De olifant: paringsritueel, musth, voortplanting
Olifanten zijn grootse dieren die zowel een gevoel van sympathie als van angst oproepen. Een olifant in een felle strijd kan ontzettend gevaarlijk zijn. Soms gaat die strijd om een vrouwtje en dan is het oppassen geblazen. De olifanten hebben zo hun eigen manier van paren en de natuur helpt hen daar wat bij. Hoe verloopt het paringsritueel bij olifanten? Wat is musth? Hoe verloopt de zwangerschap van een olifant?
Musth?!
Wat is musth?
Wanneer een vrouwtje wil paren, kiest ze er de meest sterke bul uit om dit te doen. Alleen is het uiteraard zo dat de andere vrouwtjes wellicht dezelfde bul willen. Nu is het zo dat hier de natuur wat helpt. Musth is de naam die men geeft aan de speciale toestand waarin olifanten raken. De olifanten beschikken dan namelijk over meer mannelijke hormonen waardoor ze zich sterker en stoerder gaan opstellen. Deze afscheiding wordt veroorzaakt door een klier die zich op de slaap bevindt. Deze klier scheidt de vloeistof af. De penis van de bul is bijna altijd stijf en er druppelt urine en een groene vloeistof uit. Deze musth kan wel 103 dagen duren. Om beurten raakt een mannetje in musth zodat elke olifant de kans heeft om vader te worden. In de wereld van de olifant heerst echter een hiërarchie dus moet de olifant tot de juiste rang behoren voor hij effectief aan de beurt komt. Aan een olifant in musth is het moeilijk te weerstaan voor een vrouwtje.
Vruchtbaarheid vrouwtje
Een vrouwtje is vruchtbaar vanaf haar 10e levensjaar. Dat betekent nog niet dat ze daarvoor onmiddellijk zwanger zal zijn. Meestal duurt het nog 2 tot 4 jaar voor ze haar eerste olifantje of kalf op de wereld zet. Een olifant bevalt meestal van 1 olifantje. De olifanten bevallen om de vier jaar maar indien er te weinig bullen zijn of voedsel verandert deze periode uiteraard.
Het paringsritueel
Rol van het vrouwtje
Wanneer een vrouwtje bronstig is, slechts één maal in drie jaar, dan is het aan het mannetje, stier of bul genaamd, om hier snel op in te spelen. Het vrouwtje is gedurende 6 dagen bronstig. De koe of vaars, benaming voor de vrouwelijke olifant, stuurt een infrageluid uit om aan te kondigen dat ze bronstig is en dan komt de bul onmiddellijk aangelopen.
Rol van de bul
De bul in musth is er als eerste bij. De bul kan het vrouwtje niet zomaar bestijgen. Alhoewel de partners bij olifanten na paring opnieuw uit elkaar gaan, maakt men voor de paring toch even kennis. Dit gebeurt door samen te grazen, elkaar meer en meer aan te raken, de slurven worden in elkaar gevlecht en men kust. Dat kussen doen ze door de punt van de slurf in de bek van de ander te steken. Lichamen worden tegen elkaar aan gestreeld. Net voor de paring zal de bul met zijn slurf de geslachtsdelen van de vaars aanraken om te zien of ze er klaar voor is. Indien dit het geval is, legt hij zijn slurf op de rug van de vaars en bestijgt haar.
De paring
De paring duurt een viertal minuten en wordt om de paar uur herhaald. Dit doen ze gedurende de tijd dat de vaars bronstig is dus ongeveer 6 dagen lang. Wanneer de vaars drachtig is zal ze de bul verjagen of negeren.
Zwangerschap
Duur van de zwangerschap
De zwangerschap van de olifant duur 22 maanden voor de Afrikaanse olifantensoorten terwijl deze voor de Aziatische soort 21 maanden bedraagt.
Bron: Designerpoint, Pixabay De babyolifant of kalf: voeding
Wanneer de babyolifant ter wereld gebracht wordt, weegt het 100 kg en kan het al meteen lopen. Het zicht van het kalf is echter beperkt waardoor de moeder het zal ondersteunen met haar poten en slurf. Het wordt een viertal maanden enkel met moedermelk gevoed. De tepels van een olifant zitten tussen de voorpoten. Het jong gooit bij het drinken zijn slurf van links naar rechts en zet zijn mond op de tepel. Na die vier maanden schakelt men stelselmatig over naar gras. Het leren drinken met de slurf wordt hen eveneens aangeleerd. Het blijft echter zo dat een kalf 4 jaar gezoogd wordt alhoewel het al na 2 jaar op vast voedsel kan leven.
Opvoeding: een groepstaak
Net zoals bij de leeuwinnen zorgt de hele groep voor het kleintje. Wanneer de kudde olifanten zich verplaatst, lopen de vaarzen steeds aan de buitenzijde om zo de jongen te beschermen tegen mogelijke vijanden of de hitte. Wanneer een kalf teveel dorst heeft, zal de moeder water laten teruglopen uit haar maag om zijn/haar dorst te lessen. De vrouwelijke olifanten gaan groepen vormen en blijven bij elkaar terwijl bullen de groep moeten verlaten wanneer ze ongeveer 10 of iets ouder zijn. De bullen vormen kleine groepen of leven alleen en trekken van groep naar groep.
Lees verder