Aparte plantenweetjes
Heeft echt iedere plant bladeren? Heeft zeewier ook wortels? Waarom heeft blaasjes-wier blaasjes? Hoe blijven bladeren van een waterlelie drijven? Hebben mossen bloemen of niet? Waarom vangen sommige planten insecten en waar groeien deze vleesetende planten? Waarom hebben sommige planten doornen? Waarom stinkt een stinkzwam eigenlijk? Hoe steken brandnetels? Speciale, gekke weetjes over aparte en bijzondere planten in kort bestek, in de vorm van vragen en antwoorden.
Boeiende plantenweetjes
Heeft zeewier wortels?
Zeewier heeft geen wortels. Zeewier is een alg en algen hebben geen wortels. en ook geen bloemen. Zeewier hecht zich gewoonlijk aan stenen, schelpen en golfbrekers met een hechtorgaan waarmee het zich verankert. Hoewel het hechtorgaan op een wortel lijkt, voedt het zeewier zich er niet door, zoals andere planten dit door hun wortels wel doen. Zeewier haalt in plaats daarvan voedsel uit het water waarin het leeft en groeit. Zeewier is een groep bijzondere organismen, die eigenlijk niet onder de planten, maar ook niet onder de dieren vallen. Zeewier komt voor bij de groenalgen, roodalgen, bruinalgen en ook enkele soorten blauwalgen.
Hoe steken brandnetels?
Brandnetels hebben scherpe haren, die in je huid steken als je ze aanraakt, waarbij er vloeistof in de huid komt. Aan de top van de brandhaar zit een weerhaakje, hetgeen bij aanraking in de huid vast komt te zitten. Vervolgens breekt de knop van de brandhaar af en komt er een vloeistof -een mengsel van mierenzuur, acetylcholine, serotonine, histamine en een vooralsnog onbekende stop- naar buiten. Dit veroorzaakt het branderige, prikkelende c.q. jeukende gevoel op de huid en later ook blaartjes. Dit mechanisme houdt niet alleen de mens, maar ook dieren op afstand. Het is dus een beschermingsmechanisme van de brandnetel.
Hebben alle planten bladeren?
Bladeren. De meeste planten hebben bladeren, echter niet allemaal. Tevens zijn er ook planten met bladeren die er niet als zodanig uitzien. Zo is b.v. gras ook een blad. Paddenstoelen en schimmels hebben geen bladeren, evenmin als algen, zoals zeewier en ook mossen hebben geen bladeren.
Een heel bijzondere plant, de grootste bloem ter wereld zonder bladeren, kun je zien in
'plantaardige records'. Bladeren hebben in het algemeen de functie om een plant te helpen ademen en groeien.
Hebben mossen ook bloemen?
Mossen. Mossen hebben geen bloemen, maar ze hebben wel steeltjes en blaadjes. Soms zien mossen eruit alsof ze bloeien, maar deze ‘bloem’ is in werkelijkheid een kleine capsule vol sporen aan het einde van een steel of bebladerde stengel. Mossen zijn kleine, altijd groene planten, en de meest eenvoudige landplanten die er zijn. Mossen zijn primitieve sporenplanten. Ze hebben geen vaatbundels en wortels. Mos hecht zich vast met wortelachtige structuren, de zogenaamde rhizoiden. Deze rhizoiden worden niet gebruikt voor opname van voedingsstoffen zoals de wortels bij andere planten.
Mossen zijn in vier groepen in te delen: bladmossen, hauwmossen en twee groepen levermossen. De eerste landplant op aarde is, naar men aanneemt, levermos geweest. Men heeft fossielen gevonden van levermossen van om en nabij de 475 miljoen jaar geleden!
Waarom heeft blaasjeswier blaasjes?
Blaasjeswier is een heel gewoon bruin zeewier. Het groeit op stenen die doorgaans onder water liggen als het vloed is. Blaasjeswier heeft platte stengels, met paren met lucht gevulde blaasjes (zie ook boven bij zeewier). Hierdoor blijft de slappe plant drijven als de vloed opkomt en het wier door het zeewater wordt bedekt.
Waarom stinkt een stinkzwam eigenlijk?
