Spondylose bij honden

Spondylose is een ernstige aandoening waarbij er door slijtage van de tussenwervels en gewrichtsbanden een verstijving van de wervelkolom optreedt. Het kan erge pijn veroorzaken en soms ook tot verlamming leiden bij de hond. Hoe ontstaat spondylose en wat zijn de vooruitzichten?

Wervelkolom van de hond

De wervelkolom van de hond bestaat uit wervels die ten opzichte van elkaar kunnen bewegen door middel van de tussenwervelschijven (discus) en de gewrichtsvlakjes (facetgewrichten). Een hond heeft 7 halswervels, 13 borstwervels, 7 lendenwervels, het heiligbeen en staartwervels (wisselend aantal). In totaal heeft de hond 26 tussenwervelschijven; 6 in de hals, 13 in de borst en 7 in de lendenen. De tussenwervelschijven vormen een verbinding tussen 2 wervels en bestaan uit kraakbeen met daarin een zachte kern. De functie van de tussenwervelschijf is het bij elkaar houden van de wervels, zodat ze niet ten opzichte van elkaar kunnen verschuiven. Daarnaast zorgt het voor het opvangen van verschillende belastingen (denk aan stoten, botsen, trillingen) ter voorkoming van beschadigingen en slijtage van de wervels.

Bij spondylose is er sprake van een beschadiging van de tussenwervelschijven, er komen ontstekingsreacties en er ontstaan botwoekeringen tussen de ruggenwervels.

Hoe ontstaat spondylose?

Spondylose kan ontstaan door een genetische oorzaak, bij sommige honden kan sneller slijtage optreden. Daarnaast kan spondylose ontstaan door belasting van buitenaf, door bijvoorbeeld een te vroege belasting van de (nog jonge) hond, te zware belasting (bijvoorbeeld sport) waarbij er teveel gevraagd wordt van een hond, veel springen, overgewicht en door trauma.

Wat gebeurt er bij spondylose?

Door de beschadiging en/of slijtage aan de tussenwervels wordt de rug minder soepel en flexibel. Het lichaam probeert dit verlies van elasticiteit op te vangen door het aanmaken van nieuw botweefsel. Het probleem is dat hierdoor botwoekeringen ontstaan en deze verbinden twee of meer wervels waardoor deze met elkaar vergroeien. De wervelkolom wordt nog minder elastisch en het bewegen gaat steeds moeilijker. Des te meer wervels met elkaar vergroeid zijn, des te stijver de hond zal zijn.

Het proces kan op een gegeven moment tot staan zijn gebracht als de wervels met elkaar vergroeid zijn. Door de stabilisatie is er geen irritatie en pijn meer, alleen de wervelkolom blijft stijf en de beweeglijkheid daarvan is dus verloren gegaan.

Alleen een vaak bijkomend verschijnsel is dat de botwoekeringen kunnen zorgen voor druk op andere omliggende weefsels, zoals zenuwen en ruggenmerg . Wanneer de zenuwen worden geprikkeld en in de knel komen, veroorzaakt dit veel pijn en kunnen er andere problemen ontstaan, zoals bijvoorbeeld een hernia, incontinentie en uitvalsverschijnselen.

Symptomen

• Pijn, vooral bij het aanraken van de rug en/of nek
• Stramme en stijve rug en/of nek
• Moeilijk overeind komen
• Veel in de mand blijven liggen
• Voorzichtig lopen, vaak met een hoge, bolle rug
• Een stijve manier van lopen
• Zwabberende gang
• Slecht trap lopen
• Kan moeilijk springen
• Een slappe achterhand (door de achterpoten zakken)
• Spieren in de achterhand worden minder
• Krassen over de grond met de nagels van de achterpoten (door het slepen)
• Eenmaal in beweging kan het lopen weer wat soepeler gaan.
• Incontinentie (ontlasting en urine)

Niet alle symptomen hoeven voor te komen. Voor een duidelijke diagnose kan spondylose het beste worden vastgesteld door röntgenologisch onderzoek (met aanvullend orthopedisch en neurologisch onderzoek), op de foto’s zijn de bruggen en haken in de wervelkolom meestal duidelijk te zien.

Behandeling

Spondylose kan niet meer genezen, wel kan de hond ondersteund worden door middel van pijnstilling (indien nodig), supplementen en bepaalde therapieën. De supplementen die goed kunnen ondersteunen zijn bijvoorbeeld Puur Spondy, Doils Joint, glucosamine/chondroïtine. Qua therapieën zijn er goede ervaringen met fysiotherapie, acupunctuur (gewone en goudacupunctuur) en zwemmen (aqua-therapie).

Een hond kan met spondylose nog jaren leven of minder lang vanwege de ernst van de aandoening. Dit is dus mede afhankelijk van in hoeverre de wervels met elkaar vergroeid zijn en de mate waarin er druk komt op de zenuwen en ruggenmerg.

Aandachtspunten

• Goede en gedoseerde beweging kan spondylose voorkomen. Bij een hond met veel energie die niet naar zijn lichaam luistert en zich overbelast kan dit probleem verergeren.
• Zorg dat een hond met spondylose in beweging blijft om spierverlies te voorkomen.
• Laat een hond met spondylose nooit manipuleren door orthomanuele therapie, masseren is wel goed.
• Vooral bij koud, winderig en vochtig weer kunnen de klachten verergeren. Bij zulke weersomstandigheden kan een jas de hond helpen.