplevier noemen. Deze hoogpotige vogel voedt zich onder andere door de restjes tussen de tanden van de krokodil te eten. De krokodil heeft daar baat bij doordat op deze manier zijn tanden schoon worden. Zoals de mens een tandenborstel heeft, zo heeft de krokodil een vogel. Als twee verschillende dieren vanuit wederzijds voordeel samen leven wordt dit een symbiotische relatie genoemd. De smidsplevier zal de krokodil eveneens waarschuwen als er een vijand op komst is.

Groeiwijze krokodil

De krokodil kan rond de 100 jaar worden en blijft zijn hele lang doorgroeien. Wanneer een krokodil drie meter is, is zijn leeftijd tussen de 15 en 20 jaar. Krokodillen in Afrika kunnen maximaal zes meter worden maar zulke exemplaren zijn zelden te zien. Overigens zijn deze Afrikaanse krokodillen niet de grootste ter wereld; dat zijn de zeekrokodillen die rond Nieuw Guinea en Noord-Australië zwemmen; deze kunnen maar liefst 12 meter worden.

Vijanden krokodil

Een van de vijanden van de krokodil is de monitor lizard, en Engelstalige naam voor een dier wat we in het Nederlands varaan noemen, maar dat is een hele algemene term voor een grote verscheidenheid aan varaansoorten. De monitor lizard is een varaanachtige die twee meter lang kan worden. Hij eet tot ongenoegen van krokodillen de eieren op die een moederkrokodil legt. Deze varaan kan eveneens een jonge krokodil versnaperen. Als krokodillen ouder zijn geworden, kunnen ze een paar meter verwijderd van een monitor lizard op een rivierbank liggen zonder elkaar iets aan te doen.

Jagen van de krokodil

Krokodillen jagen voornamelijk door stil te liggen en langzaam de prooi te besluipen. Op het land kan een krokodil liggen op een punt waar veel dieren een rivier oversteken. Doordat ze met velen zijn wanen de dieren zich veilig en zijn ze minder oplettend. Hierdoor komen ze dicht bij een verschuilde krokodil die hard toe kan slaan. Krokodillen jagen voornamelijk in het water. Ze hebben een uitstekend reukvermogen en kunnen ook goed zien. In het water zijn alleen de neusgaten en de ogen boven water zodat ze nauwelijks te onderscheiden zijn van een boomstam. Krokodillen jagen graag ´s nachts. In Afrika wordt het afgeraden om in welke rivier dan ook te zwemmen en de lokale bevolking zal in ieder geval nooit ´s nachts zwemmen vanwege het krokodillengevaar. Overdag zullen vooral in de buurt van dorpen mensen altijd zin blijven hebben om te zwemmen en gebeuren er jaarlijks diverse dodelijke ongelukken als gevolg van de honger van een krokodil. Mensen die huisdieren houden zullen hun hond goed vast moeten binden; eenmaal in het water blijken honden langzame zwemmers en een gemakkelijk grijpbare snack voor een krokodil. Kleine krokodillen jagen op kleinere dieren zoals vissen. Pas wanneer een krokodil 3.5 meter is geworden, tussen zijn 20e en 30e levensjaar, zal hij op antilopes beginnen te jagen.

Jagen op de krokodil

Krokodillen werden tot in de jaren 60 van de vorige eeuw flink bejaagd in Afrika. Krokodillenleer was erg populair om handtasjes, portemonnees en schoenen van te maken. Deze krokodillenjacht is daarna verboden geworden. De stand van de krokodillen was erg laag. Dat kwam niet alleen door het jagen maar ook doordat men DDT gebruikte, wat in rivierwater terecht kwam en waardoor de visstand daalde. Vissen, vogels en krokodillen werden ziek of onvruchtbaar van de pesticide DDT. Sinds dit middel verboden is geworden heeft de krokodillenstand zich volledig hersteld. Nu mag er nog steeds op krokodillen worden gejaagd. Organisaties als Cites en Werelnatuurfonds zijn in het leven geroepen om de jacht te reguleren.

Sociaal dier

Krokodillen leven vaak alleen; het zijn in dat geval vrijwel uitsluitend mannetjes. Ze kunnen ook in groepen leven. Dan is er sprake van een groot exemplaar die de dominante man van het gezelschap is. In zijn groep jaagt hij elk mannetje weg en gunt hij elk nieuw vrouwtje een plek. De dominante mannetjeskrokodil houdt er een harem op na.