De stinkzwam oftewel Phallus impudicus, hetgeen letterlijk onbeschaamde penis betekent, is een paddenstoel en heeft een bijzonder uiterlijk (fallus c.q. penisvorm) en een aparte wijze van voortplanting. De grote stinkzwam komt uit een vuistgrote knol, ook wel heksen- of duivelsei genoemd. Hieruit ontwikkelt zich in een paar uur de holle steel.
De hoed van de paddenstoel is bedekt met gleba: een groene slijmerige sporenlaag die een krachtige, intense en indringende aasgeur heeft. Deze stank is bedoeld om vliegen en kevers aan te trekken en dit is dan ook de reden dat de stinkzwam stinkt. Wij vinden deze geur zeer onaangenaam, maar vliegen en kevers vinden dit juist prettig. De vliegen en kevers zorgen voor de verspreiding van de sporen. Door aanraking met de slijmerige zwam blijven de sporen namelijk aan hun pootjes hangen. Zo kunnen de sporen over een groot gebied verspreid worden.
Afrodisiacum
Je zou het niet denken vanwege de vreselijke geur, maar de stinkzwam is een eetbare paddenstoel. De sporenlaag wordt dan van het heksenei afgehaald en vervolgens gebakken. De stinkzwam staat zelfs bekend als afrodisiacum, een lustopwekkend, seksueel stimulerend middel.
Waarom hebben sommige planten doornen?
Doornen
Doornen, stekels en scherpe naalden bieden een plant bescherming tegen hongerige dieren.
Tevens weren ze vernielzuchtige insecten.
De koeien in de wei eten wel het gras, maar van de stekelige distels bijvoorbeeld blijven ze af.
Soms zijn ook zaadjes van stekels en haakjes voorzien. Hiermee blijven ze in de vacht van dieren steken, waardoor er voor hun verspreiding en voortplanting wordt gezorgd.
Hoe kunnen de bladeren van een waterlelie blijven drijven?
Waterlelies hebben vaak grote bladeren en luchtholten aan de onderkant ervan. De onder het blad gevangen lucht zorgt ervoor dat het blad op het water blijft drijven. Deze bladeren zitten gewoonlijk ook aan stevige stengels die ze eveneens helpen rechtop in het water te blijven. Op deze manier kan de waterlelie haar bladeren aan het (zon)licht blootstellen; het licht dat nodig is om te blijven leven.
Waarom vangen sommige planten insecten en waar groeien ze?
Vleesetende planten oftewel insectenetende planten leven vaak in een stikstofarme bodem, in moerasstreken en oerwouden, waar ze niet alle voedsel dat ze nodig hebben uit de grond kunnen halen. In plaats hiervan vangen ze kleine insecten die dan verteerd worden. Sommige vleesetende planten vangen hun prooi met behulp van kleverige bladeren. Andere, zoals de Venusvliegenvanger van Noord-Carolina en Florida in de Verenigde Staten, hebben scharnierende bladeren die tegen elkaar klappen als er een insect (of ook spin) op neerstrijkt.
Er zijn in principe vier verschillende vangmethodes:
- Kleefval: een kleverige afscheiding die een geur verspreidt die insecten aanlokt en waarbij het insect blijft kleven als hij hiermee in aanraking komt
- Dichtklappende val: (scharnierend, zoals de venusvliegenvanger) heeft een principe van twee bladhelften die snel dichtklappen. Binnenin zitten voelhaartjes, die bij aanraking voor het signaal om dicht te klappen zorgen. Tussen de dichtgeklapte bladeren komt er vervolgens een afscheiding vrij die het insect verteert. Elk blad kan slechts een aantal insecten verteren, waarna het afsterft. De plant doet er zo’ n tien dagen over om een insect te verteren, waarna er een karkas overblijft
- Bekerval: een bekervormig blad dat het principe van een valkuil heeft. Wanneer hier een insect in valt, is het door de gladde wanden en nauwe ruimte niet mogelijk om er uit te komen en wordt het insect verteerd. Soms is er ook sprake van water in de valkuil, waardoor het insect zal verdrinken
- Zuigval: is een principe dat onder water werkt. De plant creëert binnenin zichzelf een lage druk, die ineens weer wordt opgeheven. Hierdoor worden slokken water en als het even kan ook dieren naar binnen gezogen.
Lees verder