De blauwe bes als geneesmiddel

Samen met de aardbei behoort de blauwe bosbes tot de gezondste fruitsoort. Zoals de meeste andere vruchten, beschikt ook de blauwe bosbes over genezende krachten. Zo is deze bes goed voor onder anderen de urinewegen, de ogen, is cholesterolverlagend en is ontstekingsremmend. Ook kan het helpen tegen o.a. vaginale infectie, jicht en het voorkomen van bepaalde kankersoorten.

Blauwe bes

• De blauwe bosbes
• Blauwe bes of blauwe bosbes?
• De genezende werking
• Tips

De blauwe bosbes

Oorspronkelijk komt de blauwe bosbes uit Noord-Amerika. Allereerst werd deze bes gebruikt om zijn sterke kleurstof. Deze was zeer geschikt voor het kleuren van verscheidene producten. Al vroeg werden de genezende krachten van de blauwe bosbes ontdekt. Zo gebruikten de indianen deze bes onder anderen tegen verkoudheid. Zij droogden deze bessen, waardoor ze het gehele jaar te consumeren waren. Toen de indianen met de kolonisten in aanraking kwamen, leerden zij hun deze kunde.

Rond 1900 werden de bosbessen gecultiveerd tot de blauwe bes, welke in 1923 voor het eerst in Nederland kwamen. Tegenwoordig worden ze veel gebruikt bij maag- en darmstoornissen.

Blauwe bes of blauwe bosbes?

Er is een duidelijk verschil tussen blauwe bessen en blauwe bosbessen. De blauwe bes is een gecultiveerde soort. Zo zijn deze blauwe bessen groter en groeien ze in trossen terwijl de bosbessen klein zijn en zich individueel in de struik bevinden.
Nog een kenmerkend verschil is het vruchtvlees. De blauwe bosbes bevat rood vruchtvlees en de blauwe bes wit. Zo geeft het vruchtvlees van de gecultiveerde bessen niet af en zijn ze makkelijker hanteerbaar. Beide bessoorten hebben een blauwe schil met een waasje erover. Deze schil bevat een sterke kleurstof die erg afgeeft en moeilijk te verwijderen is.

De genezende werking

Zowel de bladeren als de vrucht van de blauwe (bos)bes zijn goed te gebruiken tegen verschillende kwalen en ziektes. Tot zelfs de bast van de wortel kan voor medische doeleinden worden gebruikt, omdat deze rijk is aan looistoffen. Looistoffen doen proteïnes neerslaan en werken zo samentrekkend, antiseptisch (ontsmettend) en bloedstelpend. Het wordt vaak gebruikt om pijn te verzachten, zwellingen en bloedingen te verminderen en werkt hierdoor dus wondheling bevorderend. Looistoffen raken echter inactief in combinatie met melk.

De bladeren van de blauwe (bos)bes bevatten: looistoffen, flavonolen, glucokinine, arbutine, vitamine A en vitamine C. Glucokinine en arbutine werken bloedsuikerverlagend, wat dus een goede werking is voor suikerpatiënten.

Arbutine werkt in de urinewegen en alleen in een alkalisch milieu (basisch milieu/ tegenovergestelde van een zuur milieu). In een alkalisch milieu wordt arbutine namelijk omgezet in hydrochinon wat desinfecteert en bacteriën doodt. Een goed middel dus tegen blaasontsteking. Verder werkt het blad ook bij nier- en blaasstenen, nierbekkenontsteking, prostaatvergroting, prostaatontsteking, oedeem, jicht en diarree.

Om van de genezende kracht van deze bladeren te profiteren kun je er thee van maken. Gelieve de thee zonder suiker te consumeren, doordat dit de genezende werking ervan ontneemt.

Gebruik je de blad om zijn looistoffen, is het aan te raden de bladeren eerst te drogen. Hiermee wordt het looistofgehalte verhoogd. Een aftreksel van het blad kan mogelijk ook iets helpen tegen een vaginale infectie. Deze wordt dan toegediend door middel van een irrigator, maar raadpleeg hiervoor liever eerst uw arts!

De besjes zelf bevatten: citroenzuur, anthocyaan, anorganische zouten, invertsuiker, myrtilline, pectine, vitamine B en vitamine C. Anthocyaan is een paars/rode kleurstof die voorkomt in rode, violet en blauwe kleurstoffen van vruchten. Omdat de besjes een hoge dosis aan anti-oxidanten bevatten, helpen ze o.a. hart- en vaatziekten, bepaalde vormen van kanker en zowel psychische als lichamelijke ouderdomsverschijnselen te voorkomen. Verder bevorderen blauwe (bos)bessen de collageenproductie en werken ze goed tegen nachtblindheid.

De blauwe anthocyaanhoudende kleurstof van de bes, heeft ook een zeer goede werking op het bloed, hart en bloedvaten. Uit een Amerikaanse studie is gebleken dat deze kleurstof de kalkophoping in bloedvaten in 10 – 12 weken kan reduceren tot 0. Door de blauwe kleurstof van de bes krijgt het hart een betere doorbloeding en de overlevingskansen worden hierdoor groter. Daarnaast levert de kleurstof ook de bijwerking dat de hersenen sneller reageren en preciezer werken.

Tips

Zelf plukken:
Teel je zelf de blauwe bes, dan wordt je aangeraden de blaadjes in juni en juli te pukken, voordat de vruchten rijpen. De besjes moet je plukken als ze rijp zijn.

Vlekken:
Gezien de sterke kleurstof van de bes kunnen er vervelende vlekken in je kleding komen. Deze kun je proberen te verwijderen door met de binnenkant van een citroenschil over de vlek te wrijven of er citroensap op te druppelen. Spoel het vervolgens uit met lauw/ warm water. Citroensap kan ook een oplossing zijn voor kleurresten op je handen en dergelijke.
Een vlek in je witte goed, kun je proberen te verwijderen met zure melk. Ook deze vervolgens uitspoelen met lauw/ warm water.