Boeiende Bomen Weetjes
Boeiende Bomen weetjes. Waarom heeft een boom een bast? Waarom mag vee niet bij een taxusboom grazen? Hoe kan je de ouderdom van een boom bepalen? Wat houdt knotten van een boom in? Wat zijn loofverliezende bomen? Waarom produceren bepaalde bomen gom of hars? Wanneer noem je een boom een conifeer? Welke boomsoort wordt gebruikt om manden en schuttingen te maken? Waarom hebben coniferen naaldachtige bladeren? Speciale bomenweetjes in de vorm van boeiende vragen en duidelijke antwoorden.
Boeiende Bomen Weetjes
Wat is een geknotte boom?
Geknotte boom. Wanneer de top van een jonge loofverliezende boom ongeveer 2 meter van de grond af wordt gesnoeid, zullen uit deze lagere top nieuwe loten groeien. Men noemt dit boomknotten. De knotwilg is er een goed voorbeeld van. De knotwilg wordt regelmatig (1 jaar tot 5 jaar) rond de twee meter hoogte afgezaagd, waardoor de wilg dan ieder jaar vele nieuwe loten of scheuten, wilgentenen genoemd, aan het uiteinde van de stam vormt, die vervolgens opnieuw geknot worden. Daar er elk jaar weer scheuten bijkomen en de bovenkant steeds dikker wordt, vormt zich de voor de knotwilg zo typerende knot. Knotten wordt bij bomen uitgevoerd, opdat ze fraaier uitgroeien.
Wilgentenen. Van geknotte en weer uitgegroeide wilgen worden de taaie takken gebruikt (wilgentenen van de katwilg) om er o.m. manden of schuttingen (tuinschermen) van te vlechten (zie onder). De wilg wordt op maximaal 50 cm geknot voor wilgentenen. Dit knotten van aanplant wordt grienden genoemd.
Wat zijn loofverliezende bomen?
Loofverliezende bomen, de naam zegt het al, zijn bomen die als het herfst wordt hun bladeren laten vallen. Altijd groene bomen, zoals de meeste coniferen, houden hun blad het hele jaar door. Loofverliezende bomen worden ook wel breedbladige bomen genoemd, daar hun bladeren breder zijn dan die van coniferen. Alle loofverliezende bomen hebben bloemen, hoewel deze bloemen niet altijd erg opvallend c.q. goed te zien zijn.
Waarom heeft een boom een bast?
Boombast. De bast van een boom is als een deken die het levende hout binnen beschermt. De bast zorgt dat de verdamping van inwendig water binnen de perken blijft. Tevens houdt de bast vele insecten en parasieten tegen, die het binnenhout zouden kunnen aantasten. De bast beschut de boom ook tegen zeer koud of zeer warm weer.
Boomschors. De bast bestaat eigenlijk uit twee lagen. De binnenste laag is een zacht, levend, kurkachtig materiaal. De buitenste laag, die je kunt zien, is verharde dode schors.
Wanneer noem je een boom een conifeer?
Conifeer. Een boom wordt conifeer genoemd als hij zijn zaden in kegelvorm produceert en naald- of schubachtige bladeren heeft. Coniferen zijn bijna altijd groenblijvende bomen. Ze verliezen en vervangen hun naaldbladeren verspreid c.q. periodiek, maar nooit allemaal tegelijk.
Conifeer Orde. Er bestaan over de zeshonderd verschillende soorten coniferen. Over het algemeen worden ze als één familie gezien, maar er bestaan ook indelingen in twee families. Ook worden coniferen wel als ‘ orde’ in plaats van familie betiteld, de zogenaamde Coniferales (kegeldraagachtigen) of Coniferae (kegeldragenden).
Waarom hebben coniferen naaldachtige bladeren?
Naaldachtig. De bladeren van coniferen zijn gewoonlijk dun en naaldvormig (dennennaalden), en vrij dicht, zodat ze maar weinig water verliezen. Dit stelt deze boom in staat om te groeien op plaatsen waar niet veel water is, althans een deel van het jaar.
Coniferen groeien in de koude tot zeer koude streken op aarde en tot hoog in de bergen, waar de bodem ’s winters bevroren is. Tevens groeien ze op plaatsen waar de winter nat en de zomer warm tot heet en droog is, zoals in het Middellandse Zeegebied.
Hoe kun je de ouderdom van een boom bepalen?
Leeftijd boom. Wanneer je een boomstronk of een afgezaagde boom bekijkt, zie je allemaal ringen van verschillend gekleurd hout, de zogenaamde jaarringen.
Jaarringen. Als je deze ringen telt, kun je de leeftijd die de boom gehaald heeft in jaren berekenen. Dit komt doordat elk jaar een laagje nieuw hout vlak onder de bast aangroeit. Als de stam of tak wordt afgezaagd, kun je deze lagen als jaarringen zien (zie ook
Boomsoort & Houtstructuur en
Houtsoorten & Houtverwerking.
Waarom produceren sommige bomen kleverige gom of hars?
Hars. Hars of gom zijn kleverige stoffen die de bomen produceren om zich te beschermen tegen insecten. Tevens verzegelen deze hars of gomstoffen beschadigingen als een soort wondpleister op de bast, zoals beschadigingen die ontstaan door afscheuring van een tak en dergelijke.
Waarom mag vee niet in de buurt van een taxusboom grazen?
Taxus. Boeren zorgen er meestal voor dat koeien, paarden en schapen niet in de buurt van taxusbomen kunnen grazen, daar de bladeren, schors en vruchten giftig zijn. De dieren proberen dit over het algemeen overigens niet eens, daar ze op de één of andere manier aanvoelen dat deze bomen schadelijk c.q. dodelijk voor hen zijn.
Toch zouden ze echter per ongeluk kleine stukjes afgevallen taxusbast of taxusvruchten kunnen eten en zodoende toch vergiftigd worden. Daarom zul je de taxusboom (als het goed is) niet in weilanden met vee tegenkomen.
Welke boomsoort wordt gebruikt voor het maken van manden?
Wilgentenen. Veel ‘ tenen’ manden worden gemaakt uit de dunne takken van de wilg. De bast van de wilg wordt eraf gehaald (geschild) om het blanke hout te krijgen, of de twijgen worden met schil en al gekookt, waardoor het hout kleurt (roodbruin). De twijgen worden in water geweekt, opdat ze makkelijk en soepel buigen voor het maken van manden. Wanneer ze daarna drogen, worden ze stevig, maar houden een bepaalde soepelheid; ze breken dan niet zo makkelijk. Wilgehout wordt naast het maken van manden, ook voor vele andere toepassingen gebruikt, daar het zowel licht als sterk is.
Lees verder